Przystanie wioślarskie w Bydgoszczy

---

Kluby wioślarskie w Bydgoszczy

Bydgoszcz ma bogate tradycje sportów wodnych, zwłaszcza w wioślarstwie, co można zauważyć w historii jego rozwoju. Miasto, często nazywane „polskim Henley” lub „stolicą polskiego wioślarstwa”, już przed II wojną światową było znane z wyspecjalizowanych klubów wioślarskich, które przyczyniły się do wychowania pierwszych mistrzów tej dyscypliny, w tym medalistów olimpijskich. Dogodne warunki naturalne, jakie oferuje Bydgoszcz, są niewątpliwie istotnym czynnikiem determinującym popularność tego sportu. Kluczowym elementem jest Bydgoski Węzeł Wodny, który obejmuje rzeki takie jak Brda, Wisła oraz Kanał Bydgoski. Łączna długość cieków wodnych w granicach miasta przekracza 50 kilometrów i stanowi idealne miejsce do uprawiania wioślarstwa.

Na początku XX wieku Bydgoszcz miała ugruntowaną pozycję na mapie polskiego wioślarstwa. W 1879 roku powstał Port Drzewny, który z czasem przekształcono w tor regatowy, najstarszy w Polsce, w 1912 roku. W okresie międzywojennym na terenie miasta działało aż 12 klubów wioślarskich, w tym dwa niemieckie. Wśród najstarszych znajdują się:

• Gimnazjalny Klub Wioślarski „Borussia”/„Brda” (1894),
• Klub Wioślarski „Frithjof” (1894),
• Gimnazjalny Klub Wioślarski „Germania”/„Wisła” (1896),
• Bydgoskie Towarzystwo Wioślarskie (1920),
• Klub Wioślarski „Gryf” (1925),
• Bydgoski Klub Wioślarek (1926),
• Gimnazjalny Klub Wioślarski „Kopernik” (1927),
• Kolejowy Klub Wioślarski (1928),
• Sekcja Wioślarska Pocztowego Przysposobienia Wojskowego (1931),
• Policyjny Klub Wioślarski (1933),
• Wojskowy Klub Wioślarski (1933),
• Stowarzyszenie Wioślarek Niemieckich (1933).

Wiele czyniło to długotrwałym sukcesem bydgoskich klubów, których członkowie odnosili znaczne osiągnięcia na arenie krajowej. Kluby takie jak BTW i Kolejowy KW zdobyły wiele mistrzostw kraju w okresie międzywojennym, a po wojnie na czoło wysunął się klub „Zawisza”. Wiosenne tradycje, takie jak tzw. „wianki” na Brdzie, gdzie dekorowane kwiatami łodzie płynęły do Śródmieścia, były celebracjami, które przyciągały rzesze widzów.

Statystyki pokazują zauważalny rozwój od 1922 roku, kiedy to w Bydgoszczy działały 4 kluby i 420 członków. W 1937 roku liczby te wzrosły do 12 klubów i 1,116 wioślarzy, a tabor powiększył się do 112 łodzi. Również osiągnięcia organizacyjne były imponujące – w 1926 roku zorganizowano Zrzeszenie Gimnazjalnych Towarzystw Wioślarskich oraz powołano Komitet Towarzystw Wioślarskich w 1928 roku, który odpowiadał za wspólne wydarzenia otwierające sezon wioślarski.

Kolejne dekady XX wieku to kontynuacja tradycji. W latach 70. XX wieku w Bydgoszczy aktywnie działały kluby takie jak:

• Wojskowy Klub Sportowy „Zawisza”,
• Bydgoskie Towarzystwo Wioślarskie,
• Kolejowy Klub Wioślarski,
• Bydgoski Klub Wioślarek,
• Klub Sportowy „Gryf”.

W latach 1966–1970 imponujące sukcesy odnosił Kolejowy Klub Wioślarski, a od 1993 roku klub ten jako Regionalne Towarzystwo Wioślarskie Bydgostia systematycznie zdobywał tytuł drużynowego mistrza Polski przez dwadzieścia lat z rzędu. Bydgoskie kluby, od 1921 roku do współczesności, zdominowały polski wioślarskie sport, zdobywając liczne medale na mistrzostwach krajowych oraz wychowując 12 medalistów olimpijskich, zdobywców 2 złotych, 2 srebrnych i 6 brązowych medali.

W 2009 roku na terenie Bydgoszczy funkcjonowały następujące kluby wioślarskie:

• Bydgoski Klub Wioślarek – ul. Babia Wieś 3,
• Bydgoskie Towarzystwo Wioślarskie – ul. Żupy 2,
• Regionalne Towarzystwo Wioślarskie LOTTO-Bydgostia-WSG-Bank Pocztowy – ul. Żupy 4,
• Wojskowy Klub Sportowy „Zawisza” – ul. Gdańska 163, przystań ul. Mennica 12,
• UKS „Bekawianka” przy SP 63 – ul. Goszczyńskiego 3,
• UKS „Iskra” przy SP 66 – ul. Berlinga 3,
• UKS „Osiemnastka-Flis” przy SP 18 – ul. Pijarów 4,
• UKS „Wiking” przy SP 56 – ul. Chorwacka 2.

Aktualnie, wioślarstwo w Bydgoszczy koncentruje się głównie na rzece Brdzie oraz torze regatowym. Długość odcinka rzeki Brdy wynosząca 27 km, z 13 km skanalizowanej części, pozwala na zdrowe trenowanie wioślarzy na różnych dystansach. Tor regatowy o długości 2 km służy do organizacji zawodów zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.

Zdrowa tradycja oraz zaplecze infrastrukturalne sprzyjają wioślarstwu w Bydgoszczy, które korzysta z wszelkich atutów, jakie niesie ze sobą rzeka oraz historyczne tor regatowy.

Przystanie

Na brzegach rzeki Brdy, szczególnie w jej śródmiejskim odcinku, w ciągu ostatnich dziesięcioleci zbudowano liczne obiekty sportowe, których historia sięga końca XIX wieku. Wśród tych zabytkowych i nowoczesnych budynków można znaleźć zarówno szałasy, hangary, jak i przystanie, które są świadectwem tradycji wioślarskich tego miasta.

Na koniec 1929 roku na terenie Bydgoszczy istniały aż siedem przystani wioślarskich, w tym:

• Bydgoskiego Klubu Wioślarskiego,
• Klubu Wioślarskiego „Gryf”,
• Gimnazjalnego Klubu Wioślarskiego „Brda”,
• Gimnazjalnego Towarzystwa Wioślarskiego „Wisła”,
• Bydgoskiego Klubu Wioślarek,
• Kolejowego Klubu Wioślarskiego,
• niemieckiego klubu „Frithjof”.

Warto zaznaczyć, że Gimnazjalny Klub Wioślarski „Kopernik” oraz sekcja Seminarium Nauczycielskiego korzystały z przystani KW „Gryf”. Większość tych obiektów była umiejscowiona w dzielnicy Babia Wieś, na wschód od Starego Miasta, która została określona mianem „dzielnicy wioślarzy”. Do 1938 roku liczba przystani wzrosła do jedenastu, jednak plany budowy kolejnych nigdy się nie zrealizowały z powodu wybuchu II wojny światowej.

Przystanie istniejące

W roku 2009 na terenie Bydgoszczy działały następujące przystanie wioślarskie:

• Przystań „Bydgostia” – ul. Żupy 4. Powstała w 1928 roku dla Kolejowego Klubu Sportowego „Sparta”. Murowana, piętrowa przystań to jedna z największych w Polsce, która po licznych modernizacjach w latach 1991–1992 oferuje kryty basen treningowy. Obecnie jest wykorzystywana przez Regionalne Towarzystwo Wioślarskie „Bydgostia” i jest uznawana za najlepszy klub wioślarski w regionie, odnosząc wiele sukcesów,
• Przystań BTW – ul. Żupy 2. Obiekt zbudowany w czasach powojennych dla Bydgoskiego Klubu Sportowego. Użyczony w 1999 roku Bydgoskiemu Towarzystwu Wioślarskiemu, które musiało opuścić wcześniejszą lokalizację, przeszedł remont w 2005 roku oraz zyskał nowy pomost,
• Przystań Bydgoskiego Klubu Wioślarek – ul. Babia Wieś 3. Powstała w 1937 roku i była jednym z pierwszych żeńskich klubów wioślarskich założonych w Polsce. Otworzyć nową siedzibę było możliwe dzięki pomocy miejskich władz i wsparciu lokalnej społeczności, co pozwoliło na zorganizowanie uroczystości otwarcia w obecności ważnych gości,
• Przystań WKS „Zawisza” – ul. Mennica 12. Rozpoczęta budowa obiektu miała miejsce w 1936 roku na Wyspie Młyńskiej. Po wojnie obiekt stał się siedzibą klubu sportowego, a nowoczesna przystań została zrekonstruowana w latach 2010-2012 w ramach kompleksowej rewitalizacji Bydgoskiego Węzła Wodnego,
• Przystań na torze regatowym w Brdyujściu (ul. Witebska 23) – obiekt kontrolowany przez halę sportowo-widowiskową „Łuczniczka”, obecnie nieudostępniony dla publiczności,
• Przystań UKS „Kormoran” (ul. Toruńska 157) – również nieudostępniona dla użytkowników.

Przystanie istniejące o zmienionej funkcji

Ponadto istnieje również historyczny „pałacyk nad Brdą” usytuowany w pobliżu mostu Bernardyńskiego. Budynek, zbudowany w 1914 roku dla niemieckiego Klubu Wioślarskiego „Frithjof”, był wcześniej nowoczesnym obiektem z własnym basenem, restauracją i hotelowymi pokojami dla gości regatowych.

Po wojnie obiekt przeszedł pod zarząd Bydgoskiego Towarzystwa Wiozlarskiego. Przez lata zmieniała się jego funkcja, a w 1996 roku został sprzedany spółce, która zorganizowała w nim funkcjonujący ośrodek hotelowy. Budynek został wpisany do rejestru zabytków 18 stycznia 1994 roku.

Przystanie nieistniejące

Niestety, spośród jedenastu przystani wioślarskich, które istniały w Bydgoszczy w 1938 roku, do 2009 roku znakomita część z nich przestała istnieć.

• Dawna przystań BTW. Ten drewniany budynek założony na początku XX wieku zniknął po wojnie, kiedy to całkowicie spłonął,
• Przystań Klubu Wioślarskiego „Wisła” wybudowana w 1912 roku nie przetrwała do dzisiejszych czasów,
• Przystań Gimnazjalnego Klubu Wioślarskiego „Brda”, która również uległa zniszczeniu w wyniku działań wojennych,
• Przystań KW „Gryf”, otwarta 5 maja 1929 roku i planująca zmiany po wojnie, została całkowicie zlikwidowana przy okazji przebudowy ul. Marszałka Focha oraz Placu Teatralnego,
• Przystań Kolejowego Klubu Wioślarskiego zniknęła po wojnie, nie pozostawiając po sobie śladów,
• Przystań Policyjnego KW, która została zdemontowana po zakończeniu użytkowania.

---

Oceń: Przystanie wioślarskie w Bydgoszczy

---