Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem”

---

Historia

Zapraszamy do odkrywania fascynującej historii Zakładów Chemicznych „Nitro-Chem”, które są usytuowane na terenie byłej fabryki DAG Fabrik Bromberg, działającej w latach 1939–1945. Zbudowana przez nazistów fabryka była miejscem produkcji materiałów wybuchowych oraz elaboracji amunicji dla potrzeb Wehrmachtu. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, na polecenie Armii Czerwonej, wszelkie technologie i urządzenia zostały przeniesione do ZSRR, pozostawiając jedynie puste budynki oraz istniejące linie technologiczne do produkcji nitrocelulozy, nitrogliceryny, prochu strzelniczego i trotylu.

W 1945 roku, po opuszczeniu terenu przez Armię Czerwoną, jednostki Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego zajęły teren byłej fabryki, a zakład przeszedł pod administrację Centralnego Zarządu Przemysłu Zbrojeniowego w Warszawie. W tym czasie część obiektów pofabrycznych na wschód od magistrali węglowej została przekształcona w Państwową Wytwórnię Prochu w Łęgnowie, która później przemianowano na Wytwórnię Chemiczną nr 9, a w 1959 na Zakłady Chemiczne Zachem w Bydgoszczy.

Nowa firma rozpoczęła działalność, wykorzystując pozostałości po dawnej fabryce, prowadząc nie tylko produkcję cywilną, ale również tajną produkcję materiałów wybuchowych dla sił zbrojnych krajów Układu Warszawskiego. Produkcja trotylu rozpoczęła się w 1948 roku, a heksogenu od 1950. Historia fabryki zawiera również tragiczne wydarzenia, takie jak potworna eksplozja w 1952 roku, która kosztowała życie 15 pracowników, a kolejne 84 zostały ranne.

W kolejnych latach zakład przeszedł szereg modernizacji i rozbudów, a jego możliwości produkcyjne rosły. W wyniku podziału w 1992 roku powstały dwa niezależne przedsiębiorstwa: Nitro-Chem oraz Zachem. W 1994 roku firma przekształciła się w spółkę Skarbu Państwa, a w latach 90-tych produkując różnorodne związki chemiczne, takie jak chloronitrobenzen, trotyl, nitrobenzen i wiele innych.

W 2003 roku zakład wdrożył systemy zarządzania jakością według norm ISO 9001 i AQAP 2110. W kolejnych latach Nitro-Chem nawiązał współpracę z grupą kapitałową Bumar, a w 2006 roku został częścią Polskiego Holdingu Obronnego Polski Holding Obronny.

Po przystąpieniu Polski do NATO, firma skupiła się na eksporcie wyrobów, w szczególności do państw członkowskich. Ważnym krokiem w tej podróży była umowa offsetowa z Lockheed Martin w 2013 roku, po której Nitro-Chem zdobył certyfikaty dostawcy dla Armii USA. Produkty tej firmy zdobyły uznanie za wysoką jakość, co umożliwiło elaborację amunicji w międzynarodowym kontekście.

W 2015 roku obroty spółki przekroczyły 150 milionów złotych, z czego 85% przychodów pochodziło z eksportu. Zakład jest największym producentem trotylu w krajach NATO, osiągając imponującą produkcję na poziomie 10 tysięcy ton rocznie. Dalszy rozwój przyniosły współprace, jak ta z firmą RWM Italia, w ramach której rozpoczęto produkcję bomb lotniczych Mk 82 przeznaczonych do samolotów F-16.

W ostatnich latach, w kontekście proekologicznych działań, Nitro-Chem skupił się na rozwoju infrastruktury związanej z gospodarką wodno-ściekową oraz modernizacją linii technologicznych. Taką właśnie inwestycję sfinansowano z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, co przyniosło efekty w postaci usprawnień technologicznych.

Lista prezesów

• Tomasz Ptaszyński (?–2017),
• Krzysztof Kozłowski (2017–2020),
• Andrzej Łysakowski (2020–2022),
• Rafał Mendlik (p.o.) (2022–2023),
• Dominik Sawicki (2023–2024),
• dr inż. Piotr Kasprzak (2024– ),

W końcu 2023 roku, Nitro-Chem zainicjował działania mające na celu oczyszczenie nielegalnych składowisk odpadów związanych z jego produkcją, podkreślając zaangażowanie w odpowiedzialność ekologiczną i społeczną.

Infrastruktura produkcyjna

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” posiadają nowoczesną infrastrukturę produkcyjną, która jest kluczowa dla ich działalności. Poniżej przedstawiono główne instalacje i linie produkcyjne:

• instalacja do produkcji trotylu i dinitrotoluenu,
• instalacja do produkcji heksogenu i oktogenu,
• linia do produkcji kawałkowanego trotylu i tritonalu,
• linia elaboracji metodą ślimakowania amunicji kalibru od 60 do 160 mm,
• linia do produkcji metodą prasowania pobudzaczy i ładunków,
• instalacja do produkcji folii z tworzyw sztucznych.

Produkty

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” oferują szeroki asortyment produktów, które znajdują zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu. Przedstawiamy najważniejsze kategorie dostępnych towarów:

• Materiały wybuchowe – w ofercie znajdują się m.in. trotyl (TNT), heksogen (RDX), oktogen (HMX), a także różnorodne kompozycje bazujące na tych materiałach, jak tritonal czy dinitrotoluen,
• Cywilne środki strzałowe – oferujemy pobudzacze trotylowe w formie prasowanej, ładunki zalewane oparte na trotylu oraz prasowane pobudzacze wykorzystujące różne kompozycje materiałów wybuchowych,
• Amunicja i usługi elaboracji – dostarczamy pociski i głowice bojowe, amunicję saperską, miny przeciwpancerne, a także bomby lotnicze i granaty chemiczne, w tym dymne oraz łzawiące. Nasza oferta obejmuje również profesjonalne usługi elaboracji,
• Produkty chemiczne – w asortymencie dostępny jest dinitrotoluen,
• Folie z tworzyw sztucznych – oferujemy folie polipropylenowe oraz poliestrowe,

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” zapewniają wysoką jakość swoich produktów, co czyni je zaufanym partnerem w branży chemicznej i związanych z nią obszarów.

Logistyka i rynki zbytu

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” to firma, która w swojej działalności koncentruje się na produkcji materiałów wybuchowych na eksport, co stanowi aż 75% całkowitej produkcji przedsiębiorstwa. To znaczący aspekt, który wymaga dbałości o szczegóły związane z obsługą logistyczną, szczególnie w kontekście transportu materiałów uznawanych za niebezpieczne.

W procesie transportu, Wewnętrzna Służba Ochrony odgrywa kluczową rolę, zapewniając odpowiednie procedury oraz zabezpieczenia, które są niezbędne do bezpiecznej dystrybucji tych form produktów. Nitro-Chem dostarcza swoje wyroby na rynki międzynarodowe, obejmujące m.in. Stany Zjednoczone, Kanadę, Francję, Wielką Brytanię, Hiszpanię, Izrael oraz Arabię Saudyjską.

Warto zaznaczyć, że wyroby tej spółki znajdują zastosowanie nie tylko w przemyśle cywilnym, ale również wśród jednostek militarnych, tj. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych służb mundurowych. Do grona odbiorców Nitro-Chemu należą również różne firmy, które wcześniej współpracowały z PHO.

Wiele renomowanych koncernów korzysta z produktów Nitro-Chemu, w tym m.in. Dyno Nobel, amerykańskiego producenta sprzętu wojskowego General Dynamics, a także izraelskiego Rafael Advanced Defense Systems. Dodatkowo, wśród klientów znajdują się państwowy przemysł surowców skalnych Algierii, kanadyjskie przedsiębiorstwa oraz różne koncerny górnicze i drogowe z Południowej Afryki. Spółka zyskała też zaufanie klientów z Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Korei Południowej, Turcji, Portugalii oraz Wysp Owczych.

Od roku 2009, Nitro-Chem pełni rolę głównego dostawcy trotylu dla amerykańskiego potentata amunicyjnego ATK, co podkreśla swoją silną pozycję na rynku i zaufanie, jakim cieszy się w sektorze materiałów wybuchowych.

Ochrona

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” funkcjonują w branży zbrojeniowej, co wiąże się z koniecznością przestrzegania rygorystycznych norm i procedur, określonych przez NATO, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwo Gospodarki.

Obiekt jest zabezpieczony poprzez szereg środków ochronnych, które obejmują bramy, ogrodzenia oraz wały ochronne, co stanowi istotny element w ochronie mienia oraz bezpieczeństwa pracowników.

Aby zminimalizować ryzyko w przypadku eksplozji, do hal produkcyjnych prowadzą kręte tunele, co jest rozwiązaniem innowacyjnym i podnoszącym standardy bezpieczeństwa.

Przedsiębiorstwo zajmuje powierzchnię aż 150 hektarów, co pozwala na efektywne zarządzanie procesami produkcyjnymi oraz stosowanie najnowszych technologii w dziedzinie ochrony.

Sponsoring

Od 2013 roku Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” pełnią rolę strategicznego sponsora drużyny siatkarskiej, która występuje w PlusLidze, a jest nią Łuczniczka Bydgoszcz. Firma nie ogranicza się tylko do wspierania profesjonalnych sportowców, ale także angażuje się w rozwój sportu młodzieżowego oraz różnorodne imprezy sportowe i kulturalne, kierując swoją pomoc do jednostek medycznych.

Osiągnięcia

Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem” mogą pochwalić się wieloma znakomitymi osiągnięciami, które świadczą o ich znaczącej pozycji na rynku krajowym oraz międzynarodowym. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zrealizowane sukcesy:

• Puchar Ministra Gospodarki za „Najlepszy wyrób eksportowy 1997 roku” na VI Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach (1998),
• Srebrny medal w konkursie „Top Firm 2004” organizowanym przez polską Organizację Handlową na najlepszego polskiego eksportera na rynek amerykański (2004),
• Nagroda Gospodarcza Wojewody Kujawsko-Pomorskiego (2006),
• Certyfikat „Przejrzysta Firma” przyznany przez firmę Dun and Bradstreet we współpracy z Getin Bankiem za prowadzoną jawność polityki informacyjnej i propagowanie dobrych praktyk biznesowych (2008),
• Godło „Europejski Standard 2009” za aktywne podejście do rozwoju zarządzania jakością oraz innowacyjność (2010),
• Nagroda Ministra Gospodarki dla najlepszego eksportera sektora obronnego (2010),
• Certyfikat „Najwyższa Jakość – Firma Roku 2010”,
• Tytuł „Pracodawca roku regionu kujawsko-pomorskiego” (2011),
• Tytuł „Jakość Roku 2010”,
• Tytuł Innowacyjnej Firmy 2011,
• Złoty Medal Międzynarodowych Targów Techniki Pakowania i Logistyki Taropak 2012,
• Tytuł Mecenasa Bydgoskiego Sportu – 2012, 2013,
• I miejsce w rankingu Złotej Setki Pomorza i Kujaw 2013 – Filar regionu, Duża najbardziej innowacyjna firma regionu.

---

Oceń: Zakłady Chemiczne „Nitro-Chem”

---