Budynek Świętojańska 20 w Bydgoszczy

---

Położenie

Budynek usytuowany jest w środkowej części Bydgoszczy, na północnej stronie ulicy Świętojańskiej.

Historia

Budynek, który obecnie znamy, został zrealizowany w latach 1887–1888, aby pełnić funkcję Podwójnej Szkoły Ludowej, znanej jako „Johannischule”. Za jego projekt odpowiedzialny był Carl Meyer, miejski radca budowlany. Był to pierwszy w Śródmieściu Bydgoszczy obiekt, który został specjalnie zaprojektowany z myślą o edukacji ludowej, zbliżając się do potrzeb społeczności lokalnej.

W myśl pierwotnych planów, budynek został stworzony dla podwójnej szkoły ludowej (niem. Doppel Volksschule), która składała się z dwóch oddzielnych jednostek edukacyjnych – jednego dla dziewcząt i drugiego dla chłopców. Uczniowie uczyli się w tych szkołach w języku niemieckim, co miało miejsce w ramach wielowyznaniowego systemu edukacji, który obejmował dzieci w wieku od 6 do 14 lat. Ich edukacja była zorientowana na podstawowe umiejętności, a sama placówka zyskała popularność pod nazwą „Szkoła Jana” (niem. Johannischule), co nawiązuje do nazwy ulicy, przy której została wzniesiona.

W czasie międzywojennym, budynek przeznaczono na podwójną 7-klasową polską Szkołę Powszechną im. św. Jana. W 1933 roku na czołowych stanowiskach w szkole męskiej (nr 3) znalazł się Parzych, a w żeńskiej (nr 4) – Markowska. Warto dodać, że od 1924 roku do wybuchu II wojny światowej w budynku działała również XII Drużyna Harcerska im. Księcia Józefa Poniatowskiego, co podkreśla jego znaczenie w historii lokalnej społeczności.

Po 1945 roku, budynek stał się siedzibą Szkoły Podstawowej nr 4 im. Marii Konopnickiej, a w latach 70. XX wieku swoją działalność kontynuowały w nim Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz Liceum Zawodowe z kierunkiem mechanicznym, w szczególności związanym z budową maszyn oraz obróbką skrawaniem.

W 2003 roku, lokalne władze przekazały obiekt Akademii Medycznej. Rok później uczelnia ta połączyła się z UMK w Toruniu, tworząc Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy, co wskazuje na dalszy rozwój edukacyjny tego miejsca.

W 2010 roku w budynku miejscowe jednostki uczelniane, takie jak Studium Wychowania Fizycznego i Sportu czy Katedra Terapii Manualnej, nadal sprawiały, że obiekt tętnił życiem edukacyjnym, co przekładało się na znaczenie tego miejsca w kontekście edukacji i wychowania fizycznego w regionie.

Architektura

Budynek przy Świętojańskiej 20 w Bydgoszczy wyróżnia się stylem historyzującym, który nadaje mu niepowtarzalny charakter. Jego bryła, oparta na prostokątnym rzucie, charakteryzuje się piwnicami w typie sutereny, na które składają się dwie kondygnacje oraz dach czterospadowy z lukarnami.

Elewacja frontowa, zlokalizowana od strony południowej, zachwyca swoją symetrią. Dwa ryzality wejściowe, wieńczące budynek, są zwieńczone uskokowymi szczytami. Drzwi wejściowe otoczone są eleganckimi, ostrołukowymi portalami, co podkreśla ich unikalność. Na poziomie pierwszego piętra znajduje się fryz kordonowy, który nadaje całości niezwykłego wyrazu.

Wykończenia elewacji są imponujące, z fryzem arkadkowym oraz gzymsem koronującym, które dodają budynkowi klasy i dostojności. W tylniej części elewacji, w miejscach ryzalitów, występują płyciny o wysokości trzech kondygnacji. Te fragmenty budynku zdobią podwójne okna o ostrym łuku, które harmonijnie uzupełniają jego architekturę.

---

Oceń: Budynek Świętojańska 20 w Bydgoszczy

---