Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy


Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, znane jako instytucja kulturalna o dużym znaczeniu, zostało założone w 1923 roku.

Jest to jedno z kluczowych miejsc dla miłośników sztuki oraz historii regionu, bogate w zbiory przedstawiające lokalne dziedzictwo.

Historia muzeum

Okres zaboru pruskiego 1880–1919

Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy ma swoje korzenie sięgające roku 1880, gdy powstało Towarzystwo Historyczne Obwodu Nadnoteckiego. Jego głównym celem było prowadzenie badań naukowych oraz gromadzenie zabytków związanych z historią regionu. W pierwszych latach działalności, zbiory były umiejscowione na chórze poklasztornego kościoła Klarysek, gdzie miały swoją siedzibę aż do udostępnienia ich do zwiedzania 30 listopada 1890 roku. Na przestrzeni tych lat, niezwykle istotną rolę pełnił Konrad Kothe, młody przyrodnik z bydgoskimi korzeniami, który przez długie lata sprawował pieczę nad zbiorami, aż do momentu zakończenia jego działalności w 1920 roku. W 1919 roku, w związku z włączeniem Bydgoszczy do odrodzonego państwa polskiego, część cennych zbiorów została przewieziona do Berlina i zdeponowana w „Museum für Völkerkunde”.

Okres międzywojenny 1920–1939

Z chwilą objęcia Bydgoszczy przez polskie władze 20 stycznia 1920 roku, zainicjowano starania o otwarcie Muzeum Miejskiego. Do tego celu wybrano kamienicę na zachodniej pierzei Starego Rynku, obok kościoła pojezuickiego. Ostatecznie, muzeum zostało otwarte 5 sierpnia 1923 roku, a jego pierwszym dyrektorem został ks. Jan Klein. Początkowe zbiory były dość skromne, obejmowały jedynie zabytki archeologiczne, historyczne, numizmatyczne oraz etnograficzne, z najbogatszym działem archeologicznym. Szybko jednak pojawiła się potrzeba utworzenia działu sztuki polskiej, co zainicjowali dwaj pierwsi dyrektorzy: ks. Jan Klein (1923–1925) oraz Tadeusz Dobrowolski (1925–1927).

Zakupy obrazów znanej klasy artystów, takich jak Teodor Axentowicz, Julian Fałat, Józef Pankiewicz, Jacek Malczewski czy Wojciech Weiss, znacząco wzbogaciły zbiory. W 1929 roku muzeum dysponowało już 195 obrazami i 28 rzeźbami, jednak w kolejnych latach zostało ograniczone zarówno w działalności, jak i zatrudnieniu. W 1926 roku zaczęła zarządzać nim Deputacja Muzealna, na czoło której wysunął się radca Tadeusz Janicki, a kustoszem został Kazimierz Borucki. W 1933 roku, w ramach obchodów 10-lecia istnienia, zorganizowano ważną wystawę, na której zaprezentowano pamiątki historyczne związane z Bydgoszczą.

Nie sposób pominąć, że w 1937 roku muzeum wzbogaciło się o przepiękną spuściznę po Leonie Wyczółkowskim, co umożliwiło włączenie około 400 obrazów i innej twórczości artysty do kolekcji. Równocześnie z kolekcją rzeźb ofiarowanych przez Konstantyna Laszczkę, obydwa dary były eksponowane w budynku byłego Internatu Kresowego.

Okres okupacji 1939–1945

Tuż przed wybuchem II wojny światowej podjęto działania zmierzające do zabezpieczenia zbiorów muzealnych. Po objęciu miasta przez okupacyjną administrację, muzeum przeszło pod kierownictwo niemieckiego kuratora prof. Willema Drosta z Gdańska. Dr Konrad Kothe, dawny opiekun zbiorów, został dyrektorem muzeum w 1940 roku, a Kazimierz Borucki pozostał kustoszem. W wyniku tragicznych wydarzeń we wrześniu 1939 roku, przed murami muzeum doszło do publicznych rozstrzeliwań, co miało znaczący wpływ na atmosferę panującą w placówce.

Począwszy od wiosny 1940 roku, miały miejsce tragiczne zdarzenia, takie jak wyburzanie murów zachodniej pierzei Starego Rynku, co poskutkowało przeniesieniem zbiorów do lombardu przy ul. Pocztowej. W czasie okupacji muzeum zyskało nowe eksponaty, takie jak broń, numizmaty czy obrazy, pozyskiwane od mieszkańców przez okupacyjne władze.

Na przestrzeni lat 1941-1944 zorganizowano 7 wystaw, a także m.in. ukrywano cenne przedmioty, uzyskując przez to możliwość ochrony muzealiów. Wiele z nich znalazło schronienie w meblach biurowych i kolumnach kościołów. Najcenniejsze sztuki, takie jak obraz Madonny Bydgoskiej z kościoła farnego, były szczególnie pilnowane i starań o ich zachowanie podejmowano z wielką determinacją.

Okres powojenny po 1945

Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, władze miasta podjęły decyzję o przeniesieniu muzeum do nowego obiektu przy ul. Gdańskiej 4. Otwarcie Muzeum Miejskiego miało miejsce 11 kwietnia 1946 roku, a postanowieniem, które nadano mu imieniem Leona Wyczółkowskiego, dyrektorem został Kazimierz Borucki. Zbiory znów zaczęły się gromadzić w nowym budynku, a przestrzeń na piętrze z przeznaczeniem na galerię obrazów oraz na parterze dla pamiątek bydgoskich.

W latach 40. XX wieku podejmowano intensywne działania, by odnaleźć rozproszone zbiory muzealne. Udało się je scalić i w 1949 roku muzeum stało się jednostką państwową, przekształcając się w Muzeum Okręgowe, a jego działalność zaczęła obejmować obszar województwa bydgoskiego.

Równocześnie w lipcu 1964 roku oddano do użytku wyremontowane spichrze przy ul. Grodzkiej, co z kolei wpłynęło na nowe inicjatywy związane z gromadzeniem zbiorów, rzemiosłem artystycznym oraz sztuką współczesną. Po 1990 roku muzeum przeszło pod kuratelę władz samorządowych, a od 1993 roku na Wyspie Młyńskiej prezentowano bogate zbiory.

Rozwój działów muzealnych

W Muzeum Okręgowym, do roku 1958, wykształciły się łącznie cztery główne działy. A mianowicie: Sztuki Polskiej, który skupiał malarstwo, grafikę i rzeźbę XIX i XX wieku, oraz Dział Leona Wyczółkowskiego, który obejmował nie tylko prace artysty, ale także jego osobiste pamiątki. Proces rozwoju zbiorów wymagał także utworzenia Działu Archeologicznego, gromadzącego zabytki oraz Działu Historii, który skupiał się na eksponatach związanych z przeszłością miasta.

Nieco później, w 1968 roku, Dział Sztuki Polskiej został podzielony na Dział Sztuki Współczesnej i Dział Sztuki Nowożytnej, a także wyodrębnił się Gabinet Numizmatyczny.Równocześnie zaczęły funkcjonować różne inne pracownie, by wspierać prawidłowe funkcjonowanie muzeum oraz zarządzać zróżnicowanym zakresem dzieł sztuki i historia, które łącznie stanowią niepowtarzalny zbiór.

Oddziały zamiejscowe

Po przekształceniu muzeum w jednostkę okręgową w 1975 roku powstały trzy w pełni funkcjonalne oddziały zamiejscowe. Pierwszym z nich jest Muzeum Borów Tucholskich w Tucholi (utworzone w 1980 r.), Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji koło Żnina (w muzeum od 1978 r.) oraz Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie (od 1979 r.). Po 1989 roku wszystkie oddziały przeszły w gestię lokalnych władz samorządowych.

Skansen architektury przemysłowej

W 2007 roku Muzeum Okręgowe przejęło kompleks budynków pochodzących z okresu II wojny światowej, zlokalizowany w Puszczy Bydgoskiej. Kompleks ten, w historii, służył produkcji materiałów wybuchowych na potrzeby hitlerowskiej armii. W skład rozbudowy muzeum wszedł projekt pod tytułem „Skansen architektury przemysłowej wraz z podziemną trasą turystyczną oraz Muzeum Zakładów Zbrojeniowych DAG Fabrik Bromberg”, którego realizacja miała miejsce w latach 2009–2011. Obiektem, który pozostał na szczególną uwagę, była wytwórnia nitrogliceryny, otwarta dla zwiedzających, po połączeniu zabytkowej zabudowy w ciekawą trasę turystyczną, na którą składają się m.in. podziemne tunele o długości około dwóch kilometrów. Efektem końcowym przekształcenia tego miejsca jest „Exploseum” – miejsce, które łączy architekturę przemysłową z historią techniki XX wieku.

Dyrektorzy

W historii Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy przewinęło się wielu dyrektorów, którzy przyczynili się do rozwoju tej instytucji.

  • Kazimierz Borucki (1945–1965),
  • Zbigniew Czerski (1965-1968),
  • Rajmund Kuczma (1968–1981),
  • Jerzy Żurawski (1981–1991),
  • Aurelia Borucka-Nowicka (1991–1995),
  • Małgorzata Winter (1995–2003),
  • Iwona Loose (2004–2007),
  • Michał Woźniak (2007–2019),
  • Wacław Kuczma (od 2020).

Patron

Leon Wyczółkowski był niezwykle ważną postacią w historii Bydgoszczy oraz patronem Muzeum Okręgowego. Zamieszkiwał w tym regionie w okresie międzywojennym, zarówno w Bydgoszczy, jak i w Gościeradzu, gdzie spoczął na lokalnym cmentarzu parafialnym. Po jego śmierci, Franciszka Wyczółkowska, żona artysty, podjęła decyzję zgodnie z jego wolą i w dniu 8 kwietnia 1937 roku przekazała Muzeum w Bydgoszczy cenną spuściznę artystyczną.

W skład przekazanych dóbr wchodziły aż 425 dzieł, w tym prace malarskie, graficzne, rysunkowe, a także pamiątki osobiste oraz różnorodne wyposażenie jego pracowni. To wydarzenie miało ogromne znaczenie dla kultury i sztuki w regionie.

W 1946 roku, w dniu 11 kwietnia, w dniu 94. rocznicy urodzin artysty, Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy formalnie przyjęło Leonarda Wyczółkowskiego jako swojego patrona, co jeszcze bardziej podkreśliło jego znaczenie dla lokalnej wspólnoty oraz dziedzictwa kulturowego.

Budynki

W 2010 roku Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy prezentuje swoje zbiory w dziewięciu historycznych budynkach, zlokalizowanych na terenie Starego Miasta Bydgoszczy oraz Wyspy Młyńskiej. Poniżej przedstawiamy obiekty wystawiennicze, które są częścią Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy:

NrObiektAdresLata budowyRok przejęcia przez Muzeum OkręgoweUwagiZdjęcie
1.Budynek byłej Lecznicy Miejskiejul. Gdańska 418781945siedziba muzeum_
2.Spichlerz nad Brdąul. Grodzka 91793–18001964mieści wystawy stałe oraz czasowe_
3.Spichlerz nad Brdąul. Grodzka 111793–18001964mieści wystawy stałe oraz czasowe_
4.Biały Spichlerzul. Mennica 2 – Wyspa Młyńska1789–17991975od 1993 r. eksponowane są wystawy muzealne, od 2009 r. Zbiory Archeologiczne_
5.Czerwony Spichlerzul. Mennica 8 – Wyspa Młyńska18611975od 2009 r. mieści Galerię Sztuki Nowoczesnej_
6.Dom Leona Wyczółkowskiegoul. Mennica 7 – Wyspa Młyńska1899–19021975dawny dom zarządcy młynów, do 1994 r. mieścił Dział Numizmatyki, Dział Grafiki, Dział Inwentaryzacji, Pracownię Konserwacji, Fotograficzną i Plastyczną, od 2009 r. prezentowane są dzieła Leona Wyczółkowskiego oraz pamiątki po artyście_
7.Europejskie Centrum Pieniądzaul. Mennica 4 – Wyspa Młyńska17861975dawny dom pracowników młyna, do 1994 r., od 2009 r. przekształcone na Europejskie Muzeum Pieniądza_
8.Dom Młynarzaul. Mennica 8 – Wyspa Młyńska17741979wcześniej mieścił Dział Etnografii i Oświatowy, a od 1992 r. Dział Archeologii, w 2009 r. przekształcony na centrum recepcyjno-informacyjne zespołu muzealnego_
9.Spichlerz holenderskiul. Grodzka 7przed 17931998od 2011 r. mieści wystawę stałą „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy_

Ekspozycja

Wystawy stałe

W muzeum znajduje się bogata ekspozycja, która obejmuje różnorodne tematy związane z historią regionu i sztuką. Na Wyspie Młyńskiej przedstawiono szereg intrygujących wystaw poświęconych historii oraz kulturze tego miejsca.

  • Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość – wystawa ilustruje rozwój tej lokalizacji oraz jej przekształcenia, a także proces rewitalizacji, który wpłynął na jej obecne funkcje. Zlokalizowane w Europejskim Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4.
  • Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy – wystawa w spichrzach nad Brdą, ukazuje wielokulturowe dziedzictwo Bydgoszczy oraz jej historię, ul. Grodzka 7-11.
  • Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936) – prezentująca dorobek artystyczny tego wybitnego twórcy. Miejsce: Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7.
  • Galeria Sztuki Nowoczesnej – wystawa dzieł z kolekcji muzeum, ul. Mennica 8.
  • Mennica Bydgoska – eksponaty numizmatyczne związane z bydgoską mennicą. Miejsce: Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4.
  • Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów oraz W grodzie Bydgosta – prezentacja życia i kultury wczesnośredniowiecznych mieszkańców. Miejsce: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2.
  • Exploseum – zwiedzanie kompleksu historycznych budynków pofabrycznych, które świadczą o przeszłych tragediach i pracy przymusowej. Miejsce: Exploseum, ul. Alfreda Nobla.

Wystawy czasowe

Wystawy czasowe oferują bogaty wachlarz tematów związanych z historią oraz sztuką w kontekście Bydgoszczy. Prezentowane są w Czerwonym Spichrzu i budynku przy ul. Gdańskiej.

W latach 2007–2010 zrealizowano wiele interesujących wystaw, w tym:

  • eksploracja relacji pomiędzy Polakami a Niemcami w Bydgoszczy;
  • odkrycia związane z Bydgoskim Towarzystwem Wioślarskim (1920–2010);
  • analiza sytuacji ludności cywilnej w kontekście wydarzeń z 1939 roku;
  • życie na wodzie w kontekście historii barkarzy;
  • historie związane z Wyspą Młyńską, jej przeszłością, teraźniejszością i przyszłością;
  • relacje dotyczące Powstania wielkopolskiego;
  • wystawa poświęcona muzęum w Bydgoszczy z lat 1923–2008, obejmująca kluczowe wydarzenia i zbiory;
  • wykłady i prezentacje na temat bydgoskich teatrów i kultury artystycznej, w tym filharmonii oraz operze;
  • prace poświęcone secesji oraz wystawy architektoniczne dotyczące bydgoskiego rynku.

Pieczętujące wydarzenia związane z twórczością lokalnych artystów, także miały swoje miejsce w wystawach:

Dodatkowo, muzeum organizuje wystawy pokonkursowe, które cieszą się dużym zainteresowaniem. Tematyka wystaw obejmuje zarówno malarstwo, jak i różnorodne formy sztuki nowoczesnej, pokazując nieustanną ewolucję twórczości artystycznej w Polsce.

Zbiory Muzeum

Dział Archeologii

Dział Archeologii Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy zajmuje się zbieraniem oraz badaniem zabytków datowanych na różne epoki, w tym na epokę kamienia, brązu i żelaza, a także wpływów rzymskich i okresu średniowiecza. Wiele z tych artefaktów pochodzi z Bydgoszczy oraz okolicznych terenów województwa.

Wśród najbardziej intrygujących znalezisk znajduje się szereg eksponatów z epoki kamienia, takich jak kościane ostrze, motyka wykonana z rogu renifera, a także groty harpunów. Można tu także zobaczyć gliniany puchar lejkowaty oraz fragment łodzi dłubanki datowanej na 2 tys. lat p.n.e. Wczesnośredniowieczne zbiory obejmują kilka tysięcy eksponatów pochodzących z grodzisk słowiańskich w regionie, takich jak gród bydgoski, Zamczysko, Wyszogród, Strzelce Dolne, Nakło nad Notecią oraz Więcbork.

Jednym z nowo odkrytych i niezwykle cennych artefaktów jest fragment wału grodziskowego z XI wieku, odnaleziony w 2007 roku. Jego wymiary wynoszą 20 m długości, 18 m szerokości i 2,5 m miąższości, co czyni go unikalnym przykładem w skali Pomorza Wschodniego oraz Kujaw, a także jednym z najlepiej zachowanych obiektów na północno-zachodniej Słowiańszczyźnie Zachodniej.

Dział Etnografii

Dział Etnografii powstał w 1986 roku i skupia się na zbieraniu oraz opracowywaniu obiektów kultury ludowej i sztuki, przede wszystkim z regionów etnograficznych takich jak Pałuki, Kujawy, Krajna, Borów Tucholskich, Kaszuby czy Kociewie. W jego zbiorach znajduje się około 3 tysięcy muzealiów, w tym głównie eksponatów związanych z rzemiosłem, takim jak kowalstwo, garncarstwo, stolarstwo, ciesielstwo oraz plecionkarstwo.

Dział Grafiki

Dział Grafiki, utworzony w 1982 roku, posiada imponującą kolekcję około 13 tysięcy eksponatów, które obejmują zarówno polską twórczość graficzną dawną, jak i współczesną. Zbiory te są podzielone na kilka kolekcji, w tym grafikę obcą, ekslibrisy oraz grafikę użytkową, a także rysunki i matryce. Najważniejszymi i najbardziej reprezentatywnymi dla zbiorów są prace polskich grafików współczesnych, powstałe po 1945 roku, z silnym akcentem na artystów z Krakowa, Warszawy, Poznania, Bydgoszczy oraz Torunia.

Zbiorów związanych z polską grafiką z okresu międzywojennego zazwyczaj dopełniają dzieła z Krakowa, Warszawy, Poznania, Lwowa i Wilna. Wśród najstarszych elementów zbiorów znajdują się prace artystów XX wieku, w tym drzeworyty oraz litografie z Warszawy, Lwowa i Wilna. Zbiory graficzne Muzeum Okręgowego obejmują także prace wykonane przez artystów niemieckich, francuskich i angielskich z XVI do XX wieku, w tym plansze graficzne i rysunki Waltera Leistikowa – bydgoszczanina związane z berlińską secesją.

W zbiorze rysunków szczególną uwagę zwracają dzieła wielkich polskich malarzy, takich jak Edward Dwurnik, Piotr Michałowski, Jan Matejko oraz Maksymilian Piotrowski, artysta związany z Bydgoszczą, a także współczesnych twórców jak Jan Cybis, Tymon Niesiołowski i innych.

Dział Historii

Dział Historii muzeum gromadzi dokumenty oraz materiały ikonograficzne i fotograficzne ilustrujące rozwój Bydgoszczy, a także militaria, falerystykę i rzemiosło artystyczne. Wśród najcenniejszych pamiątek związanych z Bydgoszczą znaleźć można: najstarszą zachowaną pieczęć miejską z XVI-XVII wieku, ceremonialny miecz Ławy Sądowej z XVII wieku, a także unikatowy srebrny Kur – insygnium Bractwa Strzeleckiego z końca XVI wieku oraz brązowy moździerz, odlany w Gdańsku w 1590 roku, przeznaczony dla apteki na Starym Rynku.

Dział Leona Wyczółkowskiego

Dział ten posiada kolekcję dzieł Leona Wyczółkowskiego, która składa się z 691 eksponatów, w tym 20 szkicowników z 597 szkicami. Kolekcja odzwierciedla różnorodność twórczości artysty, obejmując zarówno jego wczesne prace, jak i dzieła powstałe w późniejszych latach.

Dział Muzyczny

Dział Muzyczny skupia się na gromadzeniu zbiorów fonograficznych oraz instrumentów muzycznych, takich jak fonografy, gramofony oraz radioodbiorniki. W zbiorach znajduje się około 6 tysięcy płyt, w tym gramofonowych, patefonowych oraz węglowych.

Dział Numizmatyki

Dział Numizmatyki został utworzony w 1966 roku, jako oddzielna jednostka z Działu Historycznego. Jego zbiory obejmują monety, banknoty oraz medale okolicznościowe i pamiątkowe. Obejmuje monety ze wszystkich mennic działających w Polsce na przestrzeni wieków – od czasów piastowskich po współczesne, w tym półtalary i talary z mennicy bydgoskiej oraz trojaki z 1650 roku i dwudukaty z 1660 roku. Ponadto, kolekcja zawiera ponad 400 medalionów związanych z Bydgoszczą, datowanych od XIX wieku do współczesności.

Dział Sztuki

Dział ten jednoczy zbiory polskiego i zagranicznego malarstwa dawnego oraz nowoczesnego, rzeźby, obiektów artystycznych oraz fotografii. Kolekcja malarstwa polskiego obejmuje prace znakomitych artystów takich jak: Teodor Axentowicz, Józef Chełmoński, Daniel Chodowiecki, Olga Boznańska, Julian Fałat, Wojciech Gerson, Maurycy Gottlieb, Wlastimil Hofman, a także Jacek Malczewski, Jan Matejko, Piotr Michałowski i inni.

Najważniejszym segmentem tej kolekcji jest zbiór współczesnego polskiego malarstwa, uznawany za jeden z najbardziej znaczących w kraju. Obok tego, dział gromadzi również prace lokalnych artystów z regionu kujawsko-pomorskiego.

Do cennych elementów tej kolekcji należy z pewnością twórczość Waltera Rudolfa Leistikowa, znanego bydgoszczanina i współzałożyciela berlińskiej secesji, którego prace stanowią największy zbiór w Polsce.

Kolekcja rzeźby koncentruje się na pracach XX wieku, przynosząc dzieła artystów takich jak: Ksawery Dunikowski, Edward Haupt, Stanisław Horno-Popławski oraz Jerzy Jarnuszkiewicz. W zbiorach znajdują się również prace Antoni Kurzawy, Konstantyna Laszczki, Ferdynanda Lepcke, Władysława Marcinkowskiego, a także Olgi Niewskiej i innych twórców. Oprócz tego, dział dysponuje szerokim zasobem drobnych form rzeźbiarskich oraz fotografii artystycznej.

Dział Historii Techniki

W Dział Historii Techniki (Exploseum) gromadzone są dokumenty dotyczące działalności fabryki zbrojeniowej koncernu DAG w Bydgoszczy. Zbiory te obejmują przepustki pracownicze, żetony narzędziowe oraz przedmioty codziennego użytku związane z aktywnością zakładu. Ciekawostką są także repliki machin wojennych oraz broni od starożytności aż po czasy współczesne. W zbiorach znajduje się także cyfrowe archiwum historii mówionej, które zawiera wspomnienia na temat życia w okresie II wojny światowej i działalności bydgoskiej fabryki.

Dział Historii Medycyny i Farmacji

W skład Działu Historii Medycyny i Farmacji wchodzi kolekcja, która została wzbogacona o zbiory pozyskane w 2017 roku z prywatnego Muzeum Farmacji, znanego jako Apteka „Pod Łabędziem”. Zbiory te obejmują przedmioty z terenów zachodnich ziem Polski oraz dzisiejszych Niemiec, datowane od XVII wieku aż do końca XX wieku. Można w nich znaleźć naczynia recepturowe, moździerze, wagi, sprzęt laboratoryjny, meble apteczne oraz różnego rodzaju druki i dokumenty.

Wśród najcenniejszych eksponatów znajduje się oryginalne laboratorium galenowe z przełomu XIX i XX wieku, które stanowi ewenement w skali całego kraju.

Biblioteka

Historia biblioteki muzealnej sięga końca XIX wieku, kiedy to rozpoczęto gromadzenie książek i czasopism. Najcenniejszym z zachowanych elementów z tego okresu jest Jahrbuch der Historischen Gesellschaft für den Netzedistrikt zu Bromberg z lat 1891–1895. Inwentaryzacja zbiorów bibliotecznych rozpoczęła się w 1925 roku, a w latach 60. zorganizowano katalog alfabetyczny i rzeczowo-systematyczny oraz katalog czasopism. Od 2009 roku, starania podejmowane są także w celu stworzenia katalogu komputerowego.

Działalność

„Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy aktywnie wspiera życie kulturalne miasta, nawiązując bliską współpracę z lokalnymi organizacjami oraz instytucjami kultury, promując tym samym sztukę i historię.

W ramach swojej działalności placówka prowadzi różnorodne aktivnosti, które obejmują:

  • organizację wystaw,
  • przygotowywanie wydawnictw,
  • lekcje muzealne,
  • prace konserwatorskie we własnych pracowniach.

Zwiedzanie

W chwili obecnej, w Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy można zwiedzać pięć interesujących budynków wystawienniczych. Każdy z nich ma swoją unikalną historię i charakter.

  • Spichrze nad Brdą – zlokalizowane przy ul. Grodzkiej 7-11,
  • Galeria Sztuki Nowoczesnej na Wyspie Młyńskiej – ul. Mennica 8,
  • Dom Leona Wyczółkowskiego na Wyspie Młyńskiej – ul. Mennica 7,
  • Europejskie Centrum Pieniądza na Wyspie Młyńskiej – ul. Mennica 4,
  • Zbiory Archeologiczne na Wyspie Młyńskiej – ul. Mennica 2,
  • Exploseum – ul. Alfreda Nobla.

Każdy z wymienionych obiektów oferuje zwiedzającym różnorodne wystawy oraz ciekawe atrakcje, które wzbogacają wiedzę o regionie i przyciągają licznych turystów.

Statystyki

W roku 2010 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy miało w swojej ofercie osiem ekspozycji stałych oraz dwadzieścia cztery wystawy czasowe. Dodatkowo, poza jego siedzibą, zorganizowano jeszcze osiem ekspozycji. Empiryczne dane wskazują, że łączna liczba zwiedzających osiągnęła 60 tysięcy osób, co świadczy o dużym zainteresowaniu placówką. Warto dodać, że w zbiorach muzeum zgromadzono aż 125 tysięcy muzealiów.

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego zostało również wyróżnione w prestiżowym konkursie Sybilla 2009. Nominowano je w kategorii Dokonania z zakresu zarządzania i organizacji za realizację robót budowlanych związanych z przebudową Czerwonego Spichlerza oraz Domu Młynarza, które przekształcono w Galerię Sztuki Nowoczesnej.

Rok później, w 2011, ekspozycja „Exploseum – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” zdobyła prestiżową Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także została uznana za Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2011 w kategorii wystawy techniki.

Przypisy

  1. Exploseum - Centrum Techniki Wojennej. [w:] Konkurs Sybilla [online]. Narodowy Instytut Muzeów, 2011. [dostęp 29.09.2023 r.]
  2. Michał F.M.F. Woźniak, 95 lat Muzeum w Bydgoszczy. Nabytki, 2018.
  3. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 05.07.2020 r.]
  4. Sprawozdanie z realizacji polityki kulturalnej Bydgoszczy za 2010 r. – załącznik do Uchwały nr XII/118/11 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 25.05.2011 r.
  5. Chudziak Wojciech. Opinia dotycząca reliktów wału wczesnośredniowiecznego w Bydgoszczy, przy ul. Grodzkiej oraz określenia ich stanu zachowania, proponowanych metod konserwacji i ekspozycji. Instytut Archeologii UMK. Toruń 29.09.2007 r.
  6. http://www.muzeum.bydgoszcz.pl/o_muzeum_godziny_otwarcia.php [dostęp 04.03.2010 r.]
  7. http://www.muzeum.bydgoszcz.pl/dag.php [dostęp 04.03.2010 r.]
  8. http://209.85.135.132/search?q=cache:3ETe2HOMkjAJ:fundusze.kujawsko-pomorskie.pl/index.php%3Foption%3Dcom_docman%26task%3Ddoc_view%26gid%3D2909+Skansen+architektury+przemys%C5%82owej+wraz+z+podziemn%C4%85+tras%C4%85+turystyczn%C4%85+oraz+Muzeum+Zak%C5%82ad%C3%B3w+Zbrojeniowych+DAG+%E2%80%93+Fabrik+w+Bydgoszczy&cd=5&hl=pl&ct=clnk [dostęp 04.03.2010 r.]
  9. Hojka Zdzisław: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. [w:] Kalendarz Bydgoski 2002.
  10. Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom II. Bydgoszcz 1995. ISBN 83-85327-27-4, s. 38–40 – biografia Kazimierza Boruckiego.
  11. https://web.archive.org/web/20071111024416/http://www.bydgoszcz.pl/binary/Renowacja%20obiekt%C3%B3w%20dziedzictwa%20kulturowego%20na%20terenie%20Wyspy%20M%C5%82y%C5%84skiej%20w%20Bydgoszczy_tcm29-22353.pdf [dostęp 18.12.2009 r.]

Oceń: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:6