Budynek przy Nowogrodzkiej 3 w Bydgoszczy to ważny zabytek dziecięco-oświatowy, który ma bogatą historię. Początkowo pełnił funkcję szkoły powszechnej, a jego rolą edukacyjną kontynuuje od 1961 roku III Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy.
Obiekt ten, ze względu na swoje znaczenie historyczne oraz edukacyjne, jest istotnym punktem na mapie kulturalnej miasta. Jego architektura oraz funkcja edukacyjna przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów odwiedzających Bydgoszcz.
Położenie
Budynek usytuowany jest w malowniczym osiedlu Okole, które znajduje się w pobliżu historycznego fragmentu Kanału Bydgoskiego. Ten odcinek kanału został przekształcony w piękne planty nad Kanałem Bydgoskim, które stanowią urokliwą przestrzeń do wypoczynku i rekreacji.
Historia
Gminna szkoła ludowa na Okolu (niem. Gemeinde-schule Schleusenau) została założona w 1879 roku, kiedy to Bydgoszcz była gminą podmiejską. W latach 90. XIX wieku obiekt przeszedł znaczną rozbudowę, aby pełnić funkcję podwójnej szkoły (niem. Doppel Volksschule), obejmującej oddzielne placówki edukacyjne – jedną dla dziewcząt, a drugą dla chłopców. Obydwie szkoły miały charakter wielowyznaniowy, a ich językiem wykładowym był niemiecki. Publiczne szkoły ludowe przyjmowały dzieci w przedziale wiekowym od 6 do 14 lat, kształcąc ich w podstawowych przedmiotach.
Projekt budynku podwójnej szkoły dla dziewcząt i chłopców został opracowany przez wydział budowlany bydgoskiej regencji, we współpracy z ówczesnym wójtem Rogallą. Plany budowy przyjęto w 1897 roku pod nadzorem radcy budowlanego, Johanna Schwarze. Wykonawcą robót budowlanych był bydgoski mistrz ciesielski, Bruno Wiese. Podział budynku na dwa niezależne oddziały szkolne znalazł odzwierciedlenie w symetrycznej architekturze elewacji, zarówno frontowej, jak i tylnej, z osobnymi wejściami dla każdej from szkoły. Wnętrza zaplanowano zgodnie z zasadami symetrii, przydzielając każdemu oddziałowi osiem sal lekcyjnych oraz pokój nauczycielski. Na drugim piętrze znalazła się wspólna aula, służąca wszystkim uczniom.
Podwójna Szkoła Ludowa rozpoczęła działalność we wrześniu 1898 roku. Ulica, przy której ulokowany był budynek, zyskała nazwę Nowoszkolnej (niem. Neue Schulstrasse). W okresie międzywojennym w gmachu działała 7-klasowa Publiczna Szkoła Powszechna Męska im. Adama Mickiewicza, która wzbogaciła się o patronat w 1926 roku. Szkoła ta była koedukacyjna, lecz w 1932 roku została podzielona na oddziały męskie (noszące imię Adama Mickiewicza) oraz żeńskie (im. Stefana Batorego). W latach 20. XX wieku polska szkoła dzieliła obiekt z ewangelicką szkołą niemiecką. Aby zredukować napięcia wynikające z tej współpracy, niemiecką szkołę przeniesiono na parter budynku w roku szkolnym 1929/1930, a w 1933 roku została zlokalizowana w nowym gmachu, co pozwoliło na poprawę warunków dla szkoły polskiej.
Okres II wojny światowej przyniósł z kolei umiejscowienie w budynku niemieckich koszar oraz pomieszczeń dla jeńców wojennych. Po zakończeniu konfliktu, w 1945 roku, w obiekcie zorganizowano szkołę podstawową, a od 1947 roku funkcjonowało tu liceum ogólnokształcące, które w 1961 roku przekształcono w III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza.
Architektura
Budynek Nowogrodzka 3 w Bydgoszczy jest przykładem architektury historyzującej, która charakteryzuje się elegancją i funkcjonalnością.
Obiekt ten posiada podpiwniczenie oraz dwa poziomy, a całość wieńczy dach czterospadowy. W architekturze frontowej oraz tylnej widoczne są dwa symetryczne ryzality, które pełnią rolę wejść do budynku. Otwory okienne zamknięte są łukami odcinkowymi, co dodaje konstrukcji wyjątkowego charakteru.
Co ciekawe, na terenie posesji, w budynku usytuowanym na dziedzińcu III LO, znajduje się Muzeum Kanału Bydgoskiego, które przyciąga wielu odwiedzających i stanowi istotny punkt w historii Bydgoszczy.
Przypisy
- a b c Derkowska-Kostkowska Bogna: Szkoła przy ul. Nowogrodzkiej 3. [w.] Bydgoszcz w stronę Okola. Urząd Miasta Bydgoszczy – Rada Osiedla Okole. Bydgoszcz 2004. ISBN 83-921725-0-7
- a b c Parucka Krystyna. Zabytki Bydgoszczy – minikatalog. „Tifen” Krystyna Parucka. Bydgoszcz 2008
- Historia Bydgoszczy. Tom II. Część pierwsza 1920-1939: red. Marian Biskup: Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 1999. ISBN 83-901329-0-7, str. 651-700
- Derkowska-Kostkowska Bogna: Onegdaj była Szkołą Karola. [w:] Kalendarz Bydgoski 1998
- Bydgoski węzeł wodny: materiały pokonferencyjne z pierwszego sympozjum historyczno-literackiego, z okazji uroczystej inauguracji działalności Muzeum Kanału Bydgoskiego (2006, redakcja, ISBN 83-7456-146-7)
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
Budynek Plac Kościeleckich 8 w Bydgoszczy | Budynek Seminaryjna 3 w Bydgoszczy | Budynek Sowińskiego 5 w Bydgoszczy | Budynek szkoły parafialnej w Bydgoszczy | Budynek Świętojańska 20 w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Gastronomicznych w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Mechanicznych w Bydgoszczy | Budynek Zespołu Szkół Plastycznych w Bydgoszczy | Cywilna Szkoła Mechaników Lotniczych w Bydgoszczy | Gmach Szkoły Wojennej w Bydgoszczy | Budynek Kordeckiego 20 w Bydgoszczy | Budynek Karpacka 54 w Bydgoszczy | Budynek Dąbrowskiego 8 w Bydgoszczy | Budynek Bernardyńska 6 w Bydgoszczy | Zespół Szkół Muzycznych w Bydgoszczy | Zespół Szkół Elektronicznych im. Wojska Polskiego w Bydgoszczy | XVIII Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | VI Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | V Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy | Szkoła Podoficerska Państwowej Straży Pożarnej w BydgoszczyOceń: Budynek Nowogrodzka 3 w Bydgoszczy