Zbigniew Boniek

---

Młodość i wykształcenie

Zbigniew Boniek jest synem byłego futbolisty Zawiszy oraz Polonii Bydgoszcz, Józefa i Jadwigi Bońków. Ukończył maturę w VI Liceum Ogólnokształcącym w Bydgoszczy, gdzie zdobył wiedzę, która zaowocowała w jego przyszłej karierze.

Przez dwa lata Boniek studiował ekonomię na Uniwersytecie Łódzkim. Jednak jego pasja do sportu i aktywności fizycznej skłoniła go do kontynuacji edukacji w zakresie wychowania fizycznego. W 1982 roku zakończył studia w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, co stanowiło kluczowy krok w jego drodze do kariery sportowej.

Kariera klubowa

Zbigniew Boniek, uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich piłkarzy, jest dumnym wychowankiem Zawiszy Bydgoszcz, gdzie rozpoczął swoją przygodę z piłką nożną w 1968 roku. Jego umiejętności oraz talent szybko przyciągnęły uwagę bardziej renomowanych klubów.

Widzew Łódź

W 1975 roku Boniek podpisał kontrakt z Widzewem Łódź, co stało się dla niego przełomowym momentem w karierze. Zadebiutował 16 sierpnia 1975, a już 20 sierpnia miał okazję zaprezentować się przed własną publicznością. W swoim pierwszym meczu przeciwko mistrzowi Polski, Ruchowi Chorzów, zdobył cenne doświadczenie, a 2 listopada 1975 strzelił bramkę w meczu z Polonią Bytom, co dodatkowo podkreśliło jego talent. W swoim czasie występów dla Widzewa zdobył dwukrotnie Mistrzostwo Polski (1981, 1982) oraz rozegrał 172 mecze ligowe, w których strzelił 50 goli.

Juventus

30 kwietnia 1982 roku Boniek związał się z potężnym włoskim klubem, Juventusem. 21 lipca przyleciał do Włoch, a już 25 lipca rozegrał mecz towarzyski przeciwko swojemu byłemu klubowi, Widzewowi. Jego prawdziwy debiut miał miejsce 12 września w starciu z Sampdorią. W zaledwie kilka dni później zadebiutował w Pucharze Europy, strzelając bramkę w rewanżowym meczu przeciwko Hvidorve. Warto zauważyć, że 3 października 1982 roku w meczu z Napoli zdobył aż dwie bramki, co dodatkowo umocniło jego status w drużynie. Obok Paolo Rossiego i Michela Platiniego, Boniek stał się jednym z kluczowych graczy Juventusu, z którym zdobył szereg prestiżowych trofeów, w tym Puchar Europy oraz Puchar Zdobywców Pucharów. Niezapomniano o nim jako „Piękności nocy”, gdyż jego najlepsze występy miały miejsce na meczach rozgrywanych pod sztucznym oświetleniem. Warto również wspomnieć o tragicznym finale Pucharu Europy w 1985 roku na Heysel, gdzie w wyniku zamieszek zginęło 39 osób, a Boniek tego samego dnia przyczynił się do zwycięstwa reprezentacji Polski w meczu eliminacyjnym z Albanią.

AS Roma

W lipcu 1985 roku, Boniek przeszedł do AS Roma za około 3 miliardy lirów. W sezonie 1985/1986 zdołał zdobyć Puchar Włoch, co było wielkim osiągnięciem w jego karierze. Ostatecznie zakończył swoją zawodową karierę piłkarską w 1988 roku, pozostawiając niezatarte ślady w historii polskiej piłki nożnej.

Reprezentacja narodowa

W jesieni 1975 roku Zbigniew Boniek miał zaszczyt być powołanym do drużyny reprezentacyjnej Polski U-23 przez trenera Ryszarda Kuleszę. W swoim debiutanckim meczu na tym poziomie rozegrał 74 minuty, lecz Polska U-23 przegrała spotkanie z rówieśnikami z Bułgarii (0-1).

Jego debiut w najsilniejszej kadrze narodowej miał miejsce 24 marca 1976 roku, kiedy stanął na boisku w meczu przeciwko Argentynie, pod okiem słynnego trenera Kazimierza Górskiego. Boniek pozostawał kluczowym zawodnikiem również w drużynie prowadzonej przez Jacka Gmocha, biorąc udział w finałach Mistrzostw Świata w Argentynie w 1978 roku. W tych rozgrywkach zdobył dwie bramki w meczu z Meksykiem, co miało znaczenie dla jego kariery.

W 1980 roku zanotował kontrowersyjny moment w swojej karierze, gdy został uwikłany w tzw. Aferę na Okęciu, co skutkowało zawieszeniem w prawach reprezentanta. Szybko jednak wrócił do zespołu narodowego, odegrając istotną rolę podczas Mistrzostw Świata 1982 w Hiszpanii, gdzie zdobył hat trick w meczu przeciwko Belgii. W dramatycznym spotkaniu z ZSRR, Boniek otrzymał drugą żółtą kartkę, co uniemożliwiło mu grę w półfinale z Włochami, w którym Polska przegrała 0:2.

Na szczęście, jego obecność na boisku w meczu o trzecie miejsce, pozwoliła reprezentacji na zwycięstwo nad Francją z wynikiem 3:2. W 1986 roku, Boniek jako kapitan prowadził drużynę na Mistrzostwa Świata w Meksyku. Mimo ich odpadnięcia w 1/8 finału po porażce 0:4 z Brazylią, Boniek wywarł duży wpływ na historię polskiej piłki nożnej, w ciągu trzech turniejów finałowych zdobywając łącznie sześć goli w 16 występach.

Dzięki imponującym osiągnięciom zarówno na boiskach mistrzostw, jak i w klubie Juventus, w 1982 roku zajął trzecie miejsce w plebiscycie „France Football” na najlepszego piłkarza Europy, zostając w tej kategorii drugim Polakiem w historii, po Kazimierzu Deynie. W tym samym roku, jako drugi zawodnik po Wacławie Kucharze, zdobył tytuł najlepszego sportowca Polski w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”.

Ponadto, dwukrotnie, w latach 1978 i 1982, zdobył tytuł najlepszego piłkarza roku w Polsce w plebiscycie „Piłki Nożnej”, a w 1976 roku został uhonorowany tytułem piłkarskiego odkrycia roku. Ostatni raz reprezentował Polskę w meczu z Irlandią Północną 23 marca 1988 roku. Bilans jego występów w reprezentacji zamknął się na 80 meczach oraz 24 golach. Boniek zasłużenie należy do Klubu Wybitnego Reprezentanta.

W dodatku w 1979 roku został wybrany do drużyny „Reszty Świata” na mecz z mistrzem świata, Argentyną, który drużyna gwiazd wygrała 2:1. Uczestniczył również w meczu przeciwko Francji w 1986 roku, który był pożegnalnym występem legendy futbolu Michela Platiniego.

Kariera trenerska

W latach 1989–1990 Zbigniew Boniek ukończył kurs trenerski w prestiżowej akademii w Coverciano, co zaowocowało uzyskaniem licencji UEFA Pro. Jego kariera trenerska rozpoczęła się w sezonie 1990/1991, kiedy to objął drużynę US Lecce, występującą wówczas w Serie A. Niestety, na zakończenie tego sezonu zespół spadł do Serie B.

W kolejnym sezonie Boniek przejął stery w drużynie AS Bari, która również doświadczyła spadku do Serie B pod jego wodzą. Następnie, w sezonie 1992/1993, został trenerem zespołu grającego w Serie C1, SS Sambenedettese. Niestety, jego przygoda w tym klubie trwała zaledwie 10 kolejek, w trakcie których zespół osiągnął bilans 0-6-4, co zakończyło się jego zwolnieniem przed końcem rozgrywek.

Jeszcze w tym samym sezonie, na dwie kolejki przed jego zakończeniem, Boniek podjął wyzwanie pracy w US Avellino 1912, klubu również grającego w Serie C1. Zespół pod jego kierownictwem zdołał awansować do wyższej klasy rozgrywkowej dzięki wygranej w dwustopniowych barażach, jednak w następny sezon przetrwał tylko cztery mecze, notując bilans 1-1-2.

8 lipca 2002 Zbigniew Boniek odzyskał na chwilę swoją obecność na prowadzeniu drużyn, obejmując rolę selekcjonera reprezentacji Polski. Swoją debiutancką ławkę trenerską zajął 21 sierpnia 2002, prowadząc reprezentację w towarzyskim meczu przeciwko Belgii, który zakończył się remisem 1:1. W trakcie swojej kadencji poprowadził drużynę w pięciu spotkaniach, z czego dwa zakończyły się zwycięstwem, dwa przegraną, a jedno remisem. Niestety, 3 grudnia 2002 Boniek postanowił zrezygnować z pełnionej funkcji selekcjonera.

Kariera działacza

Polska

W 1999 roku Zbigniew Boniek przystąpił do wyścigu na szefa Polskiego Związku Piłki Nożnej, jednak nie udało mu się zdobyć tego stanowiska, przegrywając z Michałem Listkiewiczem. W latach 2000-2002 pełnił rolę wiceprezesa PZPN, koncentrując się na marketingu, a po tym czasie objął funkcję selekcjonera reprezentacji Polski w piłce nożnej.

Od 2004 do lipca 2006 roku był jednym z właścicieli oraz członkiem zarządu Widzewa Łódź. Następnie, od 18 czerwca 2007 do września 2008, zasiadał w radzie nadzorczej Klubu Sportowego Widzew Łódź SA. W dniu 30 października 2008 roku znowu starał się o posadę prezesa polskiej federacji piłkarskiej, jednak i tym razem przegrał, tym razem z Grzegorzem Latą.

26 października 2012 roku odniósł sukces w drugiej turze wyborów, zdobywając 61 głosów delegatów, co pozwoliło mu objąć stanowisko prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej. Jego kadencja przyniosła reprezentacji Polski na Mistrzostwa Europy 2016, które zakończyły się dotarciem do ćwierćfinałów, co jest najlepszym wynikiem w historii tych rozgrywek. Warto zauważyć, że w czasie jego kadencji Polska awansowała aż o 47 miejsc w rankingu FIFA, przechodząc z 54. na piątą pozycję w 2017 roku.

Po raz drugi Bońka wybrano na prezesa PZPN 28 października 2016 roku, a stanowisko to pełnił do 18 sierpnia 2021 roku. Jednakże 2 września 2024 roku usłyszał zarzuty dotyczące działania na szkodę PZPN, które miały miejsce między listopadem 2014 a sierpniem 2021. Prokuratura oskarżyła go o wyrządzenie znacznej szkody majątkowej w wysokości ponad 1 miliona złotych w związku z umową sponsorska. Boniek stanowczo zaprzeczył stawianym mu zarzutom. Równocześnie od września 2017 roku jest członkiem rady nadzorczej Ekstraklasy SA.

Europa

5 kwietnia 2017 roku Boniek został wybrany do Komitetu Wykonawczego UEFA podczas 41. Kongresu Europejskiej Unii Piłkarskiej w Helsinkach, zdobywając 45 z 55 głosów, co czyni go drugim Polakiem w historii tego komitetu – po Leszku Rylskim. W ramach swoich obowiązków pełni rolę przewodniczącego Komisji UEFA ds. Statusu Zawodników oraz Transferów, a także wiceprzewodniczącego Komisji dotyczącej Rozwoju i Wspierania Szkolenia.

Boniek jest także członkiem Panelu Doradczego ds. Szkolenia (TAP) w Międzynarodowej Radzie Piłkarskiej (IFAB). 20 kwietnia 2021 roku uzyskał reelekcję podczas kongresu UEFA w Montreux, ponownie zasiadając w Komitecie Wykonawczym oraz stając się jednym z czterech wiceprezydentów UEFA. 17 lipca 2021 roku, został wybrany na ambasadora PZPN, co umożliwia mu reprezentowanie polskiego futbolu w międzynarodowych strukturach europejskich.

Uhonorowanie

Na cześć jednego z największych polskich piłkarzy, Oscar Boniek García Ramírez, który urodził się w 1984 roku, przyjął imię Boniek. Oscar jest ponad 100-krotnym reprezentantem Hondurasu w piłce nożnej oraz uczestnikiem Mistrzostw Świata w 2014 roku.

W 2004 roku, Pelé umieścił go na prestiżowej liście FIFA 100, co czyni go jedynym polskim zawodnikiem wyróżnionym w ten sposób.

W 2009 roku, w uznaniu za cały dorobek swojej kariery, Boniek został uhonorowany nagrodą Golden Foot „All-Time”.

Jako legenda Juventusu, otrzymał zaszczyt posiadania jednej z 50 gwiazd otaczających Juventus Stadium. Ta decyzja jednak wywołała kontrowersje wśród fanów, którzy przypomnieli o jego nieprzychylnych wypowiedziach dotyczących klubu. Nowe władze Juventusu zdecydowały się, po presji kibiców, poddać ten temat głosowaniu. Ostatecznie, kibice wybrali, że ostatnia gwiazda przypadnie Edgarowi Davidsowi, który zdobył 60% poparcia, podczas gdy Boniek uzyskał jedynie 5%. W rezultacie, 14 lutego 2011 roku, jego gwiazda została zastąpiona gwiazdą Davidsa.

Dodatkowo, 19 czerwca 2018 roku, Boniek został odznaczony tytułem Honorowego Obywatela Województwa Łódzkiego, a 18 listopada 2020 roku – Honorowym Obywatela Miasta Łodzi.

W 2019 roku, został uznany za najbardziej wpływowego człowieka w polskim sporcie według rankingu magazynu Forbes oraz Pentagon Research.

W 2020 roku na rynku ukazała się jego książka biograficzna zatytułowana Zibi, czyli Boniek, która została napisana przez dziennikarza i publicystę Romana Kołtonia, a także jego autobiografia pt. Zbigniew Boniek. Mecze mojego życia, wydana przez Wydawnictwo SQN.

Jeszcze większe uznanie Boniek zyskał 18 sierpnia 2021 roku, kiedy podczas zjazdu sprawozdawczo-wyborczego Polskiego Związku Piłki Nożnej, został wybrany honorowym prezesem tego związku przez delegatów.

Życie prywatne

Zbigniew Boniek, znany polski piłkarz, od dłuższego czasu prowadzi życie w stolicy Włoch, Rzymie.

Jest posiadaczem podwójnego obywatelstwa – zarówno polskiego, jak i włoskiego, co umożliwia mu pełne uczestnictwo w życiu obu krajów.

Od 1976 roku jego żoną jest Wiesława, z którą stworzył rodzinę, mając troje dzieci: Karolinę, Kamilę oraz Tomasza. Ta rodzinna struktura jest dla niego niezwykle ważna.

W rodzinie Bońków można również spotkać sportowego ducha, gdyż zięciem Zbigniewa jest Vincenzo Santopadre, były tenisista z Włoch. Niezwykle dumny z osiągnięć swoich dzieci, Boniek ma także troje wnuków: Mateo, który urodził się w 2004 roku, Giulię, będącą rocznikiem 2006 oraz najmłodszą wnuczkę, Emmę Catterinę, która przyszła na świat 17 grudnia 2015 roku.

Statystyka

Zbigniew Boniek, jako wybitny sportowiec, ma na swoim koncie 24 bramki zdobyte w barwach reprezentacji narodowej. W ciągu swojej kariery zdobywał punkty w 21 pojedynkach, w których miał okazję wpisać się na listę strzelców. Łącznie zagrał 80 razy w reprezentacji, co potwierdza jego znaczącą rolę w drużynie narodowej.

Pośrednio, Boniek może być identyfikowany jako reprezentant nr 447-48, co świadczy o jego unikalnym miejscu w historii polskiego futbolu.

Sukcesy

Klubowe

Zbigniew Boniek odniósł znaczące sukcesy na szczeblu klubowym w swojej karierze piłkarskiej. W barwach Widzewa Łódź zdobył Mistrzostwo Polski w latach 1981 oraz 1982, a także zapewnił sobie status wicemistrza w latach 1977, 1979 i 1980.

W Juventusie, znanym włoskim klubie, Boniek zyskał Mistrzostwo Włoch w 1984 roku oraz wicemistrzostwo w 1983 roku. Do jego osiągnięć należy również Puchar Włoch z 1983 roku, Puchar Europy z 1985, Superpuchar Europy w 1984 oraz Puchar Zdobywców Pucharów w 1984 roku.

Przechodząc do AS Romy, zdobył tam wicemistrzostwo Włoch w 1986 oraz brązowy medal mistrzostw w 1988 roku, a także Puchar Włoch w 1986.

Reprezentacyjne

Na arenie międzynarodowej Boniek przyczynił się do sukcesu reprezentacji Polski, zdobywając III miejsce podczas Mistrzostw Świata w 1982 roku.

Indywidualne

Jego osiągnięcia indywidualne są imponujące. W 1982 roku zajął trzecie miejsce w Plebiscycie „Złotej Piłki”, a także został wybrany na najlepszego sportowca Polski według „Przeglądu Sportowego” w tym samym roku. Znany był również jako Odkrycie Roku według „Piłki Nożnej” w 1976 roku.

W 1978 i 1982 roku zdobył tytuł Piłkarza Roku w tej samej gazecie. Warto wspomnieć o jego udziale w składzie „Gwiazd” Mistrzostw Świata z 1982 roku, a także o reprezentacji Drużyny „Reszty Świata” w meczach z Argentyną w 1979 oraz z Francją w 1986 roku.

W 2004 roku znalazł się w prestiżowym zestawieniu FIFA 100, a pięć lat później otrzymał wyróżnienie Golden Foot „All time”. W 2006 oraz 2016 roku został uznany za Piłkarza Pięćdziesięciolecia i Sześćdziesięciolecia Plebiscytu „Piłki Nożnej” odpowiednio, a w 2019 roku zajął miejsce w Jedenastce Stulecia PZPN na pozycji lewego pomocnika.

Odznaczenia

Jego osiągnięcia sportowe doceniane były nie tylko przez kibiców, ale również przez instytucje państwowe. W 1982 roku odznaczono go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. W 2001 roku przyznano mu Medal Kalos Kagathos.

W 2019 roku otrzymał Krzyż Niepodległości I Klasy z Gwiazdą od NSZZ Policjantów, a w 1997 roku został udekorowany tytułem Komandora Orderu Zasługi Republiki Włoskiej.

Wyróżnienia

Na przestrzeni lat Zbigniew Boniek zdobył również liczne wyróżnienia. W 2018 roku został uznany za Honorowego Obywatela Województwa Łódzkiego, a dwa lata później dla honoru jego miasta, Łodzi, nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Łodzi.

---

Oceń: Zbigniew Boniek

---