Pomnik św. Jana Nepomucena to imponująca rzeźba usytuowana w pobliżu katedry w Bydgoszczy. Jest to jedna z najstarszych wolno stojących rzeźb ofiarowanych św. Janowi Nepomucenowi w całej północnej Polsce.
Pomnik, z wielką dbałością wykonany z solidnych materiałów, jest świadectwem historii oraz głęboko zakorzenionej tradycji religijnej regionu.
Historia
„Wczesne dzieje figury św. Jana Nepomucena pozostają nieznane, jednak jej pierwsze wzmianki pojawiają się w kontekście wizytacji bydgoskiej parafii w 1745 roku. Z tego wynika, że posąg został wykonany wkrótce po kanonizacji kapłana, która miała miejsce w 1729 roku. Na początku figura znajdowała się po południowej stronie prezbiterium kościoła farnego, na ówczesnym cmentarzu parafialnym, który był czynny do początku XIX wieku. Była usytuowana na ceglanym słupie o wysokości 3 metrów, a główną ozdobą świętego była aureola, wyposażona w pięć gwiazd.
Warto zaznaczyć, że w 1762 roku władze Bydgoszczy postanowiły ufundować „lampę do świętego Jana Nepomucena”, co jest dowodem na to, że figura była oświetlana już w XVIII wieku.
W połowie XX wieku, podczas konserwacji podjętych przez proboszcza fary, ks. Franciszka Ksawerego Hanelta, zdecydowano o przeniesieniu pomnika w okolice brzegu Brdy. Niwelacja gruntu, przeprowadzona w 1954 roku, spowodowała konieczność zdemontowania ceglanego słupa, na którym stał posąg. Przykrością jednak było usunięcie gwieździstej aureoli, która adorowała figurę świętego podczas jej przenosin na granitowy postument.
Opis
Posąg św. Jana Nepomucena zlokalizowany jest na skwerze, który znajduje się po północnej stronie katedry św. Marcina i Mikołaja, nieopodal brzegu rzeki Brdy, w bliskim sąsiedztwie Jazu Farnego. Ta fenomenalna figura, dłuta nieznanego artysty, została starannie wykuta z piaskowca i osiąga wysokość 1,4 metra. Umieszczona jest na granitowym postumencie, który ma 1,63 metra wysokości, co razem tworzy imponującą kompozycję.
Postać świętego ubrana jest w bogate szaty kapłańskie stylizowane na modę barokową. W skład tych szat wchodzą: sutanna, komża, która jest zastrzeżona dla prałatów i kanoników, humerał oraz rzymski kołnierz. Na głowie świętego ułożony jest biret, co dodatkowo podkreśla jego dostojność.
W obu dłoniach Nepomucen dzierży krucyfiks, symbolizujący jednocześnie duchowe przesłanie oraz odpust zupełny, który był możliwy do uzyskania w godzinie śmierci, pod pewnymi warunkami. Figura emanuje majestatem i spokojem, a jej wykonanie zdradza talent i umiejętności wytrawnego rzeźbiarza, którego nazwisko pozostaje niestety nieznane.
Inne wizerunki św. Jana Nepomucena w Bydgoszczy
W trakcie wizytacji kanonicznej w kościele mariackim Karmelitów w 1816 roku, odkryto, że św. Jan Nepomucen był obecny w postaci wizerunku zdobiącego ołtarz Przemienienia Pańskiego w tej świątyni. Obraz ten, który został datowany na początek XIX wieku, został przeniesiony w 1817 roku do bocznego ołtarza pokarmelickiego kościoła w Kcyni.
Decyzja o przeniesieniu była efektem kasacji bydgoskiego klasztoru karmelitów, co skutkowało rozpowszechnieniem kultu św. Jana Nepomucena w innych miejscach.
Przypisy
- a b c d e f g h Łbik Lech: Święty Jan Nepomucen spod bydgoskiej fary. [w.] Kalendarz Bydgoski 2001 r.
- podobnie jak figury w Pradze i Kowarach na Śląsku
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Pomnik Henryka Sienkiewicza w Bydgoszczy | Pomnik Wolności w Bydgoszczy | Galeria pomników kompozytorów i wirtuozów w Bydgoszczy | Dolina Śmierci (Bydgoszcz) | Łuczniczka (pomnik w Bydgoszczy) | Pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego w Bydgoszczy | Pomnik Walki i Męczeństwa Ziemi Bydgoskiej | Pomnik Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy | Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego w Bydgoszczy | Złamana róża | Pomnik Lotników w Bydgoszczy | Pomnik Leona Barciszewskiego | Ławeczka Mariana Rejewskiego w BydgoszczyOceń: Pomnik św. Jana Nepomucena w Bydgoszczy