Most znajdujący się w ciągu magistrali węglowej w Bydgoszczy to stalowa budowla kolejowa, ulokowana na rzece Brdzie. Znajduje się on w malowniczej dzielnicyCzersko Polskie w Bydgoszczy, co czyni go interesującym punktem zarówno dla miłośników kolejnictwa, jak i turystów odwiedzających to miejsce.
Most ten pełni kluczową rolę w transportowaniu węgla, ułatwiając komunikację w regionie. Jego konstrukcja jest przykładem nowoczesnych rozwiązań inżynieryjnych, które łączą funkcjonalność z estetyką.
Lokalizacja
Most łączy dwa brzegi rzeki Brdy, w rejonie jej ujścia, gdzie woda tworzy zalew. Przez ten obiekt przebiega kolejowa obwodnica towarowa miasta Bydgoszcz, wpisana w ciąg linii kolejowej nr 201. Most został zbudowany jako część większego projektu, znanego jako magistrala węglowa.
Dane techniczne
Most w Bydgoszczy zbudowany jest jako czteryprzęsłowa, stalowa konstrukcja kratownicowa, z górnym układem jazdy. Kratownice charakteryzują się poziomymi pasami górnymi oraz dolnymi łukowymi, które spoczywają na dwóch przyczółkach wykonanych z cegły, a także na nasypie o wysokości 10,7 m.
Światło dla żeglugi pod tym obiektem wynosi 31 + 45 + 31 × 6,0 m. Most ten został zaprojektowany z myślą o dopuszczalnym obciążeniu wynoszącym 22 tony na oś.
Na moście prowadzona jest dwutorowa, zelektryfikowana linia kolejowa, znana jako magistrala węglowa, która odgrywa kluczową rolę z gospodarczego punktu widzenia jako jedna z najistotniejszych kolejowych tras transportu towarowego w Polsce. Warto podkreślić, że obiekt ten nie jest przystosowany do ruchu pieszego.
Dostęp do mostu możliwy jest od strony ulicy Osiedle Rzemieślnicze.
Historia budowy mostu i odcinka bydgoskiego magistrali węglowej
Budowa mostu na rzece Brdzie miała miejsce w kontekście realizacji nowej linii kolejowej, znanej jako magistrala węglowa. Projekt ten był jedną z największych inwestycji komunikacyjnych zrealizowanych w okresie II Rzeczypospolitej. Kluczowe węzły kolejowe powstające na tej trasie znajdowały się w Zduńskiej Woli, Inowrocławiu oraz w Bydgoszczy, odgrywając istotną rolę w funkcjonowaniu całej linii.
Etapy prac w rejonie Bydgoszczy obejmowały budowę zarówno wschodniej, jak i północnej obwodnicy kolejowej, która miała charakter dwutorowy, ciągnący się od Nowej Wsi Wielkiej do Maksymilianowa. W ramach tej inwestycji powstała również nowa stacja kolejowa, Kapuściska Tranzytowe. Dodatkowo, wzniesiono sześć wiaduktów, które prowadziły nad placami drogowymi oraz torami kolejowymi, a także zlikwidowano niebezpieczny przejazd kolejowy na ul. Gdańskiej.
Prace związane z budową odcinka bydgoskiego toczyły się w dwóch etapach. Pierwszy, obejmujący północny odcinek z Kapuścisk Małych do Maksymilianowa, rozpoczynał się jesienią 1927 roku i kończył wiosną 1928 roku. Drugi etap, dotyczący odcinka z Nowej Wsi Wielkiej do Kapuścisk Małych, trwał od lata 1928 roku aż do końca 1930 roku. Warto podkreślić, że prace te zrealizowano w dużej mierze ręcznie, z minimalnym wykorzystaniem maszyn, co zaangażowało kilka tysięcy robotników, którzy pracowali w trybie zmianowym.
Uroczyste otwarcie linii Nowa Wieś Wielka-Gdynia miało miejsce 9 listopada 1930 roku, co było ważnym wydarzeniem w historii komunikacji kolejowej regionu.
Największym wyzwaniem w trakcie budowy obwodnicy był projekt mostu przez rzekę Brdę. Choć most ten nie był najdłuższy na całym szlaku, to jednak okazał się najdroższy i najtrudniejszy do realizacji z uwagi na skomplikowane warunki geograficzne. Unikalny projekt mostu opracowała ekipa pracowników Zarządu Budowy, a dodatkową pomoc zapewnili niezależni specjaliści, którzy zaprojektowali żelazne przęsła. Ostatecznie most został zbudowany jako konstrukcja trójprzęsłowa o długości 115 metrów (32,4 m + 47,6 m + 32,4 m), z przyczółkami wkomponowanymi w nasyp kolejowy. Budowa mostu rozpoczęła się jesienią 1929 roku, a ukończono ją w 1930 roku. Koszt realizacji wyniósł 2 mln złotych.
Inwestycja, na początku realizowana przez Polskie Koleje, została niedługo później dokończona przez prywatne Francusko-Polskie Towarzystwo Kolejowe, które w 1931 roku uzyskało 45-letnią koncesję na zarządzanie linią.
W okresie II wojny światowej, w związku z budową zakładów DAG Fabrik Bromberg, Niemcy rozbudowali magistralę, dodając dworzec Emilianowo w Puszczy Bydgoskiej. W 1941 roku wprowadzono drugi tor kolejowy. Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, most został zniszczony przez wycofujące się wojska niemieckie; jednakże, prace jego odbudowy zakończono w latach 1949 i 1951. W 1967 roku z kolei magistrala węglowa została zelektryfikowana, co zdecydowanie wpłynęło na poprawę efektywności transportu kolejowego w regionie.
Przypisy
- Kotlarz Grzegorz: Budowa bydgoskiego odcinka magistrali węglowej Herby Nowe – Gdynia w latach 1928–1930. [w:] Kronika Bydgoska XXI (1999). Bydgoszcz 2000.
- Most kolei francuskiej w Bydgoszczy z widokiem na Brdę
- Obecnie uznana jest za linię towarowego tranzytu transeuropejskiego w VI korytarzu transportowym.
- Dłuższy był pięcioprzęsłowy 170-m most na Warcie.
- Dla porównania koszt wykonania fragmentu magistrali Nowa Wieś Wielka-Gdynia wyniósł 85,4 mln zł, a całej magistrali ok. 230-270 mln.
- a b c Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
- Od 1906 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Mosty i wiadukty":
Most obwodnicy nad Kanałem Bydgoskim | Most kolejowy nad starym Kanałem Bydgoskim | Most Młyński w Bydgoszczy | Most na torze regatowym w Bydgoszczy | Most Pomorski w Bydgoszczy | Most Portowy w Bydgoszczy | Most przy ul. Witebskiej w Bydgoszczy | Most św. Antoniego w Bydgoszczy | Most Uniwersytecki w Bydgoszczy | Most w Smukale | Most Jerzego Sulimy-Kamińskiego w Bydgoszczy | Kładka Wenecji Bydgoskiej | Most Waleriana Hypszera w Bydgoszczy | Most Jana Kiepury | Most im. Żeglugi Bydgoskiej | Most Bernardyński w Bydgoszczy | Śluza VI Bronikowskiego | Kładka w Smukale | Most Władysława Jagiełły w Bydgoszczy | Most kolejowy nad Kanałem BydgoskimOceń: Most kolejowy magistrali węglowej w Bydgoszczy