Klub Wioślarski Frithjof Bydgoszcz

---

Historia

Klub Wioślarski Frithjof to znacząca instytucja w dziejach bydgoskiego sportu, która zrodziła się jako drugi klub wioślarski w Bydgoszczy po Gimnazjum Realnym, które powstało w latach 80. XIX wieku. Inicjatywa założenia klubu miała miejsce 16 maja 1894 roku w kawiarni Uraegera, położonej na Starym Rynku, i była efektem działania grupy ośmiu ojców młodych wioślarzy. Początkowo przyjęto nazwę „Prywatne Stowarzyszenie Wioślarskie” (niem. Private Rudervereinigung), która w 1895 roku została zmieniona na „Klub Wioślarski Frithjof” (niem. Ruder-Club-Frithjof), na wniosek nauczyciela Floriana Manna. Wybór nazwy związany był z inspiracją płynącą z skandynawskiej sagi o Frithjofie.

Flaga klubowa składała się z białego tła, na którym widniał niebieski krzyż oraz sześcioramienna niebieska gwiazda umieszczona w lewym górnym kącie. Lokalnym centrum klubowym stała się restauracja znajdująca się w hotelu „Pod Orłem”. W 1898 roku klub dołączył do „Niemieckiego Związku Wioślarskiego” (niem. Deutscher Ruderverband), co umożliwiło mu zakup nowych łodzi oraz budowę drewnianej przystani, która miała miejsce w 1897 roku.

W pierwszych latach XX wieku Klub Wioślarski Frithjof przeżywał okres intensywnego rozwoju, a liczba jego członków gwałtownie rosła. Organizowano regaty w takich miastach jak Bydgoszcz, Toruń, Grudziądz i Poznań, a załogi klubu odnosiły liczne sukcesy w zawodach. W 1910 roku liczba członków wynosiła 122, a klub dysponował 10 łodziami kajakowymi, obok łodzi należących do osób prywatnych. Oprócz działań sportowych organizowane były również wydarzenia towarzyskie oraz spływy kajakowe do Torunia, Grudziądza, Świecia, Elbląga, Gdańska, a nawet Szczecina i Berlina.

6 marca 1904 roku klub stał się częścią „Związku Wioślarskiego Poznań – Pomorze” (niem. „Ruder-Verband Posen-Pommerellen”), zrzeszającego kluby z Prowincji Poznańskiej i Prus Zachodnich. Od 1912 roku zaczęto organizować regaty w bydgoskim porcie drzewnym, który dostosowano na pierwszy na polskich ziemiach tor regatowy. Przed wybuchem I wojny światowej w 1914 roku, dzięki ofiarności członków, wybudowano murowaną przystań oraz hotel z salą zebrań, potocznie nazywaną „pałacykiem nad Brdą” . Niestety, w trakcie I wojny światowej działalność klubu została znacznie ograniczona, a przystań została przekształcona w lazaret, co doprowadziło do straty 41 członków w wyniku działań wojennych.

Po zakończeniu wojny, w 1920 roku, wraz z powrotem Bydgoszczy do odrodzonej Polski rozpoczęła się fala masowej emigracji Niemców, co spowodowało spadek liczby członków klubu z 323 w 1915 roku do 176 w 1921 roku. Mimo zmian, klub zachował swoją siedzibę, która stała się najokazalszą przystanią w mieście w okresie międzywojennym. Zyskał również inne kluby niemieckie, takie jak „Towarzystwo Wioślarskie Bydgoszcz” (niem. Ruder-Verein Bromberg) i Gimnazjalne Towarzystwo Wioślarskie. Relacje z nowo powstałymi Polskimi klubami wioślarskimi były poprawne, a wspólne działania organizacyjne sprzyjały integracji środowisk wioślarskich.

Jednak z uwagi na zastrzeżenia dotyczące startów niemieckich wioślarzy w regatach organizowanych przez Polski Związek Wioślarski, Klub Wioślarski Frithjof postanowił wystąpić ze Związku Wioślarskiego Poznań-Pomorze i przystąpić do Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich (PZTW). Dzięki temu członkowie mogli brać udział w polskich zawodach. W historii klubu największe sukcesy odnosili zawodnicy tacy jak Werner Böhme i Ewald Reich, którzy w 1938 roku zdobyli tytuł mistrza Polski oraz zwyciężyli w meczu międzypaństwowym Polska-Węgry. Również w 1940 roku udało im się zdobyć brązowy medal na mistrzostwach Niemiec.

Od 1935 roku klub brał aktywny udział w rywalizacji sportowej PZTW, osiągając wysokie lokaty w klasyfikacjach krajowych. W kolejnych latach Klub Wioślarski Frithjof prowadził także działalność turystyczną, organizując wycieczki kajakowe do Gdańska czy Mazur. W 1934 roku w obchodach 40-lecia klubu uczestniczyli przedstawiciele polskich klubów wioślarskich oraz władze lokalne, a liczba członków klubu w latach 30. kształtowała się na poziomie około 280, z flotą liczącą 30 łodzi.

Druga wojna światowa i efekty usunięcia niemieckich obywateli z Polski po 1945 roku zakończyły działalność klubu w Bydgoszczy. Siedziba klubu przeszła w ręce Bydgoskiego Towarzystwa Wioślarskiego, które straciło swoją przystań w trakcie wojny. W 1960 roku dawni członkowie reaktywowali klub „Frithjof” w Hanowerze, a po 1989 roku zaczęli współpracować z Bydgoskim Towarzystwem Wioślarskim. W dniach od 14 do 18 maja 1992 roku miała miejsce sentymentalna podróż członków i ich sympatyków do Bydgoszczy, celem uczczenia rocznicy założenia klubu.

Baza sportowa

Czy pamiętacie początki klubu wioślarskiego? Otóż jego pierwsza siedziba miała postać skromnego budynku zlokalizowanego przy ul. Kowalskiej 14. Jednak już w 1897 roku, do użytku oddano nowy, drewniany obiekt, który z biegiem lat okazał się niewystarczający. Dzięki hojnym darczyńcom oraz sponsorom, klub mógł wzniesić wspaniały, murowany gmach nad Brdą, ulokowany przy moście Bernardyńskim.

Nowa, trzykondygnacyjna siedziba klubu była prawdziwą dumą. W jej wnętrzach znalazły się rozmaite pomieszczenia, w tym sala bankietowa zdolna pomieścić 400 osób, a także salę klubową, salę gier, osiem pokoi dla trenerów, pokoje dla sekcji żeńskiej oraz hale przeznaczone do przechowywania łodzi. Nie zabrakło również szatni, łazienek oraz pryszniców, co czyniło ten obiekt wyjątkowym na tamte czasy.

Co zaskakujące, klub jako jeden z nielicznych w Bydgoszczy dysponował także basenem, który służył do treningów w okresie zimowym. W ramach wsparcia i współpracy z innymi jednostkami wioślarskimi, Frithjof oferował swoje zaplecze dla polskich klubów. Historia placówki zyskała nowy wymiar, gdy w latach 1945–1996, pałac stał się siedzibą Bydgoskiego Towarzystwa Wioślarskiego, a następnie, po sprzedaży przez magistrat chińskiej firmie z Szanghaju, przekształcił się w hotel oraz restaurację pod nazwą „Zatoka”.

---

Oceń: Klub Wioślarski Frithjof Bydgoszcz

---