Jutrzenka (przedsiębiorstwo)

---

Grupa kapitałowa

Zakład jest częścią grupy kapitałowej Colian Holding S.A., która jest jedną z wiodących firm działających na polskim rynku słodyczy. Rywalizuje ona z międzynarodowymi koncernami, co świadczy o jej mocnej pozycji na rynku.

W skład portfela Colian wchodzą znane marki słodyczy, takie jak:

• Grześki,
• Familijne,
• Jeżyki,
• Akuku! (produkcję prowadzi się w Bydgoszczy),
• Goplana (produkcja w Poznaniu),
• Solidarność (produkty z Lublina),
• napoje Hellena,
• przyprawy i bakalie marki Appetita i Siesta.

Warto zaznaczyć, że w 2015 roku obroty koncernu wyniosły około miliarda złotych, a zatrudnienie przekraczało 2 tys. pracowników. Zakłady produkcyjne rozmieszczone są w różnych lokalizacjach, w tym w:

• Bydgoszczy,
• Kaliszu,
• Lublinie,
• Opatówku,
• Poznaniu,
• Wykrotach.

Produkty

Wśród wyrobów marki „Jutrzenka”, które zdobyły popularność na rynku w latach 90. XX wieku, można wymienić szereg słodkości, takich jak „Czarna porzeczka w czekoladzie”, „Lentilki” oraz „Rajskie mleczko”. Do oferty należały również żelki „Miśki”, pyszne rodzynki, a także orzechy laskowe w czekoladzie, draże chińskie, galaretki „Puchatki” oraz herbatniki „Kokosanki”. Produkty te przyczyniły się do sukcesu handlowego marki w tamtym okresie.

W 2015 roku asortyment oznaczony marką „Jutrzenka” obejmował m.in. ciastka i wafle „Familijne”, herbatniki „Petit Beurre” oraz maślane „Elitki”. W ofercie znajdowały się także żelki „Miśki” i „Akuku !”, draże, a także bakalie takie jak rodzynki, wiśnie. Tutejsza produkcja obejmowała również migdały w czekoladzie, kamyki orzechowe oraz galaretki w czekoladzie „Mella”, a także wafle o różnych smakach.

W tegorocznym katalogu Jutrzenki znajdują się również produkty wytwarzane w zakładzie w Bydgoszczy, gdzie powstają słodycze innych marek należących do grupy Colian. Wśród tych produktów wyróżniają się wafle „Grześki”, ciastka w czekoladzie „Jeżyki”, batony „Alibi” oraz różnorodne czekolady „Chopin”.

Wyroby bydgoskiej Jutrzenki trafiają zarówno na rynek krajowy, jak i na eksport do aż 30 krajów, obejmujących Europę, Azję, Amerykę Północną oraz Bliski Wschód. W skład katalogu produktów eksportowych wchodzą galaretki „Mella”, wafle „Familijne”, czekolady „Chopin”, ciastka „Jeżyki” oraz batony „Alibi”.

Historia

Okres przed 1945

Początkowe dzieje przedsiębiorstwa sięgają roku 1920, kiedy to w Bydgoszczy została założona Fabryka Cukrów, Czekolady i Kakao „Lukullus” Franza Lehmanna, mieszcząca się przy ul. Poznańskiej 16. Wkrótce, w 1922 roku, powstała również Fabryka Wyrobów Cukierniczych Braci Tysler przy ul. Warmińskiego 9. Warto również wspomnieć o fabryce założonej w 1907 roku, zlokalizowanej przy ul. Zduny, a mianowicie Fabryce Wyrobów Cukrowych i Marmolady „Kama”. Przed wybuchem II wojny światowej zakład „Lukullus” zatrudniał aż 600 pracowników i prowadził intensywną działalność, która wkrótce została poddana niemieckiemu nadzorowi, z częścią wyrobów przekazywanych na potrzeby Wehrmachtu.

Okres PRL

Po zakończeniu działań wojennych, w kwietniu 1945 roku, Fabryka Cukiernicza „Lukullus” znalazła się na liście obiektów gospodarczych w Bydgoszczy, przeznaczonych do demontażu i wywozu do ZSRR. Dzięki interwencji polskich władz udało się uniknąć tego losu w maju 1945 roku. W tym samym roku doszło do upaństwowienia fabryk przemysłu cukierniczego w Bydgoszczy, a zakład przy ul. Warmińskiego zyskał nową nazwę – Fabryka Wyrobów Cukierniczych „Jutrzenka”. Zakład rozwijał produkcję, w tym karmelków oraz cukierków czekoladowych. W 1949 roku połączono zakłady przy ul. Poznańskiej i Warmińskiego, tworząc Pomorskie Zjednoczone Fabryki Cukrów i Czekolady. W 1951 przedsiębiorstwo przekształcono w Zakłady Przemysłu Cukierniczego „Jutrzenka”, a w 1954 roku zatrudniano tam 640 pracowników, w tym większość kobiet. W latach 1956-1966 nastąpił znaczący wzrost produkcji, 2,5-krotna ekspansja w asortymencie produktów, w tym herbatników w czekoladzie.

W latach 60. XX wieku zakład składał się z trzech głównych wydziałów produkcyjnych: piekarni, drażetek oraz galanterii czekoladowej. Mimo zmian strukturalnych, zmagano się z chronicznym brakiem surowców, co przekładało się na zmniejszenie jakości wyrobów. W 1966 roku „Jutrzenka” połączyła się z Fabryką Pierników i Wafli „Kopernik” w Toruniu, co zaowocowało powstaniem Pomorskich Zakładów Przemysłu Cukierniczego, jednego z największych producentów w Polsce. W 1969 roku oferta obejmowała 150 typów wyrobów, z czego 5% produkcji było eksportowane, a znacząca część personelu stanowiły kobiety.

W roku 1982 przedsiębiorstwo oddzieliło się od toruńskiego „Kopernika” i stało się znanym Przedsiębiorstwem Przemysłu Cukierniczego „Jutrzenka”. W tym okresie zajmowało miejsce wśród 10 największych producentów w Polsce, a jego udział w rynku wynosił około 5%. Część produkcji przeznaczano na eksport do ZSRR, NRD oraz krajów zachodnich.

Okres III Rzeczypospolitej

W dniu 13 lutego 1993 roku powstała spółka akcyjna pod nazwą Przedsiębiorstwo Cukiernicze „Jutrzenka” S.A., z akcjonariuszami w liczbie 624 pracowników. Od tego momentu zakład systematycznie się rozwijał, osiągając coroczny wzrost sprzedaży o 40-100%. Oferta była poszerzana o nowe produkty, które zyskały estetyczne opakowania. Wzmocniono również handel hurtowy i detaliczny, a eksport wzrósł do krajów Europy Zachodniej oraz Stanów Zjednoczonych. W latach 90. zatrudnienie wzrosło do 1100 osób, a przedsiębiorstwo zadebiutowało na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 16 maja 1995 roku, co było ważnym krokiem w jego rozwoju.

Reklama oraz promocja wyrobów zyskały nową jakość, co zaowocowało współpracą z popularnymi sportowcami i sponsoringiem drużyn żużlowych. Zwiększono inwestycje w nowoczesne technologie, a w połowie lat 2000, po przejęciu większościowego pakietu akcji przez Jana Kolańskiego, Jutrzenka rozwijała dalsze plany ekspansji.

W 2008 roku miała miejsce konsolidacja działalności i przeniesienie siedziby do Opatówka. W ramach holdingu powstała spółka Jutrzenka Colian, oferująca wiele znanych marek. W kolejnych latach Jutrzenka przejmowała inne marki, w tym Fabrykę Cukierniczą „Solidarność” w Lublinie. W dniu 19 września 2014 roku otworzono nowoczesny zakład produkcyjny w Bydgoszczy, w dzielnicy Osowa Góra, gdzie zintegrowano całą produkcję słodyczy, wcześniej rozproszonej w różnych lokalizacjach w Śródmieściu. Cała inwestycja zamknęła się w kwocie 60 milionów złotych, przy wsparciu funduszy Unii Europejskiej.

Zakłady

Przedsiębiorstwo Jutrzenka posiada kilka zakładów, z których każdy ma swoją historię i znaczenie. Oto szczegóły dotyczące poszczególnych lokalizacji:

• nr 1 – ul. Kościuszki 53, aktualnie przeniesiony do zakładu nr 5,
• nr 2 – ul. E. Warmińskiego 7-9; ten zakład również przeniesiono do zakładu nr 3. W 2019 roku zabudowania, które zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków, nabyła firma GM Architekci,
• nr 3 – ul. Garbary 5, z datą początkową 1878, przeniesiony do zakładu nr 5. W 2019 roku na terenie dawnej fabryki rozpoczęto prace przygotowawcze, a w latach 2020-2022 zrealizowano nowoczesny pięciopiętrowy budynek mieszkalny, który oferuje 162 mieszkania. Masywny komin fabryczny, który znajdował się na tym terenie, został rozebrany, a następnie zrekonstruowany bliżej ulicy,
• nr 4 – ul. św. Trójcy 2, historyczna siedziba przedwojennej firmy Lukullus, obecnie przeniesiona do zakładu nr 1,
• nr 5 – ul. Srebrna 22, ulokowany w dzielnicy składowo-przemysłowej Osowa Góra.

---

Oceń: Jutrzenka (przedsiębiorstwo)

---