Most Portowy w Bydgoszczy


Most Portowy to niezwykle ważna budowla inżynieryjna w Bydgoszczy, stanowiąca stalowy most kolejowy, który przepina rzekę Brdę. Most ten zlokalizowany jest w malowniczej dzielnicy Czersko Polskie, gdzie otaczają go piękne tereny sprzyjające rekreacji.

Jego bliskie położenie przy torze regatowym w Bydgoszczy czyni go nie tylko stuprocentowym punktem transportowym, ale także miejscem atrakcyjnym dla turystów i miłośników sportów wodnych.

Lokalizacja

Most Portowy, który łączy obie strony Brdy, ulokowany jest w ujściowym odcinku tej rzeki, gdzie wpada ona do zbiornika wodnego, znanego w przeszłości jako Port Drzewny, a od 1920 roku jako tor regatowy. Zaledwie 100 metrów na południe od mostu znajduje się stacja kolejowa Bydgoszcz Łęgnowo, która charakteryzuje się zabytkowym budynkiem dworcowym. Most jest również częścią dwutorowej linii kolejowej nr 18, prowadzącej do Torunia, stanowiącej dawny odcinek Kolei Wschodniej, wybudowanej w ramach kolei Warszawsko-Bydgoskiej.

Warto zauważyć, że most znajduje się w miejscu, gdzie przed przeprowadzeniem procesów kanalizacyjnych oraz podpiętrzeniem Brdy w 1879 roku istniało naturalne koryto tej rzeki.

Charakterystyka

Most portowy w Bydgoszczy jest imponującą konstrukcją, która wyróżnia się swoją dwuprzęsłową, stalową kratownicą, gdzie jazda odbywa się na dolnej części obiektu. Kratownica, której pasy są poziome, została podparta przez trzy solidne przyczółki, a centralny z nich osadzony jest bezpośrednio w korycie rzeki Brdy. Praktyczne ceglane filary, które stanowią fundament, pamiętają rok 1861.

Masa pojedynczego przęsła mostu wynosi aż 59 ton, co świadczy o jego trwałości i stabilności. Na tym obiekcie mogą kursować pociągi, których dopuszczalny nacisk na oś wynosi 22 tony. Warto zwrócić uwagę na przestrzeń żeglugową, która pod mostem wynosi 3,8 metra na szerokości i 12 metrów na wysokości.

Należy także podkreślić, że most nie jest przystosowany do ruchu pieszych, co czyni go czysto kolejowym obiektem transportowym. Zarządcą tej konstrukcji jest Zakład Linii Kolejowych w Bydgoszczy, który odpowiada za jego utrzymanie i wszelkie niezbędne prace konserwacyjne.

Nazwa

Most Portowy, zbudowany w Bydgoszczy, otrzymał swoją nazwę ze względu na bliskość do **toru regatowego**, który zyskał renomę w latach 1879-1920 jako Port Drzewny. Już od dłuższego czasu ten obiekt przyciąga uwagę mieszkańców i turystów.

Tor regatowy znajdujący się w pobliżu mostu, wpływa na charakterystyczny klimat tej okolicy, będąc centrum różnorodnych wydarzeń sportowych i rekreacyjnych.

Historia

Budowa mostu portowego w Bydgoszczy miała miejsce w kontekście realizacji nowej linii kolejowej, której nadano nazwę Kolei Warszawsko-Bydgoskiej. Stanowiła ona pierwsze istotne połączenie pomiędzy północnymi Niemcami, a Rosją, obejmując również obszary zaboru pruskiego. Umowa dotycząca budowy Kolei została podpisana 15 grudnia 1856 roku przez przedstawicieli Prus oraz Rosji.

Linia kolejowa Bydgoszcz-Toruń, oddana do użytku przez pruskie władze, została ukończona 24 października 1861 roku, a rok później dokończono sekcję z Torunia do granicy rosyjskiej w Otłoczynie. W ramach tej inwestycji powstał również kolejowy most portowy, którego przebudowa miała miejsce w latach 70. XIX wieku, w trakcie budowy portu drzewnego. W tym czasie stworzono groblę, na której obecnie prowadzi linia kolejowa.

Aby zabezpieczyć ten obiekt przed erozją spowodowaną nurtami rzecznymi, wykonano ostrogę, która jest wąskim półwyspem przegradzającym rzekę. Ta konstrukcja została zmodernizowana w 1999 roku podczas renowacji Bydgoskiego Węzła Wodnego. Sam most pierwotnie zaprojektowano jako kratownicowy o długości 54,14 metra, z dwoma zasadniczymi przęsłami, które miały prześwit świetlny wynoszący po 23,42 metra każde.

W 1910 roku most doczekał się rozbudowy i oddano do użytku drugi tor linii kolejowej. Niestety, w trakcie działań wojennych w 1945 roku konstrukcja mostu uległa uszkodzeniu. Proces odbudowy zakończono w 1949 roku, a konstrukcje istniejących przęseł pochodzą właśnie z tego okresu. Zachowano wówczas nie tylko geometrię oraz formę mostu jak w okresie przedwojennym, ale prawdopodobnie wykorzystano także wcześniejsze przęsła. W 1984 roku zrealizowano elektryfikację linii kolejowej prowadzącej przez most, co znacznie usprawniło jego funkcjonowanie.

Ciekawostka

W miejscu, gdzie obecnie znajduje się most, w średniowieczu istniała przeprawa przez rzekę Brdę, która stanowiła istotny element szlaku lądowego łączącego Wielkopolskę i Kujawy z Pomorzem Gdańskim. Szlak ten przebiegał wzdłuż lewego brzegu Wisły, co czyniło go strategicznie ważnym.

Władze lokalne, a szczególnie mieszkańcy pobliskiego Wyszogrodu, pełniły rolę strażników tej przeprawy od X do XIV wieku. Z dokumentów historycznych wynika, że w 1382 roku, podczas lokacji miasta Hohghemburg (dziś znanego jako Fordon), książę Władysław Opolczyk podjął się zobowiązania do zbudowania w tym miejscu mostu, który miał być dodatkowo wzmocniony budowlą obronną. Choć most nigdy nie powstał, to istniejące prawdopodobnie struktury obronne zostały odkryte w 1890 roku przez badaczy z Nadnoteckiego Towarzystwa Historycznego, co świadczy o dawnym znaczeniu tej lokalizacji.

Od XVII do XIX wieku, w tym samym rejonie, funkcjonowała przeprawa promowa. Była ona obsługiwana przez właściciela karczmy noszącej nazwę Ujście, która znajdowała się na lewym brzegu, w miejscu, gdzie Brda wpada do Wisły.

Przypisy

  1. Łbik Lech: Średniowieczne brody i przeprawy na dolnej Brdzie w okolicy Bydgoszczy. Kronika Bydgoska XIX, 1998 r.
  2. Mierzyński Jan: 125 rocznica powstania dyrekcji kolejowej w Bydgoszczy. [w:] Kronika Bydgoska V (1971-73). Bydgoszcz 1973 r.
  3. a b c Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012 r. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
  4. Był to szlak alternatywny w stosunku do traktu przez Bydgoszcz, gdzie w XIII w. zbudowano most przez Brdę; stracił znaczenie w XIV w.
  5. Wybudowano wówczas m.in. śluzę Czersko Polskie.
  6. Potwierdzona przez archeologiczne znaleziska monet i ozdób.

Oceń: Most Portowy w Bydgoszczy

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:12