Budynek Kordeckiego 20, znajdujący się w Bydgoszczy, jest zabytkowym obiektem oświatowym, który ma długą i bogatą historię.
W swojej pierwotnej funkcji pełnił rolę szkoły powszechnej, jednak z biegiem lat przeszedł wiele zmian. Od 1959 roku aż do 2020 roku, obiekt był w zarządzie Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich.
Położenie
Budynek Kordeckiego 20 usytuowany jest w historycznym rejonie na dawnym Przedmieściu Poznańskim, które leży na zachód od Starego Miasta w Bydgoszczy. Ta wyjątkowa lokalizacja sprawia, że jest to miejsce pełne uroku oraz historycznego znaczenia. Budowla ta znajduje się w zachodniej pierzei ul. Kordeckiego, co czyni ją łatwo dostępną dla mieszkańców oraz odwiedzających.
Historia
Okres pruski
Budynek, który obecnie jest znany jako siedziba edukacyjna, został zbudowany w latach 1900–1902 i przeznaczony na Podwójną Szkołę Ludową, powszechnie określaną jako „Hippelschule”. To lokalne przedsięwzięcie zrealizował miejski architekt Carl Meyer, którego projekt wykazał wysoką jakość wykonania.
Oryginalność koncepcji budynku polegała na jego dedykacji dla podwójnej szkoły ludowej, składającej się z dwóch odrębnych jednostek – jednej dla chłopców, a drugiej dla dziewcząt. Szkoły te prowadziły naukę w języku niemieckim i były dostępne dla dzieci w wieku od 6 do 14 lat, oferując im elementarną edukację. Miejsce, w którym zlokalizowano budynek, zyskało swoją nazwę od ulicy Theodora Gottlieba von Hippela.
Okres międzywojenny
W czasie międzywojennym przestrzenie te stały się siedzibą podwójnej 7-klasowej polskiej Szkoły Powszechnej im. Świętej Trójcy. Została ona podzielona na dwie niezależne jednostki zarządzane odmiennie, z wydzielonymi klasami dla dziewcząt i chłopców. W 1925 roku, po reorganizacji, uzyskała status szkoły koedukacyjnej nr 10.
Szkoła charakteryzowała się doskonałymi warunkami lokalowymi oraz własną salą gimnastyczną. W 1925 roku bydgoski Inspektorat Szkolny wyznaczył ją jako szkołę wzorcową, z misją stawania się ośrodkiem pedagogicznych innowacji. W grudniu tego samego roku przeprowadzono gruntowny remont budynku. W ramach tej operacji stworzono różnorodne pracownie, w tym wyposażoną pracownię do zajęć praktycznych, gabinet fizykochemiczny oraz przestrzeń dla zajęć artystycznych. Warto dodać, że korzystanie z tych pomieszczeń dla innych szkół powszechnych było możliwe dzięki ustaleniom finansowym, które wymagały od nich wsparcia finansowego dla szkoły wzorcowej, aby mogły później korzystać z jej zasobów, takich jak Św. Trójcy.
W szkole pracował wyspecjalizowany zespół nauczycieli, kierowany przez doświadczonego pedagoga Leona Dachterę. Na spotkaniach Rady Pedagogicznej skupiano się na metodach nauczania, co stwarzało rozwijającą atmosferę, a nauczyciele organizowali referaty oraz dyskusje, mające na celu wspólne poszukiwanie najlepszych metod dydaktycznych. Po otwarciu szkoły wzorcowej w roku szkolnym 1926/1927, regularnie odbywały się tam lekcje pokazowe oraz regionalne konferencje, w których uczestniczyli także nauczyciele spoza Bydgoszczy.
Okres powojenny
Po zakończeniu II wojny światowej w obiekcie ulokowano Szkołę Zawodową, a z biegiem lat w latach 50. rozpoczęto jego stopniowe przekształcanie w placówkę wyższego szkolnictwa. W 1952 roku budynek został przystosowany do potrzeb Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej utworzonej w Bydgoszczy w 1951 roku, dzięki czemu powstały tam cztery sale wykładowe.
W 1954 roku budynek został użyczony na potrzeby naukowo-dydaktyczne uczelni, a w 1959 roku podjęto działania mające na celu przekształcenie instytucji w Wyższą Szkołę Inżynierską, wybierając obszar przy ul. Kordeckiego (dawniej Olszewskiego) oraz następnie przy ul. Św. Trójcy (wcześniej Świerczewski) i Kruszwickiej. Do 1962 roku na tym terenie zrealizowano budowę hali warsztatowej oraz audytorium, a także rozpoczęto postawienie domu mieszkalnego przeznaczonego dla kadry dykta oraz studentów Wydziału Telekomunikacji.
Status wyższej uczelni został nadany w 1964 roku, a cztery lata później nadano jej imię Jana i Jędrzeja Śniadeckich. W 1974 roku, po połączeniu Wyższej Szkoły Inżynierskiej z bydgoskim Zamiejscowym Wydziałem Rolniczym Akademii Rolniczej w Poznaniu, miało miejsce powołanie Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy, w której nową siedzibę znalazł Wydział Mechaniczny oraz rektorat.
W połowie lat 80. XX w. rozpoczął się proces przenoszenia katedr Wydziału Mechanicznego oraz rektoratu do nowoczesnego Ośrodka ATR w Fordonie, co zakończyło się w 1998 roku, po przeniesieniu ostatnich jednostek wydziału. Pustostany zaczęły być wynajmowane przez niektóre katedry z Wydziału Rolniczego oraz prywatne przedszkole i szkołę. W czerwcu 2020 roku obiekt przeszedł w ręce Wojska Polskiego.
Architektura
Budynek Kordeckiego 20 w Bydgoszczy charakteryzuje się unikalną architekturą, która przyciąga uwagę swoją formą i detalami. Został on zbudowany na podstawie wydłużonego prostokąta i posiada charakterystyczne skrzydła umiejscowione w tylnej elewacji.
Jest to obiekt podpiwniczony, złożony z trzech kondygnacji. Koronę budynku stanowi dach dwuspadowy oraz czterospadowe dachu skrzydeł, które zwieńczone zostały strzelistymi wieżyczkami. Ta różnorodność form dachowych dodaje lekkości i elegancji całej bryle.
Na elewacji frontowej wyróżniają się dwa ryzality, które wprowadzają dynamikę do ogólnego kształtu budynku. Wejścia w tych ryzalitach zdobione są stylowymi portalami schodkowymi, które zamykają się w łuku ostrym, podkreślając historyczny charakter budynku. Całość elewacji zdobiona jest fryzami oraz gzymsami, wykonanymi z ciemnej, glazurowanej cegły, co nadaje jej wyjątkowej estetyki.
W okolicy znajduje się również zabytkowy budynek sali gimnastycznej, który ozdobiony jest sterczynami w narożnikach oraz wieżyczką usytuowaną na kalenicy dachu. Taki zestaw architektoniczny tworzy spójną i stylową przestrzeń, w której dominuje harmonia między nowoczesnością a historią.
Przypisy
- UTP sprzedało budynek przy ul. Kordeckiego. Teraz rządzi tam wojsko.
- a b c d Historia szkolnictwa wyższego w Bydgoszczy, Zygmunt Z. Mackiewicz (red.), Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, 2004 r., s. 35–46.
- a b Parucka Krystyna. Zabytki Bydgoszczy – minikatalog. „Tifen” Krystyna Parucka. Bydgoszcz 2008 r.
- Derkowska-Kostkowska Bogna: Onegdaj była Szkołą Karola. [w:] Kalendarz Bydgoski 1998 r.
- a b c Historia Bydgoszczy. Tom II. Część pierwsza 1920–1939: red. Marian Biskup: Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 1999 r.
- Michalski Stanisław red. Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945–1980. Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Poznań 1988 r.
- Początkowo uczelnia posiadała dwa wydziały: Mechaniczny w Bydgoszczy oraz Chemiczny w Bydgoszczy i Mątwach k. Inowrocławia; Wydział Mechaniczny i rektorat mieściły się przy ul. Zygmunta Augusta 20, w pomieszczeniach udostępnionych w godzinach popołudniowych przez Technikum Mechaniczno-Elektryczne nr 2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
Budynek Nowogrodzka 3 w Bydgoszczy | Budynek Plac Kościeleckich 8 w Bydgoszczy | Budynek Seminaryjna 3 w Bydgoszczy | Budynek Sowińskiego 5 w Bydgoszczy | Budynek szkoły parafialnej w Bydgoszczy | Budynek Świętojańska 20 w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Gastronomicznych w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Mechanicznych w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Plastycznych w Bydgoszczy | Cywilna Szkoła Mechaników Lotniczych w Bydgoszczy | Budynek Karpacka 54 w Bydgoszczy | Budynek Dąbrowskiego 8 w Bydgoszczy | Budynek Bernardyńska 6 w Bydgoszczy | Zespół Szkół Muzycznych w Bydgoszczy | Zespół Szkół Elektronicznych im. Wojska Polskiego w Bydgoszczy | XVIII Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | VI Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | V Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | Szkoła Podoficerska Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy | Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej im. L. Braille’a w BydgoszczyOceń: Budynek Kordeckiego 20 w Bydgoszczy