Bydgoskie Zakłady Mięsne

---

Położenie

W okresie od 1890 do 2006 roku, przedsiębiorstwo posiadało swoje biura w sercu miasta, które znajdowały się pomiędzy ulicami: Jagiellońską, Piotrowskiego, Sieńki oraz Ogińskiego. Zmiany nastąpiły w 2006 roku, kiedy to zakład został przeniesiony do dzielnicy Siernieczek, gdzie obecnie mieści się przy ul. Przemysłowej 27.

Historia

Okres pruski

Zakład Mięsny w Bydgoszczy został zainaugurowany 3 czerwca 1890 roku jako rzeźnia miejska, pierwotnie funkcjonując jako zakład komunalny. Powstanie tego miejsca było reakcją na nowo wprowadzone, rygorystyczne normy sanitarno-epidemiologiczne przyjęte w Prusach, które wymuszały budowę miejskich rzeźni, gdzie ubój zwierząt był regulowany prawem.

Zakład zlokalizowano na wschodnich obrzeżach miasta, blisko miejskiej gazowni. W latach 1892–1893 dodano bocznice kolejowe, które prowadziły wzdłuż współczesnej ulicy Ogińskiego oraz Jagiellońskiej. Budynki administracyjne zakładu powstały w latach 1893–1910, a ich projekt stworzył miejski radca budowlany Carl Meyer. W 1894 roku na terenie o powierzchni 2 ha, przyległym do rzeźni od zachodu, zorganizowano targowicę miejską, gdzie handlowano zwierzętami rzeźnymi. Dyrektorem rzeźni wybrano Polaka, lekarza weterynarii Franciszka Fischoedera.

Okres międzywojenny

W 1920 roku zakład przeszedł w polskie ręce, zachowując status zakładu komunalnego, zaś dyrektorem rzeźni oraz targowicy miejskiej został doktor weterynarii Antoni Albin Kwiatkowski, wykształcony w Berlinie. W rekordowym roku 1931 ubój zwierząt osiągnął imponującą liczbę 152 tys. sztuk. Rzeźnia była również miejscem do uboju rytualnego zwierząt dla społeczności żydowskiej Bydgoszczy, pod nadzorem rabina.

W 1924 roku zakład objął halę targową przy ulicy Podwale, a w 1928 na terenie przedsiębiorstwa zainstalowała się bydgoska filia firmy Bacon Export S.A. Z Gniezna. W latach 1929–1930 obok rzeźni przy ul. Piotrowskiego wzniesiono nowoczesną przetwórnię bekonów oraz smalcu. Rzeźnia w kooperacji z fabryką Konserw Mięsnych oraz „Bacon Export” stała się ważnym ośrodkiem produkcji na rynek lokalny i eksportu do innych krajów. Wysyłano stamtąd bekony, szynki, konserwy, wędliny, a także żywe zwierzęta jak świnie oraz drób.

Najbardziej pożądanym produktem w tym okresie były bekony, które eksportowane były głównie do Wielkiej Brytanii.

Okres okupacji

Od 1939 roku zakład został skonfiskowany przez niemieckie władze okupacyjne, zaś administracja trafiła w ręce Głównego Urzędu Powierniczego Wschód, którego przedstawicielstwo działało także w Bydgoszczy.

W czasie okupacji rzeźnia wraz z targowicą pozostała w obiegu komunalnym, a kluczowe decyzje dotyczące finansów oraz kadry podejmował Zarząd Miejski. 26 września 1939 roku nowym dyrektorem został Paul Wollschläger, a dotychczasowy dyrektor Albin Kwiatkowski został aresztowany i następnie rozstrzelany prawdopodobnie w Dolinie Śmierci. Rzeźnia oraz hala targowa zatrudniały około 100 pracowników, z których przeważająca większość, bo ponad 80%, była Polakami, biegle posługującymi się także językiem niemieckim. Przedsiębiorstwo zmieniono na Fabrykę Wyrobów Mięsnych „Nawag”, produkującą na potrzeby lokalne oraz dla Wehrmachtu.

Okres PRL

Po wojnie, w kwietniu 1945 roku, radzieckie władze wojskowe umieściły zakład na liście 30 lokalnych obiektów, które miały być poddane akcji wywozu do ZSRR. Dzięki interwencji polskich władz udało się uniknąć wywózki. W latach 1945–1949 zakłady powróciły do pierwotnej nazwy Rzeźnia Miejska, zatrudniając około 500 pracowników i podlegając pod ministerstwo w Warszawie. Pod koniec 1954 roku liczba pracowników wzrosła do 1370, w tym 460 kobiet.

W latach 60. XX wieku rozpoczęto przeprowadzanie poważnych inwestycji w zakładzie. Wspomniane inwestycje miały na celu poprawę wydajności produkcji, jednak w latach 60. i 70. zakład w Bydgoszczy notował najwyższe zużycie techniczne maszyn w całym województwie bydgoskim. Przynosiło to niekorzystne efekty związane z uciążliwościami, jakie generował specyficzny zapach z zakładu w centrum miasta.

W latach 70. skupiono się na udoskonaleniu technologii produkcji żywności, co obejmowało jej uszlachetnianie, wydłużanie trwałości i wprowadzanie nowości. W 1972 roku wprowadzono innowacyjne technologie do produkcji konserwowych szynek. Poprawiono stan warunków higienicznych oraz wprowadzono automatyzację produkcji.

Największy rozwój zakładów przypadł na okres lat 60. i 70. XX wieku, kiedy w Bydgoszczy działało Okręgowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego, które zrzeszało 10 różnych zakładów produkcyjnych. Kryzys gospodarczy lat 80. doprowadził do wstrzymania budowy „kombinatu mięsnego” w Przyłękach, który nigdy nie został ukończony.

Od końca lat 40. zakłady rozpoczęły eksport swoich produktów. W 1950 roku wyeksportowano 800 ton pasteryzowanych szynek, a w 1955 roku liczba ta wzrosła do 1030 ton. W latach 60. eksportowano także do krajów rozwiniętych gospodarczo, takich jak USA, Kanada i Wielka Brytania. Najbardziej popularnymi produktami w tej kategorii były bekony, szynki i inne wyroby mięsne, z których rocznie eksportowano około 1200 ton.

Okres III RP

W 1990 roku bydgoskie zakłady uzyskały niezależność po likwidacji Okręgowego Przedsiębiorstwa Przemysłu Mięsnego. W 1995 roku przekształcono je w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, a ich akcje przekazano do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych jako część Programu Powszechnej Prywatyzacji.

W 1991 roku zakłady utraciły uprawnienia eksportowe do Unii Europejskiej oraz USA, co zmusiło ich władze do decyzji o przeprowadzce z centrum miasta i budowie nowego, nowoczesnego zakładu. W 2006 roku sprzedano teren przy ul. Jagiellońskiej pod centrum handlowe, a pozyskane środki wykorzystano do budowy nowego zakładu przy ul. Przemysłowej, na terenie byłej gazokoksowni „Polgaz”, która działała w latach 1967–1990. Niestety, ta inwestycja doprowadziła do kłopotów finansowych i ostatecznego upadku zakładów w 2008 roku, po 118 latach działalności.

W 2009 roku, grupa byłych dostawców, na czele z rolnikami, założyła nową spółkę „Bydgoskie Zakłady Mięsne”, wznawiając produkcję w nowo wyposażonym zakładzie. W tym samym roku zakład stał się częścią grupy Drobex.

Działalność

Bydgoskie Zakłady Mięsne to przedsiębiorstwo, które specjalizuje się w przetwórstwie oraz konserwowaniu mięsa, a także w chowach materiału rzeźnego. Ich działalność obejmuje także różnorodne aspekty handlowe związane z branżą mięsną.

Głównym segmentem działalności zakładów jest produkcja wędlin, które są wytwarzane zgodnie z tradycyjnymi, sprawdzonymi recepturami. Wśród najbardziej rozpoznawalnych wyrobów znajdują się:

• kiełbasa sucha z Kujaw,
• kiełbasa polska,
• wiejska,
• parówkowa,
• tatrzańska,
• kiełbasa biała.

Warto również zwrócić uwagę na nową linię produktów, przetwory drobiowe, które są dostępne pod marką „Drobex”. Zakład stawia na jakość i tradycję, oferując klientom sprawdzone smaki, które są doceniane przez konsumentów.

---

Oceń: Bydgoskie Zakłady Mięsne

---