Leonard Pietraszak

---

Życiorys

Leonard Pietraszak przyszedł na świat jako syn Aleksandra, który był powstańcem wielkopolskim oraz żołnierzem w Korpusie Ochrony Pogranicza. Wczesne lata jego życia upłynęły w Bydgoszczy, gdzie mieszkał najpierw przy ul. Gdańskiej 95, a po 1945 roku przeniósł się na ul. Grunwaldzką 38. W tym czasie miał sposobność zaprzyjaźnić się z Edwardem Rinkem, jego sąsiadem, który mieszkał w pobliżu kamienicy. Młody Leonard, zainspirowany starszym bratem, który boksował w Stanach Zjednoczonych, rozpoczął treningi bokserskie pod kierunkiem Edwarda Rinke. Niestety, jego przygoda z boksem skończyła się szybko, gdyż przegrał walkę w Solcu Kujawskim, co skłoniło ojca do zabronienia mu dalszego boksowania.

Ukończył lokalne III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w 1954 roku. Po zdaniu matury, podjął pracę jako instruktor zajmujący się prenumeratą prasy zakładowej w bydgoskim Ruchu. W dniu 19 czerwca 1959 roku zadebiutował na scenie jako aktor, a rok później zakończył edukację na Wydziale Aktorskim PWSTiF w Łodzi.

W okresie lat 1960–1962 Pietraszak był aktorem związanym z Teatrami Dramatycznymi w Poznaniu, a następnie od 1962 do 1965 roku był częścią zespołu Teatru Polskiego w Poznaniu. Po tym okresie przeniósł się do Warszawy, gdzie występował w różnych teatrach: od 1965 do 1971 roku w Teatrze Klasycznym, a między 1971 a 1976 rokiem w Teatrze Komedii. W latach 1977–2008 był związany z Teatrem Ateneum im. Stefana Jaracza.

Widzowie zaczęli go kojarzyć z ról w popularnych serialach telewizyjnych: zagrał Krzysztofa Dowgird w „Czarnych chmurach”, doktora Karola Stelmacha w „40-latku”, przyjaciela inż. Stefana Karwowskiego oraz płk. Wareda w „Karierze Nikodema Dyzmy”. W latach 80-tych pamiętany jest także za rolę Kramera w znanych komediach „Vabank” oraz „Vabank II”.

W 2000 roku Leonard Pietraszak był honorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Dwa lata później, podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnął swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd, a w 2010 roku otrzymał złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Aktor pasjonował się także sztuką, kolekcjonując obrazy z okresu Młodej Polski, a w 2021 roku swoją kolekcję przekazał do Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy. Życie prywatne aktora obejmowało małżeństwo z aktorką Wandą Majerówną, a z pierwszego małżeństwa był ojcem syna Mikołaja.

Leonard Pietraszak zmarł 4 lutego 2023 roku, a jego ostatnie pożegnanie odbyło się w Warszawie, podczas mszy świętej w Kościele Środowisk Twórczych, znajdującym się przy placu Teatralnym. Kilka dni później, 7 lutego, spoczął w grobie swojej matki na Cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy.

Filmografia

Leonard Pietraszak to znany polski aktor, który na przestrzeni lat wystąpił w wielu znaczących filmach oraz serialach telewizyjnych. Jego talent i charyzma przyczyniły się do powstania wielu pamiętnych ról, które zyskały uznanie zarówno wśród widzów, jak i krytyków.

• Cafe pod Minogą (1959) – powstaniec,
• Czerwone berety (1962) – porucznik Faleński,
• Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) (1968) – Hubert Ormel (odc. 11. Hasło),
• Gniewko, syn rybaka (serial telewizyjny) (1969–1970) – Reuss von Plauen (odc. 5. Ta wieś nazywa się Płowce),
• Jak rozpętałem drugą wojnę światową (1969) – lotnik w stalagu (cz. 1. Ucieczka),
• Perła w koronie (1971) – policjant Kopyrniok,
• Bułeczka (1973) – weterynarz Mikołaj,
• Czarne chmury (serial telewizyjny) (1973) – pułkownik Krzysztof Dowgird,
• Gniazdo (1974) – Zygfryd, rycerz Hodona,
• Linia (1974) – redaktor Stefan Walicki,
• Czterdziestolatek (serial telewizyjny) (1974–1977) – doktor Karol Stelmach, przyjaciel inż. Stefana Karwowskiego,
• W te dni przedwiosenne (1975) – pułkownik Wacław Kaszyba,
• Znikąd donikąd (1975) – „Fabian”,
• Daleko od szosy (serial telewizyjny) (1976) – nauczyciel rysunku technicznego w Technikum dla Pracujących,
• Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976) – doktor Karol Stelmach, przyjaciel inż. Stefana Karwowskiego,
• Wielki układ (1976) – Marek Kołodziejski,
• Do krwi ostatniej… (1978) – kapitan Wicherski,
• Rodzina Połanieckich (1978) – malarz Świrski,
• Życie na gorąco (serial telewizyjny) (1978) – Andreas Lossis, pomocnik redaktora Maja z greckiej opozycji (odc. 2. Saloniki),
• Do krwi ostatniej (serial) (1979) – kapitan Wicherski,
• Ród Gąsieniców (1979) – malarz,
• Kariera Nikodema Dyzmy (serial telewizyjny) (1980) – pułkownik Wacław Wareda, przyjaciel Nikodema Dyzmy,
• Królowa Bona (serial telewizyjny) (1980) – Piotr Kmita, marszałek wielki koronny,
• Vabank (1981) – Gustaw Kramer, przeciwnik Henryka Kwinto,
• Danton (1982) – Lazare Nicolas Marguerite Carnot,
• Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny (1982) – Piotr Kmita, marszałek wielki koronny,
• Vabank II, czyli riposta (1984) – Gustaw Kramer,
• Kronika wypadków miłosnych (1985) – Nałęcz, ojciec Aliny,
• Menedżer (1985) – Joachim Mackiewicz,
• ESD (1986) – doktor Kowalik,
• Kingsajz (1987) – Kramerko,
• Trójkąt bermudzki (1987) – Henryk,
• Czterdziestolatek. 20 lat później (serial telewizyjny) (1993) – doktor Karol Stelmach, przyjaciel inż. Stefana Karwowskiego,
• Do widzenia wczoraj. Dwie krótkie komedie o zmianie systemu (1993) – Jan (cz. 1. Skok),
• Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza (1993) – radny Jaskółko,
• Siedlisko (serial telewizyjny) (1998) – Krzysztof Kalinowski, mąż Marianny,
• Złoto dezerterów (1998) – rotmistrz „Leliwa”,
• 39 i pół (serial telewizyjny) (2008–2009) – Warcisław Sobański, ojciec Anny Jankowskiej,
• Listy do M. (2011) – Florian, ojciec Wladiego,
• Dzień kobiet (2013) – mecenas Gawlik.

Polski dubbing

• Wedle wyroków twoich… (1983) – Hauptmann Kurt Kleinschmidt, komendant miasta (rola Guntera Lamprechta),
• V.I.P. (1991) – Jerzy Malecki (rola Paula Barge).

Odznaczenia i nagrody

Leonard Pietraszak, wybitny artysta, doczekał się szeregu odznaczeń oraz nagród, które stanowią potwierdzenie jego znaczenia w kulturze polskiej i niezapomnianych osiągnięć. Oto kluczowe wyróżnienia przyznane mu w trakcie jego kariery:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nagroda przyznana w 2000 roku w uznaniu dla jego wybitnych zasług w dziedzinie kultury polskiej oraz za znaczące osiągnięcia artystyczne,
• Złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, który otrzymał w 2010 roku,
• Honorowy Obywatel Bydgoszczy – tytuł nadany w 2018 roku,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” z 1988 roku,
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, przyznana w 1979 roku za całokształt twórczości telewizyjnej,
• Medal im. J. Sulimy-Kamińskiego, który otrzymał w 2016 roku.

Te liczne odznaczenia są świadectwem jego ogromnego wpływu na rozwój polskiej kultury oraz niezapomnianego dorobku artystycznego.

---

Oceń: Leonard Pietraszak

---