Bydgoszcz Wschód (osiedle)

---

Nazwa osiedla

Osiedle Bydgoszcz Wschód, zlokalizowane w najbardziej wschodniej części miasta, zawdzięcza swoją nazwę swojemu położeniu. Do czasu przyłączenia Fordonu do Bydgoszczy, ten obszar był wyjątkowy pod względem lokalizacji.

W trakcie II wojny światowej, dzielnica ta funkcjonowała pod inną nazwą – Hohenholm.

Historia

Osiedle, które dziś znamy jako Bydgoszcz Wschód, nosiło kiedyś nazwę Kapuściska Małe. Dla lepszego rozróżnienia, obecnie funkcjonująca dzielnica Kapuściska nazywała się Kapuściska Wielkie. Interesującym etapem w historii tej okolicy jest czas od drugiej połowy XIX wieku do lat trzydziestych XX wieku, kiedy blisko aktualnego dworca kolejowego Bydgoszcz Wschód znajdował się tor przeznaczony do wyścigów konnych. Od północy tor otaczała ściana lasu, a jego południowy kraniec docierał do ulicy Inwalidów, zachodni do ulicy Sygnałowej, natomiast wschodni ograniczała ulica Harcerska.

W wyniku dramatycznego zdarzenia, które miało miejsce w 1882 roku, gdy trybuna z 300 osobami uległa zawaleniu, zdecydowano o budowie nowych, drewnianych trybun, które mogły pomieścić aż 3000 osób. Umiejscowione były one w północnej części ulicy Wyścigowej, obecnie biegnącej przez teren byłego hipodromu. Niemiecka organizacja wyścigów konnych odbywała się na tym torze aż do 1916 roku, kiedy to zrezygnowano z ich organizacji w wyniku wojennych ograniczeń.

Rok 1925 przyniósł kolejne zmiany, kiedy to członkowie Bydgoskiego Klubu Jazdy Konnej uzyskali zgodę od Urzędu Miejskiego na odbudowę toru. Teren wyścigów został ogrodzony barierkami, a dodatkowo zamontowane zostały tablice informacyjne i wskazujące kierunek. Wyznaczono obszar na tor przeszkód oraz strefy do ujeżdżania młodych koni, a pośrodku umiejscowiono tor dla kłusaków i prowadzenia bryczek. Piękne krzewy ozdobne i kwiaty otaczały tor, co dodatkowo podniosło estetykę tego miejsca.

Na torze odbywały się liczne wyścigi, zarówno garnizonu bydgoskiego, jak i różnorodnych wydarzeń z okazji świąt wojskowych czy Hubertusa, w tym koncertów orkiestr dętych. Zawody cieszyły się dużym zainteresowaniem, zwłaszcza te organizowane przez oficerów i podoficerów 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich oraz 11. Dywizjonu Artylerii Konnej. W latach 1926–1931 wyścigi organizowało również Wielkopolskie Towarzystwo Wyścigów Konnych. Pierwsze wyścigi po I wojnie światowej miały miejsce 10 października 1926 roku, a pierwszym zwycięzcą został koń o imieniu Hrabianka.

W trosce o wygodę widzów powstała siatka restauracji wokół toru, co pozwalało im na śledzenie zawodów z komfortowych miejsc. Wzrastające zainteresowanie wyścigami skutkowało stworzeniem brukowanej drogi łączącej dworzec Bydgoszcz Wschód ze stadionem oraz nowej trybuny, co miało miejsce wiosną 1928 roku. 8 lipca tego samego roku tor zyskał ceremoniał poświęcenia, na który zaproszono m.in. prezydenta Ignacego Mościckiego, chociaż nie jest pewne, czy odpowiedział na zaproszenie. W ten sposób organizowane były również coroczne wyścigi znane jako „Wielka Bydgoska”, zaczynające się od 1929 roku, z nagrodą wynoszącą 5000 złotych, ufundowaną przez zarząd miasta.

Wyścigi odbywały się w późną wiosną i wczesną jesienią, z bezpośrednim transportem dla kibiców, który kursował z kościoła Klarysek. Początkowo opłatą objęto tylko miejsca na trybunach, a później wprowadzono również bilety wstępu na całe widowisko. Wartość wygranych na wyścigach nie była zbyt wysoka – zazwyczaj wynosiła 15-25 zł, z czasami dochodzącymi do 30 zł za duble.

Rok 1931 oznaczał koniec organizacji wyścigów konnych w związku z Wielkim Kryzysem, który dotknął kraj. Niestety, 26 sierpnia 1932 roku piorun uderzył w drewnianą trybunę, co spowodowało jej całkowite spalenie. Odbudowa nigdy nie została rozpoczęta, a sam tor wyścigowy został zaorany w latach 50., gdy teren podzielono na ogródki działkowe, które istnieją do dziś. Zachodnia część tego miejsca przekształciła się w wyrobisko piasku, a później w wysypisko śmieci, które funkcjonowało do połowy lat 80. XX wieku. Obecnie nazwy ulic Wyścigowej oraz Startowej przypominają o wcześniejszych wyścigach konnych.

Co ciekawe, w latach 30. XX wieku przy ulicy Sygnałowej powstało osiedle kolejarzy, wzniesione według projektu, który zastosowano również w Zduńskiej Woli Karsznicach.

Ważniejsze obiekty

• handlowe:
  • galeria Pomorska,
  • Obi,
• produkcyjne:
  • bydgoskie Fabryki Sklejek Sklejka-Multi S.A. (założone w 1914 roku),
  • Tele-Fonika Kable Sp. z o.o. S.K.A. (założona w 1923 roku),
• komunikacyjne:
  • stacja kolejowa Bydgoszcz Wschód,
  • pętla tramwajowo-autobusowa Wyścigowa.

Komunikacja

W dniu 16 stycznia 2016 roku oddano do użytku nowoczesną estakadę, która została zaprojektowana dla linii tramwajowej forsującej nad stacją kolejową Bydgoszcz Wschód. Ta innowacyjna konstrukcja pozwala na zatrzymywanie się tramwajów na przystanku oznaczonym jako Dworzec Wschód, usytuowanym tuż nad peronami. Dzięki temu, w rejonie powstał zaawansowany węzeł przesiadkowy, który łączy transport kolejowy, tramwajowy oraz autobusowy, co znacząco poprawiło jakość komunikacji w tej okolicy.

Pod estakadą, przy ulicy Kamiennej, znajduje się również przystanek autobusowy, który przyjął tę samą nazwę – Dworzec Wschód. Co więcej, w niedalekim sąsiedztwie położone są przystanki komunikacji miejskiej przy ulicy Fordońskiej, co umożliwia dalsze przemieszczanie się mieszkańcom i podróżnym.

Warto również wspomnieć o pętli autobusowo-tramwajowej „Wyścigowa”, zlokalizowanej w pobliżu stacji. Obecnie jest ona wykorzystywana przez tramwaje w sytuacjach awaryjnych. Warto zaznaczyć, że w kwietniu 2014 roku nastąpiła likwidacja poprzedniej pętli Wyścigowej, a w jej miejsce powstała nowa, zlokalizowana po wschodniej stronie ulicy Wyścigowej.

Dodatkowo, przez południową część osiedla przebiega droga krajowa nr 80, co sprzyja komunikacji lokalnej i międzyregionalnej. Równocześnie, w rejonie osiedla znajdują się tory linii kolejowych o numerach 18, 201 oraz 209, co czyni to miejsce istotnym punktem na kolejowej mapie regionu.

---

Oceń: Bydgoszcz Wschód (osiedle)

---