Pomnik Leona Barciszewskiego to symboliczna budowla, która oddaje hołd przedwojennemu prezydentowi Gniezna oraz Bydgoszczy. W latach 1925–1932 Barciszewski pełnił funkcję prezydenta Gniezna, a następnie, od 1932 do 1939 roku, Bydgoszczy. Jego życie zakończyło się tragicznie, gdyż został zamordowany przez niemieckich okupantów w listopadzie 1939 roku.
Pomnik nie tylko upamiętnia osobę Barciszewskiego, ale również stanowi ważny element w historii obu miast, które miały wpływ na jego życie i działalność. W ten sposób, monument przypomina o trudnych czasach, z jakimi przyszło się zmierzyć mieszkańcom, jak i ich liderom.
Historia
Historia pomnika Leona Barciszewskiego, który był prezydentem Bydgoszczy przed II wojną światową, ma swoje korzenie w 1981 roku, kiedy to zrodziła się idea jego utworzenia. Pomnik stanowił hołd dla prezydenta, który został zamordowany przez okupantów niemieckich 11 listopada 1939 roku.
Od zakończenia II wojny światowej wśród społeczności bydgoskiej istniała wola upamiętnienia Leona Barciszewskiego, jednak przez długie lata nie można było zrealizować tych zamiarów z uwagi na niechęć władz państwowych do takich inicjatyw.
W dniu 14 stycznia 1981 roku, dzięki staraniom NSZZ „Solidarność”, powstał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Prezydenta Leona Barciszewskiego. W jego skład weszli pasjonaci miasta, a w planach było umiejscowienie pomnika na skwerze przy Placu Teatralnym.
Rok 1981 stał się kluczowy, ponieważ rozpoczęto akcję zbierania funduszy od mieszkańców. W dniu 11 listopada tego samego roku, w 42. rocznicę śmierci prezydenta, jego imię nadano Szkole Podstawowej nr 13 przy ul. Słonecznej, a na budynku przy Wałach Jagiellońskich odsłonięto tablicę pamiątkową, w miejscu, gdzie Barciszewski mieszkał w latach 1932–1939.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku, dalsze działania zostały wstrzymane, a ich kontynuacja była możliwa dopiero w drugiej połowie lat 80. XX wieku. Ostatecznie udało się zebrać fundusze z składek mieszkańców oraz z wsparcia Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Urzędu Miasta.
Pomnik został zrealizowany na podstawie projektu rzeźbiarza Sławoja Ostrowskiego z Gdańska, a jego spiżowy odlew wykonał zespół specjalistów z gdyńskiej Stoczni Marynarki Wojennej pod okiem inż. Bandrowskiego.
Uroczystość odsłonięcia pomnika miała miejsce 11 listopada 1989 roku, w dniu Święta Niepodległości oraz 50. rocznicy zamordowania Leona Barciszewskiego. Pomnik ulokowano na skwerze przy ul. Mostowej, która nosi jego imię.
Po ceremonii w farze, prezydent miasta Władysław Przybylski oraz córka prezydenta, Danuta Barciszewska-Borkowska, odsłonili monument. W dalszej kolejności pomnik został poświęcony przez księdza biskupa Jana Nowaka.
W 2007 roku podjęto decyzję o przeniesieniu pomnika. Przeniesiono go ze skweru przy ul. Mostowej na zmodernizowany Wełniany Rynek, co świadczy o ciągłym poszukiwaniu odpowiednich miejsc dla tak ważnego symbolu w historii miasta.
Opis
Pomnik Leona Barciszewskiego to imponująca instalacja, która przyciąga uwagę mieszkańców oraz turystów. Spiżowy posąg przedstawia mężczyznę w postawie pochylonej, co nadaje mu wyraz szacunku i refleksji. Twarz prezydenta emanuje powagą i zadumą, co jest niewątpliwie efektem artystycznej wizji autora. Postać jest skierowana w stronę ul. Długiej, co dodatkowo nadaje jej kontekst lokalny oraz historyczny.
Pomnik umieszczony jest na cokole wykonanym z różowego granitu. Na cokole widnieje tablica pamiątkowa, która stanowi hołd dla zasług Leona Barciszewskiego. Cała konstrukcja nie tylko dodaje uroku temu miejscu, ale również skłania do zadumy nad historią oraz wartościami, jakie reprezentuje.
Przypisy
- Gliwiński Eugeniusz: Bydgoskie pomniki naszych czasów cz. 1. [w.] Kalendarz Bydgoski 1997 r.
- Kulpiński Henryk: Prezydent Leon Barciszewski wrócił do Bydgoszczy. [w.] Kalendarz Bydgoski 1991 r.
- Kulpiński Henryk: Pamięci prezydenta. [w.] Kalendarz Bydgoski 1982 r.
- nie udało się nawet nazwać jednej z ulic imieniem Leona Barciszewskiego mimo wieloletnich starań różnych organizacji i grup społecznych
- http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,35590,4242946.html dostęp 05.02.2010 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Pomnik Lotników w Bydgoszczy | Pomnik św. Jana Nepomucena w Bydgoszczy | Pomnik Henryka Sienkiewicza w Bydgoszczy | Pomnik Wolności w Bydgoszczy | Galeria pomników kompozytorów i wirtuozów w Bydgoszczy | Dolina Śmierci (Bydgoszcz) | Łuczniczka (pomnik w Bydgoszczy) | Pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego w Bydgoszczy | Pomnik Walki i Męczeństwa Ziemi Bydgoskiej | Pomnik Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy | Ławeczka Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy | Złamana róża | Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego w BydgoszczyOceń: Pomnik Leona Barciszewskiego