Miejska hala targowa w Bydgoszczy

---

Historia

Wschodnia część tej wyjątkowej hali targowej, tworzyła niegdyś fosę zamkową, która od XVIII wieku oddzielała miasto lokacyjne Bydgoszczy od jego fortecy. Z biegiem lat, w szczególności w XVII i XVIII wieku, fosa powoli ulegała zasypywaniu odpadkami komunalnymi, co prowadziło do jej zamulenia, a następnie osuszenia. Obszar ten przeszedł wówczas proces niwelacji.

W 1787 roku z inicjatywy pruskich władz, na terenie dzisiejszej hali, usytuowanej przy ulicy Podwale oraz w sąsiedztwie ul. Magdzińskiego, powstał pierwszy w Bydgoszczy niekatolicki kościół – ewangelicka fara. Pełnił on swoje funkcje przez cały XIX wiek, a do świątyni prowadziła uliczka, która wówczas nosiła nazwę „Kościelna”, łącząc ją ze Starym Rynkiem.

Prace mające na celu uporządkowanie tego obszaru rozpoczęły się w 1899 roku. Po wyburzeniu starej fary ewangelickiej, w 1904 roku wzniesiono nową miejską halę targową. W tym czasie przedłużono także ul. Magdzińskiego, kończąc jej bieg nową świątynią pw. św. Krzyża.

Hala targowa powstała w ramach rewolucji w podejściu do zdrowia i higieny, które nabrały znaczenia w miastach w tym okresie. Inwestycję zrealizowało miasto Bydgoszcz na terenie byłego kościoła, po wcześniejszym wzmocnieniu podłoża piaskiem. Budowa rozpoczęła się w jesieni 1904 roku, a zakończenie prac nastąpiło wiosną 1906 roku. Uroczystość otwarcia odbyła się 20 lipca 1906 roku, w towarzystwie przedstawicieli lokalnych władz.

Wówczas, na stronie ul. Podwale umieszczono różne pomieszczenia administracyjne, takie jak mieszkanie inspektora hali, gabinet weterynaryjny oraz komisariat policji. Wewnątrz obiektu zasobiono miejsca dla 96 stoisk, z czego przeważającą część zajmowały stoiska mięsne. Przygotowano je w sposób wzorowany na hali berlińskiej, tworząc zarówno stoisko otwarte, jak i zamknięte z kamiennymi ladami.

Hala udostępniana była dla handlu przez wszystkie dni tygodnia, a godziny handlowe wyznaczone były przez dźwięk dzwonu. Warto podkreślić, że w hali bydgoskiej dopuszczono do sprzedaży jedynie mięso oraz ryby, w tym kraby, raki, ostrygi i homary. Pozostałe artykuły sprzedawano na cotygodniowych targach na otwartych placach.

W latach 1924–1939 hala była pod zarządem Dyrekcji Rzeźni Miejskiej, stając się centralnym punktem sprzedaży mięsa oraz ryb. W tym czasie istniało 66 jatek oraz 14 stoisk z basenami dla ryb, a w piwnicach oferowano drób i nabiał.

Mimo wielu zmian, obiekt pełnił funkcje handlowe przez wiele lat i pozostał w posiadaniu Bydgoskiej Spółdzielni Spożywców. W latach 2009–2010 przeprowadzono renowację elewacji, a w 2016 roku, hala została zakupiona przez miasto za kwotę 5 milionów złotych. W 2017 roku ogłoszono przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej, otwierając nowy rozdział w historii hali.

W 2019 roku zrealizowano przetarg na konserwację budynku, a prace obejmowały m.in. remont dachu oraz ceglanych murów, co zakończono w 2020 roku. Otwarcie po generalnym remoncie miało miejsce 4 sierpnia 2023 roku, oferując nowe lokale gastronomiczne oraz strefę gier, chociaż nie było miejsc handlowych.

Niestety, po zakończeniu działalności w styczniu 2024 roku, operator hali zmuszony był przedstawić nowy koncept na rozwój tego unikalnego miejsca. W czerwcu 2024 roku ogłoszono plany uruchomienia GWAR foodhall, składającego się z lokali gastronomicznych oraz przestrzeni handlowo-muzealnej BAZAR, a także strefy eventowo-rozrywkowej DOOM COOLTURY.

Zaplanowano, że część gastronomiczna ruszy na nowo 14 czerwca 2024 roku, a pozostałe usługi będą dostępne od jesieni 2024 roku.

Architektura

„Budynek hali targowej został zaprojektowany w formie prostokątnej i nakryty szklaną konstrukcją stalową. Elewacje, dla podkreślenia estetyki architektonicznej, zrealizowano z cegły, a dodatkowo zastosowano tynkowane płyciny. Nad głównym wejściem majestatycznie umieszczono herb Bydgoszczy.

Architektura tego obiektu harmonijnie łączy elementy neogotyckie z wpływami modernistycznymi. W narożu południowo-wschodnim znajduje się efektowna baszta, która została zwieńczona dachem namiotowym. Z kolei narożnik południowo-zachodni został zaprojektowany jako ścięty, z szczytem schodkowym, który otoczony jest cylindrycznymi wieżyczkami, które nakryto stożkowymi dachami.

W tej samej części budynku znajduje się duży otwór drzwiowy, zamknięty w formie półkolistej. Na elewacji południowej, skierowanej ku ulicy Magdzińskiego, oraz wschodniej, zastosowano okna o dużych rozmiarach, które zostały zwieńczone w formie półkolistej, dzielone laskowaniem. Natomiast elewacja zachodnia, od ulicy Podwale, jest częściowo piętrowa i nakryta dachem dwuspadowym.

---

Oceń: Miejska hala targowa w Bydgoszczy

---