Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2

---

Historia

Bydgoskie lotnisko, które teraz jest siedzibą Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 2 S.A., odzyskano dla Polski w 1920 roku na mocy Traktatu Wersalskiego. Początek historii zakładów lotniczych w tym mieście datuje się na 1945 rok. Wówczas wraz z postępującym frontem do Bydgoszczy dotarły 817 Ruchome Warsztaty Polowe, które w 1946 roku przemianowano na 3. Warsztaty Lotnicze. Po kilku miesiącach funkcjonowania zmieniono nazwę na Lotnicze Warsztaty Nr 1. Początkowo zakład zajmował się naprawami płatowców oraz przeglądami i remontami silników lotniczych, obsługując takie modele jak Po-2, Jak-9, Ił-2, Ił-10, Tu-2, Pe-2 oraz Li-2.

W 1957 roku zakład poszerzył swoją działalność o pierwsze samoloty z napędem odrzutowym. Zmieniono wówczas nazwę na Lotnicze Zakłady Remontowe Nr 2. W kolejnych latach w zakładzie remontowano i modyfikowano maszyny takie jak MiG-15, Lim-2, MiG-17 oraz ich wersje rozwojowe. Lata 80. były czasem intensywnej pracy, kiedy to rozpoczęto remonty polskich samolotów treningowych TS-11 Iskra. W szczytowym okresie zakład zajmował się montażem oraz remontem aż 100 samolotów rocznie, co było odpowiedzią na zwiększone zapotrzebowanie na pilotów.

W wyniku tego, w zakładach przebudowane były przestarzałe już myśliwce Lim-1 i Lim-2 na samoloty dwuosobowe. W 1982 roku zakład otrzymał obecną nazwę, a w 1989 roku rozpoczęły się remonty maszyn Su-22. Bydgoskie WZL zajmowały się również modernizacją poniemieckich maszyn, w tym MiG-29, które Polska nabyła w 2004 roku. W związku z obsługą naddźwiękowych samolotów, wdrożono również nowe technologie oraz szkolenia dla personelu.

W 2008 roku Ministerstwo Obrony Narodowej dokonało komercjalizacji zakładów, które przyjęły nazwę WZL nr 2 S.A.. Oprócz wykonywania prac remontowych dla Sił Powietrznych RP, zakład rozszerzył swoją działalność również na naprawy samolotów cywilnych, takich jak PZL-101 Gawron, PZL-110 Koliber, PZL-104 Wilga. W WZL nr 2 remontowano także maszyny z zagranicy, w tym MiG-15 i MiG-17 z Syrii oraz Egiptu a także Su-22 z RFN i indyjskie Iskry.

W 2016 roku na terenie zakładów zainaugurowano nowy hangar o powierzchni 7,8 tys. m², co umożliwiło obsługę dużych samolotów transportowych i pasażerskich. Ta inwestycja wiązała się z wieloletnią umową na wsparcie eksploatacyjne dla pięciu samolotów transportowych C-130E Hercules stacjonujących w Powidzu. Nowy obiekt podzielono na dwie części: obsługową, aktywną od stycznia 2016 roku oraz część malarską, która ruszyła w kwietniu 2016 roku. Ta ostatnia umożliwia malowanie także większych samolotów pasażerskich, jak Boeing 767-300 (wcześniej największym samolotem malowanym w zakładach był Saab 350). Całkowity koszt budowy hangaru wyniósł 60 mln zł, a obiekt został doceniony dwiema nagrodami, w tym tytułem „Budowa na medal Pomorza i Kujaw”.

W okresie od maja do listopada 2018 roku wzniesiono Kolejny nowy hangar (magazynowo-garażowy) o powierzchni prawie 4,4 tys. m², który ma służyć do przechowywania sprzętu lotniskowego, w tym samochodów ratunkowych, holowników oraz urządzeń zasilających. Obiekt podzielono na kilka sektorów, w tym na magazynową oraz garażową część z myjnią floty transportowej.

30 października 2019 roku ogłoszono informację o przejęciu przez WZL nr 2 Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 4 z Warszawy. Wartość transakcji szacowano na 117,5 mln zł, podczas gdy zakłady w Bydgoszczy oceniono na 240,5 mln zł.

Zakres działalności

Zakłady Lotnicze są kluczowym partnerem w zakresie wsparcia oraz zapewnienia prawidłowej eksploatacji statków powietrznych w Lotnictwie Sił Zbrojnych RP, w tym takich modeli jak Su-22, MiG-29, C-130 oraz F-16. W ramach swoich działań, zakład wykonuje szereg kluczowych usług, które obejmują:

• kompleksowe remonty płatowców, które uwzględniają weryfikację, naprawę oraz malowanie,
• przeglądy okresowe oraz obsługi techniczne,
• naprawy awaryjne,
• weryfikację oraz naprawy komponentów systemów samolotowych, z wyjątkiem silników,
• przedłużenie resursów technicznych,
• produkcję i dostarczanie jednorazowych części zamiennych,
• opracowanie oraz implementację aparatury kontrolno-pomiarowej, jak również sprzętu naziemnego,
• przygotowanie publikacji technicznych.

W 2006 roku zakład rozpoczął gruntowną modernizację wydziału powłok galwanicznych, co doprowadziło do stworzenia najnowocześniejszej w regionie instalacji, zdolnej do nakładania zarówno standardowych, jak i unikalnych powłok. Co więcej, realizowane są cykliczne zmiany w kamuflażu, które stanowią również element ochrony samolotów przed negatywnym wpływem środowiska. Dodatkowo, malowanie płatowców odbywa się co 6-8 lat, równocześnie z serwisowaniem tych statków powietrznych.

Obsługa i remonty samolotów Sił Powietrznych

W ramach czynności dotyczących samolotów MiG-29, zakład zapewnił przygotowanie wszystkich 32 maszyn tego typu do eksploatacji, stosownie do ich stanu technicznego. Dzięki przeprowadzonym pracom, ich resurs techniczny został przedłużony do 4000 godzin lotu oraz 40 lat eksploatacji, co stanowi znaczną poprawę w stosunku do gwarancji producenta wynoszącej pierwotnie 2500 godzin lotu oraz 20 lat. Każda z maszyn podlega serwisowi po sześciu latach bądź 600 godzinach lotu, a sama procedura zajmuje od czterech do pięciu miesięcy.

Od roku 2016 wszystkie samoloty MiG-29 zyskały nowe, jaśniejsze malowanie kamuflażowe, co poprawiło widoczność podczas ćwiczeń z F-16, gdzie jaśniejszy kamuflaż zdecydowanie lepiej sprawdził się w aspekcie identyfikacji wizualnej. Ponadto, w trakcie serwisu, koncern przywraca indywidualne malowania, ukazujące m.in. znane odznaki kościuszkowskie na górnej części kadłuba oraz wizerunki słynnych polskich pilotów na statecznikach.

Zakłady były autorem i wykonawcą modernizacji samolotów MiG-29, realizowanej w latach 2011-2014, która obejmowała doposażenie 16 maszyn eksploatowanych przez 23. Bazę Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim. Wśród nich były zarówno samoloty z pierwotnej dostawy z ZSRR, jak i te pozyskane z Czech. Modernizacja skoncentrowała się na integracji nowoczesnych systemów awioniki oraz stworzeniu otwartej architektury, bazującej na nowym komputerze misji oraz szynie danych MIL BUS 1553 B.

W 2007 roku zakład przeprowadził znaczną modernizację samolotu Su-22 dla Sił Powietrznych Angoli, której celem było zainstalowanie nowego komputera misji, platformy laserowej EGI, celownika przeziernego HUD oraz wyświetlacza wielofunkcyjnego.

Ostatnim odbigiem sukcesów bydgoskich zakładów było zawarcie umowy na remont 18 samolotów Su-22 Polskich Sił Powietrznych, z wartością sięgającą 160 mln zł. W latach 2015-2017 co roku wyremontowano cztery maszyny Su-22M4 oraz dwie Su-22UM3K. Prace remontowe mają na celu przedłużenie resursów technicznych o dodatkowe 10 lat eksploatacji i zachowanie pełnej sprawności, a także modernizację ich systemów.

Wraz z wprowadzeniem do służby samolotów F-16 Jastrząb, rozpoczęto również przygotowania do ich obsługi. Prace związane z odnowieniem powłoki lakierniczej tych statków powietrznych, przeprowadzane na terenie Bydgoszczy, trwały do końca 2014 roku. Proces polegał na zdejmowaniu starej powłoki metodą PMB, a następnie na nałożeniu nowej powłoki Have Glass II, co zajmowało około 30 dni.

W 2016 roku, w ramach Polskiej Grupy Zbrojeniowej, w zakładach WZL nr 2 utworzono Centrum Kompetencyjne Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych. Centrum to miało na celu prowadzenie prac projektowych oraz produkcję dronów klasy taktycznej krótkiego zasięgu. Z końcem listopada 2018 roku została podpisana umowa między Inspektoratem Uzbrojenia MON a konsorcjum firm, w skład którego weszły zakłady WZL nr 2 oraz PIT-Radwar S.A., dotycząca dostawy dwunastu dronów Orlik, przeznaczonych do prowadzenia rozpoznania w różnych warunkach. Wartość tej umowy opiewa na 789,7 mln zł, z planowanym dostarczeniem ośmiu zestawów w latach 2021-2023 oraz opcją na cztery dodatkowe w latach 2023-2026. Należy jednak zauważyć, że produkcja dronów nie została dotychczas zrealizowana.

W związku z wstrzymaniem lotów MiG-29 w latach 2018-2019, na skutek katastrofy pod Pasłękiem, WZL nr 2 doświadczyły dużych strat finansowych z powodu utraty potencjalnych przychodów związanych z remontami tych samolotów.

Na koniec 2021 roku, WZL nr 2, działając w ramach polsko-amerykańsko-holenderskiego konsorcjum, uzyskały kontrakt na generalne remonty myśliwców F-16C/D, stacjonujących w bazie Hill w stanie Utah, na okres aż do 2032 roku. 29 grudnia 2021 roku, Minister Obrony Narodowej zatwierdził również umowę na dostawę 25 zestawów bezzałogowych systemów powietrznych klasy mini o nazwie kodowej WIZJER, włączając w to pakiet logistyczny oraz szkoleniowy.

Działalność produkcyjna

WZL Nr 2 S.A. to innowacyjna firma, która posiada nowoczesny i wysoko wyspecjalizowany wydział mechaniczny, regularnie poddawany modernizacji, co pozwala na utrzymanie konkurencyjności na rynku. W swoim arsenale zakład ma piec do obróbki stopów aluminiowych, a także piec do hartowania w próżni i gazach obojętnych, co znacząco podnosi jakość oferowanych usług.

Zakres działalności technicznej obejmuje różnorodne procesy, takie jak grawerowanie, toczenie, frezowanie, spawanie, szlifowanie, cięcia strumieniem wody oraz prace blacharsko-ślusarskie. Te różnorodne umiejętności i technologie pozwalają zakładowi produkować części zamienne dla statków powietrznych oraz osprzęt hangarowo-lotniskowy.

Dodatkowo, zakład ma na swoim koncie własny dział badawczo-rozwojowy, który skupia się na opracowywaniu i wdrażaniu nowych technologii oraz systemów elektronicznych, co jest kluczowe dla dalszego rozwoju i utrzymania pozycji lidera w branży.

Kierunek cywilny

Zakłady Lotnicze specjalizują się w kompleksowej obsłudze statków powietrznych, oferując usługi zarówno w zakresie hangarowania, jak i linowej obsługi samolotów takich jak Cirrus SR20 i SR22, Cessna 150, 152, 172 i 182, a także Piper PA-34-200 Seneca oraz PA-34-220T. W ofercie znajdziemy również obsługę śmigłowców PZL-104 Wilga 35 i 80 oraz PZL-110 Koliber i Koliber 150, a także Antonowa An-2.

Nejważniejszą częścią działalności jest autoryzowane centrum serwisowe dla samolotów Cirrus, które jest jedynym tego rodzaju w Polsce. Centrum dysponuje nowoczesnymi urządzeniami diagnostycznymi, co pozwala na przeprowadzanie licznych specjalistycznych obsług oraz testów dotyczących tych maszyn.

W serwisie dokonujemy regularnych przeglądów, które obejmują: 50-godzinne, 100-godzinne oraz roczne obsługi, jak również wszelkie inne naprawy, które muszą być zgodne z ustaleniami producenta oraz zatwierdzane przez Urząd Lotnictwa Cywilnego.

W ostatnich latach usługi dla sektora cywilnego stanowią mniej niż 10% łącznych przychodów zakładów. W kontekście rozwoju, zakład intensywnie inwestuje w procesy związane z uzyskiwaniem uprawnień dla personelu oraz zdobywaniem odpowiednich certyfikatów.

---

Oceń: Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2

---