Park Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy


Park Kazimierza Wielkiego to najstarszy park miejski w Bydgoszczy, który ma powierzchnię wynoszącą 2,24 hektara.

Jest to miejsce o bogatej historii i znaczeniu, które przez lata stało się ważnym punktem na mapie miasta.

Lokalizacja

Park Kazimierza Wielkiego zlokalizowany jest w sercu Śródmieścia Bydgoszczy, zajmując przestrzeń pomiędzy ważnymi ulicami takimi jak Gdańska, Konarskiego, Jagiellońska oraz plac Wolności.

Całkowita powierzchnia parku wynosi 100 na 200 metrów, co czyni go odpowiednim miejscem na relaks i wypoczynek. W okolicy parku znajdują się liczne atrakcje i obiekty, które wzbogacają ten malowniczy teren. Na obrzeżach parku można podziwiać takie budowle jak Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła, który zachwyca swoją architekturą.

Warto również zwrócić uwagę na Galerię Miejską bwa, której nowoczesna forma z piaskowca powstała w 1970 roku. Tuż obok znajduje się budynek Urzędu Wojewódzkiego, który jest ważnym punktem w mieście. Miłośnicy sztuki i kultury mogą również odwiedzić Galerię Drukarnia, a na amatorów noclegów czekają hotele, takie jak „Bohema” oraz „Pod Orłem”.

W okolicy parku znajdziemy również Villa Secesja, Klub Mózg oraz Zespoły Szkół Plastycznych i Gastronomicznych, które tworzą bogate możliwości kulturalne i edukacyjne dla mieszkańców oraz turystów.

Historia

„Park Kazimierza Wielkiego to nie tylko przestrzeń zielona, ale także pozostałość po znacznie większym ogrodzie, który został założony przez zakon klarysek w pierwszej połowie XVII wieku. Siostry Klaryski przybyły do Bydgoszczy w 1615 roku, a po zbudowaniu klasztoru zorganizowały obszerny ogród. Zasięg ogrodu rozciągał się aż do dzisiejszej ulicy 3 Maja na obszarze około 3,5 hektara, gdzie znajdowały się m.in. staw rybny, drzewa owocowe oraz różnorodne rośliny ozdobne, a także ogród warzywny.

Po kasacji zakonu przez pruskie władze, w 1835 roku ogród przekształcono w park regencyjny (niem. Regierungsgarten), który stał się własnością urzędu regencji bydgoskiej, a dostęp do niego mieli jedynie wybrani. Jego powierzchnia wynosiła 3 hektary. W 1861 roku park wzbogacił się o dwa łabędzie, a w stawach pływały karpie, co niewątpliwie nadawało mu dodatkowego uroku.

W latach 1900–1901 dokonano przebudowy parku, co zmniejszyło jego powierzchnię do 2,4 hektara, a prace prowadził technik ogrodnictwa Paul Meyerkamp. Po zakończeniu robót, 1 października 1901 roku park stał się częścią miejskiej przestrzeni publicznej (niem. Stadtpark), otwartej dla wszystkich mieszkańców.

23 lipca 1904 roku na skraju parku, przy placu Wolności, zainstalowano pomnik „Potop”, autorstwa berlińskiego rzeźbiarza Ferdinanda Lepckego. Ta efektowna rzeźba, o wysokiej wartości artystycznej, doskonale wkomponowywała się w zadrzewienie otaczające fontannę. W 1938 roku w parku rosło 69 gatunków drzew i krzewów, z przykładami pochodzącymi z XVII-XVIII wieku oraz późniejszych nasadzeń, w tym wiele dębów szypułkowych o imponujących obwodach pnia oraz osobliwych okazów wiązu górskiego.

W parku można było spotkać takie gatunki jak: wiąz szypułkowy, dąb bezszypułkowy, klon cukrowy i wiele innych, w tym wyjątkowe obiekty jak hortensje czy magnolie. Niestety, w czasie okupacji niemieckiej, zwłaszcza w 1944 roku, wiele drzew zostało wyciętych na potrzeby budowy bunkrów. W wyniku działań wojennych także znaczna część drzewostanu uległa zniszczeniu.

W styczniu 1943 roku hitlerowcy zniszczyli pomnik „Potop”, przeznaczając 8870 kg brązu na cele wojenne, a po nim pozostał tylko basen oraz mozaika kostkowa, którą w latach 50. XX wieku przykryto betonem. Na fontannie dodano kamienne rzeźby ryb według projektu Józefa Makowskiego. W 2014 roku po rekonstrukcji przywrócono jej stan sprzed zniszczeń z 1943 roku.

W 1946 roku, w związku z 600-leciem lokacji miasta Bydgoszczy, w parku oraz w trzech pobliskich szkołach odbyła się Pomorska Wystawa Przemysłu, Rzemiosła i Handlu, w której wzięło udział 1085 wystawców i którą odwiedziło 120 tys. osób w ciągu pierwszych trzech tygodni.

Przez lata 90. XX wieku i po 2000 roku park przeszedł gruntowną renowację. W 2008 roku, Stowarzyszenie Odbudowy Bydgoskiej Fontanny „Potop” podjęło się dzieła przywrócenia tego monumentalnego pomnika w dawnym miejscu, co sfinalizowano w roku 2014. 15 maja 2016 roku przy fontannie odsłonięto pomnik-ławeczkę prof. Zygmunta Mackiewicza, jednego z inicjatorów odtworzenia potopu.

W 2015 roku przeprowadzono rewitalizację górnego stawu, a dwa lata później dolnego stawu (na zapleczu Urzędu Wojewódzkiego). W grudniu 2019 roku w parku zainstalowano 15 rzeźbionych w drewnie domków dla owadów, które nawiązują do secesyjnych motywów zdobniczych.

Nazwy

Park nie tylko zachwyca swoją urodą, ale także posiada bogatą historię, która związana jest z jego nazwami. W różnych okresach dziejowych nazywano go w odmienny sposób, co świadczy o jego znaczeniu w dziejach Bydgoszczy.

  • 1615–1835 – ogród sióstr Klarysek,
  • 1835–1901 – Regierungsgarten,
  • 1901–1920 – Stadtpark,
  • 1920–1939 – park Kazimierza Wielkiego,
  • 1939–1945 – Viktoriapark,
  • od 1945 – park Kazimierza Wielkiego.

Patronem tego miejsca jest król Kazimierz Wielki, który przyznał Bydgoszczy prawa miejskie i przyczynił się do wzniesienia zamku bydgoskiego.

Zieleń

Park im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy to miejsce o bogatej kompozycji zieleni, która łączy w sobie elementy historyczne oraz nowoczesne. Znajdziesz tam drzewa z pierwotnej struktury ogrodu klarysek, a także nasadzenia sprzed i po II wojnie światowej. W jego obrębie zlokalizowane są dwa stawy oraz fontanna, której przebudowa miała miejsce w 2010 roku. W 2014 roku do fontanny zostały dodane odtworzone artefakty, w tym znana rzeźba „Potop”.

W parku rośnie wiele interesujących i rzadkich gatunków drzew, takich jak: cypryśnik błotny, dąb szypułkowy w odmianie stożkowatej oraz platan klonolistny. Pośród innych drzew można zauważyć cisy, sosny czarne oraz różnorodne egzotyczne okazy.

Park im. Kazimierza Wielkiego jest domem dla 7 pomników przyrody. Z uwzględnieniem ich najbliższego otoczenia, możemy wskazać aż 12 takich okazów. Oto lista pomników przyrody, która podsumowuje te wyjątkowe rośliny:

Lp.RodzajMiejsceIlośćNotatki
1.Dąb szypułkowycentralna część parku3obwody w pierśnicy: 320, 358 oraz 374 cm
2.Dąb szypułkowy – odmiana piramidalnaprzy południowym stawie parkowym1obwód w pierśnicy: 274 cm
3.Cypryśnik błotnynad stawami w parku2obwody w pierśnicy: 225 oraz 324 cm
4.Wiąz szypułkowyaleja placu Wolności, północna część parku1obwód w pierśnicy: 300 cm
6.Platan klonolistnyprzy świątyni św. Piotra i Pawła1obwód w pierśnicy: 351 cm
7.Miłorząb dwuklapowyulica Gimnazjalna 111obwód w pierśnicy: 168 cm
8.Miłorząb dwuklapowy – dwuwierzchołkowyróg ulicy Konarskiego i Jagiellońskiej1obwód w pierśnicy: 91/151 cm
9.Bożodrzew gruczołowatyprzed Urzędem Wojewódzkim2obwody w pierśnicy: 304 oraz 375 cm

Przypisy

  1. Urszula Jaroszek: Domki na drzewach jak secesyjne ozdoby. Nowości w bydgoskim parku. Bydgoszcz.Wyborcza.pl, 19.12.2019 r.
  2. pak: Do stawu w parku wróciła woda. Wygląda jak nowy. 27.12.2017 r.
  3. Anna Stankiewicz: Profesor Mackiewicz na zawsze przy fontannie Potop. Bydgoszcz.Wyborcza.pl, 15.05.2016 r.
  4. Galeria bwa zyska nową elewację. Prace pochłoną ponad 4 mln zł
  5. Restauracja Gruzja w parku Kazimierza Wielkiego. Na oryginalne dania zaprasza szef kuchni Vladimir Japaridze
  6. Mokra Jolanta: Zieleń miejska. [w.] Bydgoska Gospodarka Komunalna. Bydgoszcz 1996. ISBN 83-85860-37-1
  7. Umiński, Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik, Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy” Bydgoszcz 1996
  8. Kuczma Rajmund: Zieleń w dawnej Bydgoszczy. Instytut Wydawniczy „Świadectwo”. Bydgoszcz 1995
  9. Mikczyński Roman: Obchody 600-lecia miasta Bydgoszczy. [w.] Kronika Bydgoska XVII. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 1995
  10. Rozporządzenie Nr 11/91 Wojewody Bydgoskiego z dn. 01.07.1991

Oceń: Park Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Średnia ocena:4.6 Liczba ocen:13