Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy

---

Charakterystyka

Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy to obiekt o znaczącej różnorodności sportowej, który jest przystosowany zarówno do rozgrywek piłkarskich, jak i żużlowych. Jest to stadion typu piłkarsko-żużlowego, co czyni go wielofunkcyjnym miejscem do organizacji różnorodnych wydarzeń sportowych.

Obiekt może pomieścić 13 500 widzów, oferując miejsca siedzące dla fanów. Na jego terenie znajduje się boisko o wymiarach 105 × 68 m, które pokryte jest naturalną murawą, zapewniającą wysoką jakość rozgrywek piłkarskich.

W zakresie infrastruktury żużlowej, stadion dysponuje tor o nawierzchni granitowej o długości 348 m. Jego szerokość wynosi 12 m na prostych oraz 14,7 m na łukach, co czyni go odpowiednim do przeprowadzania zawodów na wysokim poziomie. Obiekt jest również wyposażony w sztuczne oświetlenie, które zapewnia oświetlenie na poziomie 1000 luksów.

Warto zaznaczyć, że na stadionie wybudowano również minitor żużlowy im. Mieczysława Połukarda, otwarty w 2010 roku. To specjalistyczne miejsce służy do treningów oraz różnorodnych zawodów miniżużlowych dla najmłodszych zawodników.

Otoczenie stadionu wzbogacają obiekty, które są częścią Centrum Edukacji Kultury Fizycznej i Sportu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. W bliskim sąsiedztwie dostępne są takie obiekty jak hala sportowa na 1,5 tys. widzów, kryty basen pływacki, siłownie, a także sale do fitness i sportów walki oraz korty tenisowe i boiska treningowe.

Historia

W marcu 1922 roku powstał Komitet Wychowania Fizycznego w Bydgoszczy, który złożył wniosek do miejskich władz o przydział gruntów na budowę stadionu. Prośbę poparł gen. Władysław Jung, dowódca garnizonu bydgoskiego, który wystąpił z inicjatywą do prezydenta Bernarda Śliwińskiego. W efekcie podjęto decyzję o przeznaczeniu 8 miliardów marek na budowę boiska, a odpowiednia komisja wskazała lokalizację na osiedlu Bielawy. Zaprojektowaniem stadionu zajął się uznawany za jednego z najlepszych bydgoskich architektów, Bogdan Raczkowski. Ceremonia otwarcia obiektu miała miejsce 3 sierpnia 1924 roku, na której obecny był ówczesny prezydent Stanisław Wojciechowski oraz wojewoda wielkopolski Adolf Bniński. Tego dnia odbył się także zjazd Sokołów z Pomorza, w którym uczestniczyło ponad 120 gniazd.

Stadion początkowo służył do organizacji wydarzeń sportowych związanych z piłką nożną i lekkoatletyką. W 1926 roku zakończono budowę boiska, a rok później powstał tor kolarski. Na przełomie kwietnia 1928 roku rozpoczęto konstrukcję żelbetonowej trybuny o pojemności 2000 miejsc. W centralnej części budowli uwzględniono lożę reprezentacyjną oraz miejsce dla orkiestry, a pod nią szatnie, natryski, restaurację oraz pokoje klubowe. Rok 1929 przyniósł także budowę wyspecjalizowanego wyposażenia lekkoatletycznego oraz sześciu boisk treningowych. Koszty budowy pokryło w połowie miasto, a resztę sfinansowało wojsko, kolejnictwo i sponsorzy prywatni.

W 1930 roku zorganizowano na stadionie pierwsze wyścigi żużlowe na lekkoatletycznej bieżni, a rok później poszerzono ją do sześciu torów oraz rozpoczęto budowę toru żużlowego o długości 550 metrów. Na terenach sąsiadujących powstały również boiska do siatkówki, koszykówki oraz korty tenisowe. Lata 1932–1933 to czas budowy murowanego ogrodzenia stadionu oraz instalacji oświetlenia, co było rzadkością w tym czasie. Od 1932 roku stadion stał się miejscem ogólnopolskich zawodów lekkoatletycznych i żużlowych, a także rozgrywek zespołowych piłkarskiej drużyny Polonii Bydgoszcz, która zdobyła tytuł mistrza Pomorza, jednak nie udało jej się awansować do ekstraklasy w latach 1928–1935. W 1935 roku stadion zyskał imię marszałka Józefa Piłsudskiego, a w 1938 roku oddano do użytku nowoczesny tor łuczniczy.

W okresie II wojny światowej stadion wykorzystano przez Niemców na zawody jeździeckie, w których startowali członkowie Wehrmachtu oraz innych jednostek niemieckich, co miało miejsce nawet w eskalacji przemocy wobec Polaków. 26 maja 1942 roku Niemcy dokonali egzekucji na stadionie, co znacząco wpłynęło na dramatyczną historię obiektu. Lata 1940–1944 to czas, kiedy stadion służył jako miejsce rozgrywek dla niemieckiej drużyny SG Bromberg.

Po wojnie stadion pozostał głównym miejscem dla wielu różnych dyscyplin sportowych oraz klubów. Miejsca te gościły również zespół Zawiszy, który do czasu budowy swojego stadionu rozgrywał mecze na tym obiekcie. W 1949 roku, po zakończeniu działalności klubu Polonia, zarządzanie stadionem przejęły MKS Gwardii (później MKS Polonia). W latach 60. przestano korzystać z głównej funkcji stadionu, gdy nowy obiekt Zawiszy stał się centralnym punktem sportowym. Stadion Polonii był modernizowany głównie dla potrzeb imprez żużlowych. W latach 1963–1964 wprowadzono nowe zabezpieczenia, a także wybudowano boksy dla zawodników, a oświetlenie zastosowano na nowo w latach 60., aby pod koniec lat 80. zostało usunięte. Długość toru żużlowego była kilkukrotnie zmieniana, aby spełniała międzynarodowe standardy: 550 m (1948), 460 m (1951), 399 m (1964), 374 m (1987), 348 m (1991).

W 1993 roku powstał nowy park maszynowy, a lata 1995-1998 przyniosły elektroniczną obsługę urządzeń oraz nowoczesne sztuczne oświetlenie. W 1999 roku ukończono nową żelbetową trybunę główną ze zadaszeniem, co znacząco poprawiło komfort widzów. Na stadionie miały miejsce turnieje o indywidualne mistrzostwo świata z cyklu Grand Prix IMŚ na żużlu, które odbyły się 13-krotnie w latach 1998–2010, co pokazało jego znaczenie na arenie międzynarodowej.

Na przełomie lat 1986–2006 stadium przeżyło najlepsze czasy związane z osiągnięciami Polonii Bydgoszcz w sporcie żużlowym, zdobywając wielokrotnie prestiżowe trofea. Wówczas przychodziły na stadion tłumy kibiców, także organizowano tu szereg międzynarodowych imprez.

W otoczeniu stadionu, przez całe lata, rozwijał się kompleks sportowy Polonii. Lata 1963–1988 to czas zwiększania liczby kortów tenisowych oraz budowy reprezentacyjnego kortu z trybuną, a następnie wzniesienia sali gimnastycznej i krytego basenu. W 2003 roku po restrukturyzacji Polonii, cały kompleks sportowy przekazano klubowi uczelnianemu AZS UKW Bydgoszcz. W latach 2010–2013 zburzono część obiektów, na ich miejscu powstało Centrum Edukacji Kultury Fizycznej i Sportu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, obejmujące halę sportową, basen, siłownię oraz inne pomieszczenia dla sportowców.

26 października 2016 roku Rada Miasta zdecydowała o nadaniu stadionowi imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego, co było inicjatywą Stowarzyszenia „Biało-Czerwone Pokolenie”, które zrzesza kibiców Polonii Bydgoszcz.

Remont

W 2010 roku miasto planowało remont stadionu, a nawet jego sprzedaż oraz budowę nowego obiektu w Fordonie. Jednak w wyniku oporu kibiców oraz problemów finansowych wszystkie te pomysły zostały odłożone. W 2017 roku magistrat Bydgoszczy przedstawił plan modernizacji obiektu, mający na celu przebudowę trybun z ziemnych na żelbetowe oraz budowę nowych udogodnień dla widzów i sportowców. Po planowanych pracach stadion ma zachować 13 tys. miejsc siedzących oraz zyskać możliwość zadaszenia toru. W 2017 roku przewidywano też zmiany w części widowni, jednak projekt, wart 6,79 mln zł, został przesunięty na 2018.

Ostatecznie prace rekonstrukcyjne ruszyły w październiku 2018 roku, najpierw zdemontowano stary park maszyn i trybunę, która przylegała do wschodniej strony stadionu. Plastiki krzesełka zdemontowane z tej trybuny miały być przeniesione na nową trybunę. W przetargu na budowę nowej widowni naprzeciwko głównej trybuny złożono oferty, przy czym najniższa wyniosła 21,5 mln zł. Wykonawcą prac została firma Ebud. Rozpoczęcie tych działań miało miejsce 27 lutego 2019 roku, z planem zakończenia w marcu 2020, co nie zostało dotrzymane. Ostatecznie nowa trybuna z 2499 biało-czerwonymi miejscami zakończono do 15 czerwca 2020. Jesienią 2020 roku ogłoszono przetarg na kolejną przebudowę trybun na 4635 miejsc, z planowanymi nowymi wejściami i windami. W podtrybunie planowane jest także Muzeum Polonii. W docelowym położeniu stadion ma pomieścić 13800 miejsc siedzących.

Imprezy na stadionie Polonii

Lekkoatletyczne

Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy ma bogatą historię jako miejsce różnych imprez lekkoatletycznych. W dniu 4 września 1932 roku odbyły się Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce, podczas których zorganizowano pięciobój mężczyzn. Kolejne mistrzostwa miały miejsce w 1933 roku, gdzie odbyły się rywalizacje o tytuł mistrza Polski w dniach 1–2 lipca, i w 1936 roku, gdy zrealizowano dziesięciobój lekkoatletyczny, na który młodzi sportowcy zjechali z całego kraju. Mistrzostwa w 1937 i 1948 roku dotyczyły kobiet, a w 1947 roku znów stawiano na dziesięciobój.

Jako ciekawostkę, od 1960 roku główne imprezy lekkoatletyczne, w tym mistrzostwa rangi krajowej oraz międzynarodowe mityngi, odbywają się na stadionie Zawiszy Bydgoszcz.

Piłkarskie

Od lat 20. XX wieku stadion gości również mecze piłkarskie, regularnie organizowane przez drużynę Polonii Bydgoszcz. Od 1926 roku odbywają się na nim ligowe spotkania, a Polonia zdobyła tytuł mistrza Pomorza czterokrotnie w latach 1928-1935, co oznacza, że drużyna była bardzo aktywna także w barażach o ekstraklasę. Po drugiej wojnie światowej, w latach 1954-1961 zespół przez siedem sezonów uczestniczył w rozgrywkach ekstraklasy, osiągając w 1960 roku fenomenalną, piątą lokatę w swoim dorobku. Szczególne emocje wzbudzały derby pomiędzy Polonią a Zawiszą Bydgoszcz.

Z okazji 80-lecia klubu w 2000 roku odbył się mecz oldbojów Polska – Niemcy, a dziesięć lat później Polonia zmierzyła się z Gwiazdą Bydgoszcz, co była istotnym wydarzeniem w dziejach stadionu.

Żużlowe

Warto również wspomnieć o zorganizowanych zawodach żużlowych. 20 lipca 1930 roku, po pierwszych zawodach motocyklowych zorganizowanych przez Unię Poznań, odbyły się takie same zawody na stadionie Polonii. Rozegrano dwa wyścigi na dystansie czterech kilometrów, natomiast finałowy był dwa razy dłuższy. Pierwszym zwycięzcą na bydgoskim torze był Edward Buda. W tym samym roku miały miejsce kolejne zawody przy sztucznym świetle, co było nowością w tamtym czasie.

Regularnie, od 1948 roku, stadion gościł rywalizacje ligowe z udziałem żużlowców Polonii Bydgoszcz, a od 1951 roku zespół uczestniczył w rozgrywkach ekstraklasy nieprzerwanie przez pięćdziesiąt siedem lat. Na stadionie organizowano szereg znaczących imprez krajowych i międzynarodowych, w tym:

• Criterium Asów (1951–1960),
• Kryterium Asów Polskich Lig Żużlowych (od 1982) – będącym tradycyjnym otwarciem sezonu żużlowego w Polsce,
• Indywidualne Mistrzostwa Polski na Żużlu (1935, 1972, 1993, 1998, 1999, 2001, 2003),
• Memoriał Zbigniewa Raniszewskiego (1957–1975, 1984),
• Mistrzostwa Świata Par na Żużlu (półfinały w 1973 i 1993),
• Indywidualne Mistrzostwa Świata na Żużlu (finał w 1975) – gdzie Ivan Mauger zajął pierwsze miejsce, a piąty był Henryk Glücklich.

Podczas wielu Grand Prix Polski na świecie, ten tor stał się świadkiem wielu emocjonujących wyścigów. Przykładowo:

• Grand Prix Polski na Żużlu 1998 (wygrany przez Tomasza Golloba),
• Grand Prix Polski II na Żużlu 1999 (wygrany przez Hansa Nielsena),
• Grand Prix Polski na Żużlu 2002 (ponownie wygrany przez Tomasza Golloba),
• Grand Prix Polski na Żużlu 2003, w którym spotkanie zakończyło się zwycięstwem Tomasza Golloba, podczas gdy czwarte miejsce zajął Piotr Protasiewicz.

Wielu czempionów, takich jak Jarosław Hampel czy Krzysztof Kasprzak, również pozostawiło swój ślad na tym torze.

Rekordy

Rekordy na stadionie Polonii na torze o długości 399m
Czas (s)	Nazwisko	Drużyna	Data	Zawody
74,2	Norbert Świtała	Polonia Bydgoszcz	17.05.1964	Czwórmecz o Puchar PZMot
72,4	Andrzej Pogorzelski	Stal Gorzów	31.05.1964	Mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Stal Gorzów
72,4	Igor Plechanow	ZSRR	10.06.1964	I Puchar Bałtyku
72,0	Henryk Gluecklich	Polonia Bydgoszcz	10.10.1972	Międzynarodowy turniej par
70,3	Bolesław Proch	Stal Gorzów	17.06.1978	Mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Stal Gorzów
71,9	Edward Jancarz	Stal Gorzów	17.06.1978	Mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Stal Gorzów
70,8	Bolesław Proch	Stal Gorzów	17.06.1978	Mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Stal Gorzów
70,2	Edward Jancarz	Stal Gorzów	25.03.1984	III Kryterium Asów Polskich Lig Żużlowych
70,0	Juha Moksunen	Finlandia	25.05.1985	Ćwierćfinał IMŚJ 1985
69,05	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	24.08.1986	Mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Stal Rzeszów

Rejestr wyników na stadionie Polonii na torze o długości 374 metrów
Czas (s)	Nazwisko	Drużyna	Data	Zawody
71,68	Zenon Kasprzak	Unia Leszno	22.03.1987	VI Kryterium Asów Polskich Lig Żużlowych
69,50	Kenneth Nyström	Szwecja	7.04.1987	mecz Polska-Szwecja
69,32	Krzysztof Ziarnik	Polonia Bydgoszcz	14.04.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Unia Tarnów
69,08	Marek Ziarnik	Polonia Bydgoszcz	14.04.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Unia Tarnów
69,07	Marek Ziarnik	Polonia Bydgoszcz	14.04.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Unia Tarnów
69,06	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	1.05.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – ROW Rybnik
66,77	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	3.05.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Start Gniezno
65,48	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	3.05.1987	mecz I ligi Polonia Bydgoszcz – Start Gniezno

Rekordy na stadionie Polonii z aktualną długością toru – 348 m
Czas (s)	Nazwisko	Drużyna	Data	Zawody
64,00	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	17.03.1991	mecz sparingowy: Polonia Bydgoszcz – Stal Gorzów
62,94	Ryszard Dołomisiewicz	Polonia Bydgoszcz	30.05.1991	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Motor Lublin
62,62	Per Jonsson	Apator Toruń	25.08.1991	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Apator Toruń
62,03	Tomasz Gollob	Polonia Bydgoszcz	4.04.1993	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Unia Tarnów
61,01	Tony Rickardsson	Szwecja	6.06.1993	Półfinał mistrzostw świata par na żużlu
60,14	Piotr Protasiewicz	Polonia Bydgoszcz	7.09.1997	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Polonia Piła
60,11	Tomasz Gollob	Polonia Bydgoszcz	10.06.1999	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Unia Leszno
59,64	Emil Sajfutdinow	Polonia Bydgoszcz	8.05.2011	mecz I ligi: Polonia Bydgoszcz – Orzeł Łódź

Ciekawostki

Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy ma bogatą historię, która kryje wiele fascynujących wydarzeń. Wśród nich, 3 czerwca 1934 roku, odbył się niezwykle emocjonujący mecz pomiędzy reprezentacjami polskiego Pomorza oraz niemieckich Prus Wschodnich. Spotkanie to uznano za największe piłkarskie wydarzenie na Pomorzu w dwudziestoleciu międzywojennym. Zgromadziło ono 8 tysięcy widzów, w tym prominentnych gości takich jak dowódca garnizonu Bydgoszcz, gen. Wiktor Thommée, prezydent Bydgoszczy Leon Barciszewski oraz wicekonsul niemiecki Bernard. Finalnie, mecz zakończył się zwycięstwem Niemców 1:0, a w skład reprezentacji Pomorza wchodzili m.in. piłkarze Polonii Bydgoszcz.

Kolejne ciekawe wydarzenie miało miejsce zimą 1964/1965, kiedy to na stadionie Polonii zorganizowano pierwsze w Polsce zawody motocyklowe Ice speedway. Zawody te wygrał Mieczysław Połukard, który w kolejnych latach razem z braćmi Świtałowymi z Polonii, reprezentował Polskę na arenie międzynarodowej, biorąc udział w Indywidualnych i Drużynowych Mistrzostwach Świata w wyścigach na torze lodowym.

8 września 1970 roku podczas zawodów z okazji 25-lecia Ilustrowanego Kuriera Polskiego, niespodziewanie zgasły światła stadionu. W obliczu tej sytuacji organizatorzy zdecydowali, że na pas bezpieczeństwa wyjedzie kilka samochodów, a ich reflektory oświetliły plac, co pozwoliło na kontynuowanie turnieju.

Innym znaczącym momentem był mecz 19 września 1971 roku, który rozgrywano w celu wyłonienia mistrza Polski. Spotkanie to toczyło się pomiędzy Polonią Bydgoszcz oraz Kolejarzem Opole. Po intensywnym deszczu, warunki na torze stały się bardzo trudne i niepewne. Działacze oraz zawodnicy, łącznie z Henrykiem Glücklichem, postanowili wlać paliwo na tor i podpalili go, co skutkowało szybkim osuszeniem nawierzchni. Pomimo tego, że niektóre elementy infrastruktury zostały zniszczone, a widzowie musieli uciekać przed żarem, zawody odbyły się, a Polonia Bydgoszcz zdobyła swój drugi w historii tytuł DMP.

W 1989 roku, tuż przed Derbami Pomorza, na torze rozegrano wyścigi motocykli z przyczepkami („side car”), w których w większości uczestniczyły kobiety.

Stadion nie tylko obfitował w emocjonujące wydarzenia sportowe, ale także doświadczył tragicznych wypadków. Przykładem jest historia Mieczysława Połukarda, któremu w 1968 roku po wypadku amputowano nogę, a tragicznie 26 października 1985 roku zmarł w wyniku najechania na niego motocykla.

Od lipca 2024 roku, z powodu remontu stadionu w Pile, zespół PKS Polonia Piła rozgrywa swoje mecze domowe na stadionie Miejskim im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy aż do zakończenia sezonu.

---

Oceń: Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy

---