Ulica Tadeusza Malczewskiego w Bydgoszczy

---

Położenie

Ulica Tadeusza Malczewskiego usytuowana jest w północnej części Starego Miasta. Jej przebieg rozciąga się w kierunku północ-południe, łącząc ul. Grodzką ze Starym Rynkiem. Całkowita długość tej ulicy wynosi około 75 m.

Historia

Ulica będąca hołdem dla ks. Tadeusza Malczewskiego ma swoje korzenie w XIV wieku, kiedy to powstała w okresie formowania się bydgoskiego miasta lokacyjnego. Jej przebieg prowadził przez północną część ówczesnej Bydgoszczy, a konkretnie łączył północno-zachodni róg Starego Rynku z brzegiem rzeki Brdy. Uformowała się na bazie nazwy staropolskiej – ulica Wodna. Analizując rekonstrukcje przestrzenne historycznego miasta, można zauważyć, że po obu bokach ulicy wznosiły się kwartały zabudowane domami oraz kamienicami, a nieopodal znajdował się browar. Ponadto na tym terenie odnaleziono pozostałości ceramiki z późnego średniowiecza i z epoki nowożytnej.

Szczegółowy plan zagospodarowania urbanistycznego sporządzony przez pruskiego geometrę Gretha w 1774 roku pokazuje, że większość posesji wzdłuż ulicy była wówczas niezabudowana. W planie z 1816 roku można dostrzec jedynie narożne kamienice usytuowane w pobliżu Starego Rynku oraz ulic: Farną i Grodzką. Interesującym jest, że na 1797 rok datuje się budynek lazaretu, który stykał się z ul. Grodzką. Natomiast dopiero na planie z 1876 roku mamy do czynienia z w pełni zabudowaną pierzeją.

Na początku XX wieku ulica kończyła się na brzegu Brdy. Jednak zmianę tej sytuacji przyniosła budowa Domu Katolickiego w latach 1927–1928, przez co ulica została ograniczona. W kontekście rewitalizacji miasta Bydgoszczy zaplanowana jest modernizacja nawierzchni tej ulicy.

Nazwy

W swoim historycznym rozrachunku, ulica nosiła szereg nazw:

• XVI w. – I poł. XVIII w. – platea aquatica (Wodna),
• 1800–1816 – Wassergasse,
• 1816–1920 – Wasserstraße,
• 1920–1931 – Wodna,
• 1931–1939 – ks. Tadeusza Malczewskiego,
• 1939–1945 – Brunhildenstraße,
• od 1945 – ks. Tadeusza Malczewskiego.

Nazwa ulicy upamiętnia osobę ks. Tadeusza Skarbek-Malczewskiego (1873–1929), który był proboszczem parafii farnej w latach 1921–1929. Był on również inicjatorem remontu kościoła farnego, który obejmował między innymi polichromię oraz renowację obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości, jak również budowy wspomnianego już Domu Katolickiego przy ul. Grodzkiej.

Zabudowa

Ulica ks. Tadeusza Malczewskiego w Bydgoszczy jest miejscem, gdzie historia łączy się z architekturą XIX wieku. Na tej ulicy znajdują się kamienice, które albo wzniesiono, albo przebudowano w tamtym okresie. Wśród nich wyróżnia się kilka interesujących budynków, w tym rezydencja biskupa Diecezji Bydgoskiej, oznaczona jako budynek nr 1, który powstał w 1933 roku. Cechą charakterystyczną tego obiektu jest jego wielospadowy dach z lukarnami oraz ryzalit z dekoracyjnym wejściem i tarasem, który zdobi kutą balustradą w części frontowej ulicy.

Na rogu z ulicą Grodzką zlokalizowany jest diecezjalny Dom Katolicki. Oba z tych budynków powstały w okresie międzywojennym, a ich budowa zainicjowana była przez patrona tej ulicy, któremu nadano imię ks. Tadeusza Skarbek-Malczewskiego.

---

Oceń: Ulica Tadeusza Malczewskiego w Bydgoszczy

---