Osiedle Leśne (Bydgoszcz)

---

Historia

Pomysł na stworzenie nowoczesnego osiedla, zlokalizowanego poza gęsto zabudowanym terenem miasta, pojawił się już na początku lat dwudziestych XX wieku. W wyniku włączenia w obszar miasta w kwietniu 1920 roku osiemnaście podmiejskich gmin, powierzchnia Bydgoszczy wzrosła z 845 ha do 6532 ha. Proces ten wymusił konieczność sformułowania skutecznej polityki urbanistycznej dla dynamicznie rozwijającego się miasta. W dniu 6 grudnia 1922 roku powstał Komitet Rozbudowy Miasta, którego przewodnictwo objął prezydent.

Wkrótce, 9 lutego 1923 roku, komitet podjął decyzję o rozszerzeniu granic miasta w kierunku północnym oraz o planach rozbudowy, sięgających aż do stacji wodociągów w Lesie Gdańskim. W kolejnym roku, przyznano kredyty budowlane Banku Gospodarstwa Krajowego dla dwóch spółek budowlanych oraz złożono wniosek o przydzielenie terenów pod budowę nowego szpitala miejskiego i osiedli mieszkalnych. W tym okresie inżynier Bogdan Raczkowski, pełniący funkcję radcy budownictwa miejskiego, przedstawił projekt rozbudowy Bydgoszczy.

W obliczu braku aktualnych i spójnych planów urbanistycznych o charakterze poniemieckim, w 1927 roku władze miasta zleciły inżynierowi architektowi Stanisławowi Filipkowskiemu opracowanie nowego planu rozbudowy. Stworzono także miejską pracownię urbanistyczną. Na podstawie zatwierdzonego planu w lipcu 1931 roku oraz uchwały Rady Miejskiej rozpoczęto realizację osiedla willowego w Lesie Gdańskim, które zostało formalnie włączone do Bydgoszczy w 1933 roku.

Decyzja o dalszej przebudowie Bydgoszczy skierowanej na północ zapadła 1 czerwca 1933 roku. Wówczas miasto kończyło się za budynkiem szkoły podchorążych, mieszczącej się przy ul. Gdańskiej. Położone na północ obszary leśne przeszły na własność miasta, a planowany rozwój ulicy Gdańskiej zakładał szerokość 100 metrów poprzez utworzenie pasów zieleni i dwóch równoległych ulic dojazdowych.

W planach przewidywano budowę dwupiętrowych domów zwróconych w stronę głównej ulicy, a za nimi miały powstać jednopiętrowe zabudowania, a nawet wolnostojące domki parterowe. Teren osiedla miał obejmować 320 parceli, z których każda miała mieć powierzchnię 700 m kw. Jak wskazano, 22,5 ha zarezerwowano pod zabudowę mieszkalną, a reszta na skwery oraz ulice. Wówczas jedyną publiczną inwestycją w tej lokalizacji miała być nowa szkoła. Jednak realizacja tych planów, wymagała ministerialnej aprobaty oraz uzgodnień dotyczących gruntów.

Najstarsza część osiedla, z blokową zabudową przy szosie gdańskiej (numery 208-220), powstała po uchwale Rady Miasta z 24 września 1936 roku. To na podstawie jego planu, przygotowanego przez inż. Stefana Pietrzaka, budowy rozpoczęto w latach 1936-1938. Cały proces nadzorowali przedstawiciele miejskiego urzędu budownictwa, w tym Bogdan Raczkowski oraz architekt Kazimierz Orlicz.

Do wybuchu II wojny światowej rozpoczęto budowanie domów wzdłuż ulicy Gdańskiej, na początku ul. Sosnowej, Modrzewiowej, oraz Jodłowej, Świerkowej i Bukowej, gdzie powstały pierwsze wille. W tym miejscu wspomniano m.in. modernistyczną willę wybudowaną w 1938 roku przy ul. Modrzewiowej 4, zaprojektowaną przez Józefa Wojciechowskiego. Wojciech Rzeźniacki w swojej publikacji „Przechadzki po Bydgoszczy” z 1938 roku przypisywał temu osiedlu pierwszorzędną wartość estetyczną oraz nowoczesne wyposażenie.

W okresie powojennym, w latach 1950-1956, wzrosła zachodnia część osiedla, gdzie wzniesiono tradycyjne czterokondygnacyjne bloki. Architektura cechowała się interesującymi wnętrzami oraz zintegrowanymi strefami zieleni. Osiedle zyskało również lokalne ciepłownie, zlokalizowane na ulicach Jaworowej, Sosnowej (obecnie: Czerkaskiej) oraz Modrzewiowej. Ułożono także magistralę gazową z starej gazowni przy ul. Jagiellońskiej.

W kolejnych latach wybudowano Szkołę Podstawową nr 15 przy ul. Czerkaskiej 8 oraz IV Liceum Ogólnokształcące przy ul. Kaliskiej 10. Rozwój osiedla wspierało uruchomienie linii tramwajowej nr 10 w 1955 roku, a w latach 60. zapewniono bardziej zintegrowane połączenia komunikacyjne z Błoniem (nr 52) oraz z innymi lokalizacjami, takimi jak Glinki (nr 68) czy Myślęcinek (nr 75).

W kolejnych latach 90. zaszły dalsze zmiany w układzie komunikacyjnym, w tym nowe linie łączące osiedle ze Zawiszą oraz lotniskiem. Nowe projekty ułatwiły mieszkańcom dostęp do różnych części miasta oraz poprawiły transport publiczny. Rozbudowano również linie tramwajowe, dostosowując je do nowych potrzeb mieszkańców.

W styczniu 1972 roku oddano do użytku pierwszy jedenastokondygnacyjny wieżowiec, w którym mieścił się Hotel Garnizonowy. Śledząc współczesne zmiany, w latach 1959-1975 zrealizowano wiele budynków wielokondygnacyjnych, w tym planując dalej rozwijać sieć edukacyjną, otwierając kolejne szkoły podstawowe. W końcu lat 60. przystąpiono do budowy ujęcia wody z Czyżkówka oraz gazu z nowej gazowni, a 11 września 1964 roku otwarto obwodnicę linii kolejowej Bydgoszcz-Toruń.

W ostatnich latach po zakończeniu prac budowlanych, osiedle zaczęło ewoluować, dopasowując się do potrzeb współczesnych mieszkańców. W północno-wschodniej części osiedla utworzono w 1965 roku Park Bydgoskiego Harcerstwa, który stał się miejscem rekreacji dla lokalnej społeczności. Znaczenie historyczne oraz kulturalne tego terenu jest podkreślane również przez otwarte w 1973 roku Muzeum Tradycji POW.

7 maja 2019 roku, w ramach obchodów 100-lecia Związku Inwalidów Wojennych, odsłonięto obelisk z pamięcią po żołnierzach-inwalidach, a w 2022 roku zakończono rewitalizację otaczającego skweru.

Ulice na Leśnym

• 11 Listopada (dawniej 22 Lipca),
• Aleja Stefana Kardynała Wyszyńskiego,
• Armii Krajowej,
• Bukowa,
• Cisowa,
• Czerkaska (dawniej Sosnowa),
• Dębowa,
• Gdańska,
• Grabowa,
• Jarzębinowa,
• Jaworowa,
• Joachima Lelewela,
• Jodłowa,
• Józefa Dwernickiego,
• Józefa Sułkowskiego,
• Kaliska,
• Kamienna,
• Kasztanowa,
• Leśna,
• Modrzewiowa,
• Podchorążych,
• Stanisława Małachowskiego,
• Świerkowa,
• Topolowa,
• Żołnierska.

Oświata

W osiedlu Leśnym w Bydgoszczy znajduje się wiele instytucji edukacyjnych, które oferują różnorodne możliwości nauki i rozwoju dla dzieci i młodzieży. Oto kluczowe placówki w tym obszarze:

• Szkoła Podstawowa nr 15,
• Szkoła Podstawowa nr 20,
• VII Liceum Ogólnokształcące im. Janusza Kusocińskiego,
• Szkoła Podstawowa nr 31 z Oddziałami Sportowymi i Mistrzostwa Sportowego,
• budynek Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego,
• Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 1.

Każda z wymienionych szkół i placówek edukacyjnych odgrywa ważną rolę w zapewnieniu mieszkańcom osiedla Leśnego dostępu do wysokiej jakości kształcenia.

Opieka zdrowotna

W obszarze opieki zdrowotnej osiedla Leśnego w Bydgoszczy dostępnych jest wiele instytucji medycznych, które świadczą usługi na wysokim poziomie. Oto niektóre z nich:

• NZOZ Przychodnia Rejonowa „Leśna”,
• Prywatna Klinika Okulistyczna „Oftalmika”,
• Wojewódzka Przychodnia Zdrowia Psychicznego,
• NZOZ Centrum Medyczne Gizińscy.

Inne instytucje

W Bydgoszczy znajdują się różnorodne instytucje, które odgrywają ważną rolę w lokalnej społeczności. Wśród nich wyróżniają się:

• Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych,
• Pomorskie Muzeum Wojskowe,
• Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych,
• Straż Miejska.

Komunikacja

Osiedle Leśne wyróżnia się dobrą dostępnością komunikacyjną, dzięki czemu mieszkańcy mogą korzystać z różnych linii autobusowych. Wśród nich znajdują się następujące kursy:

• 52: Błonie – Dworzec Leśne – (warianty przedłużone: 52M – Myślęcinek i 52P – Podkowa),
• 57: Błonie – Dworzec Główny,
• 65: Dworzec Leśne – Nad Wisłą – (wybrane kursy Łoskoń),
• 68: Dworzec Leśne – Glinki (Exploseum – Prądocińska),
• 80: Port Lotniczy – Dworzec Główny,
• 83: Tatrzańskie – Czyżkówko,
• 31N: Łoskoń – Dworzec Leśne – (wybrane kursy do Podkowy),
• 41: Dworzec Leśne – Wudzyn,
• 93: Dworzec Leśne – Niwy (w oznaczonych kursach do Wilcza) – linia międzygminna,
• 94: Dworzec Leśne – Żołędowo – (z wariantem przez Maksymilianowo; w oznaczonych kursach do Nekli) – linia międzygminna.

Dopełnieniem oferty komunikacyjnej na osiedlu są linie tramwajowe kursujące ulicą Gdańską:

• 1: Las Gdański – Wilczak,
• 2: Kapuściska – Las Gdański,
• 10: Las Gdański – Niepodległości.

Dodatkowo, na osiedlu zlokalizowany jest przystanek kolejowyBydgoszcz Leśna, który znajduje się przy ulicy Modrzewiowej, co jeszcze bardziej ułatwia transport mieszkańcom.

Ciekawostki

Na Osiedlu Leśnym znajdują się interesujące informacje, które mogą przyciągnąć uwagę mieszkańców oraz turystów. Roczny budżet Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych wynosi około 5 miliardów złotych, co świadczy o znaczeniu tej instytucji.

Warto także zaznaczyć, że w młodych latach na Osiedlu Leśnym mieszkały znane postacie, takie jak Zbigniew Boniek, Jan Krzysztof Bielecki, Radosław Sikorski oraz Wojciech Gryniewicz. Ich historia jest integralną częścią kultury lokalnej.

W jesieni 2020 roku, wzdłuż ulicy Lelewela (w okolicach posesji 45-51) posadzono 23 lipy odmiany „greenspire”, które są dostosowane do warunków miejskich. To przedsięwzięcie przyczynia się do poprawy estetyki okolicy oraz jakości powietrza.

Co więcej, Osiedle Leśne było miejscem, gdzie mieszkał i tworzył znany fotograf oraz fotografik Ildefons Bańkowski. Jego prace mogą być inspiracją dla przyszłych pokoleń artystów.

---

Oceń: Osiedle Leśne (Bydgoszcz)

---