Romana Hałat, znana również jako Roma Hałat, była znaczącą postacią w polskiej sztuce współczesnej. Urodziła się 3 stycznia 1937 roku w Bydgoszczy, a swoje życie zakończyła 27 maja 2012 roku w Łodzi.
Była nie tylko utalentowaną malarką, ale także wieloletnią wykładowczynią na prestiżowej Akademii Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi, gdzie dzieliła się swoją wiedzą i pasją do sztuki z przyszłymi artystami.
Jej prace oraz wkład w edukację artystyczną pozostawiły trwały ślad w polskiej kulturze, inspirując kolejne pokolenia twórców.
Życiorys
Roma Hałat urodziła się. 3 stycznia 1937 roku w Bydgoszczy. Jej ojciec, Bolesław Szymański, był urzędnikiem, podczas gdy matka, Marta Szymańska, udzielała lekcji muzyki.
W 1955 roku, po ukończeniu Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy, zdała maturę oraz pomyślnie przeszła egzamin wstępny na studia w Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. W trakcie studiów miała przyjemność studiować w pracowni malarstwa pod okiem prof. Stefana Wegnera, a także w pracowni projektowania prowadzonej przez prof. Teresa Tyszkiewicz. W 1961 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem.
Rok później, w 1962, podjęła pracę w PWSSP w Łodzi jako asystentka, początkowo w pracowni prof. Tyszkiewicz, a od 1963 roku w Pracowni Malarstwa i Rysunku prof. Wegnera. Jej zaangażowanie w życie akademickie było znaczne; w latach 1993–1996 zajmowała stanowisko dziekana Wydziału Edukacji Wizualnej. W tym okresie stworzyła autorski program kształcenia w zakresie malarstwa i rysunku.
Ze względu na swoje wybitne osiągnięcia artystyczne oraz dydaktyczne, została kilkukrotnie nagrodzona, zarówno przez rektora, jak i Ministra Kultury i Sztuki. Od 1985 roku związała się z Galerią 86 w Łodzi, gdzie aktywnie uczestniczyła w wydarzeniach artystycznych.
W 1993 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Po 45 latach pracy w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, a następnie w Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, w 2007 roku przeszła na zasłużoną emeryturę. W tym samym roku została uhonorowana Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Życie prywatne
W 1964 roku Roman Hałat związała się małżeństwem z Aleksandrem Hałatem, utalentowanym rzeźbiarzem, który był również absolwentem oraz asystentem w PWSSP. W tym samym roku na świat przyszła ich córka Agata.
Twórczość
Rysunek i malarstwo
Twórczość Romany Hałat obejmuje różnorodne cykle artystyczne, które odzwierciedlają jej unikalny styl oraz głębokie zaangażowanie w tematykę przyrody i emocji. Wśród wybranych cykli można wymienić:
- Motyle i ważki, 1970,
- Epitafium dla poety, 1974,
- Biała magia, 1979,
- Życie cienia, 1986.
W latach 1977–1980 artystka skupiła się na serii obrazów zatytułowanej Pejzaże. Te prace, wykonane techniką akrylową na płótnie o wymiarach 146×146 cm, zdobią wiele prestiżowych przestrzeni wystawowych.
Od 1985 roku Hałat wprowadziła do swojej twórczości innowacyjny cykl TRIADY, gdzie każda praca składa się z trzech nakładających się na siebie warstw. W ten sposób stworzony jest narracyjny trójkąt, w którym wyróżniają się początek, środek oraz koniec. Rytmy wycinane w tych warstwach tworzą otwarcia do innych fragmentów, które uchylają rąbka tajemnicy obecnych wśród warstw. Dodatkowo, warstwy wewnętrzne TRIAD są zawsze schowane, podobnie jak tajemnice ukryte w człowieku. Takie prace to zatem pełne głębi studia bliskie rysunku, ale zręcznie wkomponowane w malarstwo.
Niektóre z wybranych cykli TRIAD to:
- El Castillo cd,
- Rytmy pomyślności,
- Medytacja.
Prace w zbiorach
Obrazy Romany Hałat znajdują się w renomowanych muzeach oraz kolekcjach prywatnych zarówno w kraju, jak i za granicą, co potwierdza ich uznanie i znaczenie w świecie sztuki. Do głównych zbiorów należą:
- Muzeum Sztuki, Łódź,
- Muzeum na Majdunku, Lublin,
- Muzeum Narodowe, Szczecin,
- Muzeum Sztuki Współczesnej, Radom,
- Muzeum Mazurskiego, Olsztyn,
- Muzeum Sztuk Pięknych im. A.S. Puszkina, Moskwa,
- Muzeum Albertina, Wiedeń,
- Mondriaanhaus Museum, Amersfoort, Holandia,
- oraz w wielu kolekcjach prywatnych.
Wybrane wystawy indywidualne i zbiorowe
Artystka miała zaszczyt prezentować swoje prace na 25 indywidualnych wystawach zarówno w Polsce, jak i za granicą, w takich miastach jak Wiedeń, Barcelona, Kraków, Toruń, Bydgoszcz oraz Łódź. Brała również udział w ponad 130 wystawach zbiorowych, które obejmowały zarówno polskie, jak i międzynarodowe tematy sztuki.
Niektóre z jej kluczowych wystaw to:
- 1974 – Nowy Ruch Polonais, Espace Cardin, Paryż,
- od 1978 roku uczestnictwo w Międzynarodowym Triennale Rysunku we Wrocławiu,
- 1983, 1987 – drugie i czwarte exposition internationale Petit format de papier, Belgia,
- 1991 – Art Jonction International, Nicea,
- 1991 – Arte Fiera 91, Bolonia,
- 1992 – Galeria E, Wiedeń,
- 1992 – Arco Collection 92, Madryt,
- 1993 – Arte Contemporaneo Polaco, Hiszpania,
- 1994 – Internationale Art Exposition, Chicago,
- 1995 – Polnische Meisterzeichnungen, Galerie im Pferdestall, Kulturbrauerei, Berlin,
- 1996 – Art, Strasbourg,
- 1997 – Międzynarodowe Triennale Sztuki Majdanek, Lublin,
- 1998 – Łódź in Munchen, Studio Res Publika, Monachium,
- 1999 – Sztuka Dwóch Czasów, Muzeum Narodowe, Gdańsk,
- 2000 – En zie hier, dit is Polen, Centrum Polskie, Bruksela,
- 2003 – Geometrisch Concret IV, Museum Voor Constructive en Concrete IV – Museum Voor Constructive en Concrete Kunst Mondriaanhaus, Holandia,
- 2004 – Geometrisch Konkret VII, Galerie Kunen, Dulmen.
Przypisy
- Roma Hałat. muzeum.asp.lodz.pl. [dostęp 06.06.2024 r.]
- Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 05.06.2024 r.]
- PZL Kruk, Galera Amcor [dostęp 14.03.2015 r.]
- a b oprac. i red. Janusz K. Głowacki, Grzegorz Musiał; tł. tekstów Małgorzata Talikowska-Musiał: Roma Hałat. Malarstwo, rysunek. Łódź: Galeria 86: Amcor Rentsch Galeria, 2001, s. 94–98. ISBN 83-904237-0-7.
- Roma Hałat: Roma Hałat. Malarstwo, rysunek. Łódź: Galeria 86: Amcor Rentsch Galeria, 2001, s. 97. ISBN 83-904237-0-7.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Hilde Zadek | Leonard Pietraszak | Joanna Rajkowska | Jan Świdziński | Henryk Majcherek | Bogdan Ciesielski | Marek Żelkowski | Paulina Schulz | Liliana Urbańska | Piotr Moss | Andrzej Przybielski | Roma Gąsiorowska | Sławomir Sobczak | Eugeniusz Kamiński (aktor) | Aleksandra Mańczak | Robert Pożarski | Andrzej Rausz | Stanisław Renz | Ryszard Fischbach | Anastazy WiśniewskiOceń: Romana Hałat