Szpital Uniwersytecki nr 1 im. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy

---

Charakterystyka

To jedna z największych publicznych instytucji zdrowotnych w Bydgoszczy oraz szerokim regionie kujawsko-pomorskim, która pełni kluczową rolę w systemie opieki zdrowotnej.

W zestawieniu szpitali, które opublikowano w 2015 roku, ta placówka zajmowała 13. miejsce w rankingu 400 największych szpitali w Polsce.

W ciągu roku około 40 tysięcy pacjentów jest hospitalizowanych, podczas gdy **200 tysięcy** osób korzysta z usług specjalistycznych poradni szpitalnych. Szpital dysponuje 27 klinikami oraz oddziałami, 8 zakładami i Zespołem Poradni Specjalistycznych, który obejmuje 12 poradni dla dzieci oraz 37 dla dorosłych.

Wśród świadczeń medycznych, które wyróżniają ten szpital w regionie, znajdują się m.in. operacje noszące się na noworodkach i wcześniakach, leczenie otyłości za pomocą metod implantacji oraz usługi związane z neurorehabilitacją. Jako jedyny szpital w regionie, posiada oddział transplantacji szpiku kostnego w strukturze Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii od czerwca 2003 roku.

Rocznie przeprowadza się tu 35 przeszczepów szpiku, co plasuje Klinikę na drugim miejscu w Polsce w tym zakresie. Do sierpnia 2021 roku wykonano 500 przeszczepów szpiku u dzieci, co przyczyniło się do znaczącego wzrostu wyleczalności dzieci cierpiących na ostrą białaczkę limfoblastyczną – zaledwie 10% do 90%.

Warto również zauważyć, że jako jedyna placówka w województwie, realizuje skuteczną nowoczesną terapię elektrowstrząsową (EW, ECT) dla pacjentów z ciężkim przebiegiem zaburzeń, takich jak schizofrenia oraz inne problemy z nastrojem.

Historia

Budowa szpitala na Skrzetusku zainicjowana przez Radę Miejską Bydgoszczy miała miejsce 28 lutego 1928 roku. Celem tego projektu było stworzenie nowoczesnego, dużego szpitala miejskiego, który miał zastąpić istniejący od 1836 roku 70-łóżkowy obiekt, funkcjonujący w dawnym klasztorze Klarysek przy ul. Gdańskiej 4. Nowy szpital został zaplanowany jako centrum specjalistyczne, mające na celu obsługę nie tylko Bydgoszczy, ale również całego Pomorza, będąc konkurencją dla szpitali w Wolnym Mieście Gdańsku. Projektu podjął się Bogdan Raczkowski, miejski radca budowlany, który udał się na specjalną wizytę do Niemiec, by czerpać inspiracje z nowoczesnych rozwiązań w budownictwie szpitalnym. Zespół architektoniczny pod kierownictwem Kazimierza Skicińskiego opracował szczegółową dokumentację techniczną.

W budowie uczestniczyło Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno – Budowlanych Antoniego Jaworskiego z Bydgoszczy. Rozpoczęcie prac miało miejsce w lipcu 1928 roku, jednak po dwóch latach, gdy budowa doszła do fazy zadaszenia, działania zostały wstrzymane z powodu światowego kryzysu gospodarczego. Budowę wznowiono w 1934 roku, a finansowanie opierało się na funduszach miejskich oraz pożyczkach. W ten sposób szpital zyskał reputację największego i najnowocześniejszego szpitala miejskiego w Polsce międzywojennej, unikalnego pod względem architektury wielokondygnacyjnej; wcześniej budowane placówki obawiając się epidemii, projektowano w formie pawilonów.

Uroczyste otwarcie szpitala miało miejsce 13 grudnia 1937 roku. Sześciopiętrowy budynek zawierał dwa skrzydła i oferował 6 oddziałów, z czego cztery przeniesione były ze starszych obiektów: chirurgii (dr Zygmunt Dziembowski), laryngologii (dr Edward Soboczyński), chorób wewnętrznych (dr. Antoni Tomicki), ginekologii i położnictwa (dr. Józef Krzymiński), natomiast dwa nowe oddziały to ortopedia (dr Wiktor Dega) i okulistyka (dr. Paweł Chojnacki). Od momentu zakończenia budowy szpital dysponował 250 łóżkami w części zachodniej oraz centralnej, a wschodnie skrzydło planowano zakończyć do 1940 roku. Pierwszym dyrektorem szpitala został dr Edward Soboczyński, który na starcie zarządzał 100-osobowym personelem, w tym 18 lekarzami oraz kilkunastoma siostrami szarytkami. W 1938 roku w szpitalu hospitalizowano 3889 pacjentów, z których wielu przybyło spoza Bydgoszczy.

W czasie okupacji hitlerowskiej, do sierpnia 1940 roku, placówka funkcjonowała jako lazaret, po czym przekształcono ją w szpital cywilny, gdzie pracowali lekarze niemieccydelegowani z Gdańska. Po wkroczeniu wojsk radzieckich i wprowadzeniu władzy Ludowej, do końca 1945 roku szpital w dużej mierze znalazł się pod kontrolą wojska. W 1948 roku, po otwarciu wschodniego skrzydła, liczba dostępnych łóżek wzrosła do 800, a szpital zyskał status Szpitala Ogólnego nr 1 z 22 oddziałami specjalistycznymi. W latach 1951–1958 oraz od 1973 roku obiekt funkcjonował jako Szpital Wojewódzki. W 1963 roku otwarty został oddział onkologiczny fundacji Sue Ryder z 41 łóżkami, a kolejny rok przyniósł utworzenie pododdziału chirurgii onkologicznej.

1 września 1975 rozpoczęto rozbudowę szpitala w celu dostosowania go do potrzeb akademickich, co było efektem utworzenia bydgoskiej filii Akademii Medycznej w Gdańsku. Dokumentację rozbudowy, która obejmowała dodatkowych 670 łóżek, opracowywał projektant „Miastoprojekt – Bydgoszcz”, a generalnym wykonawcą została firma „Budopol” z Bydgoszczy. Po zakończeniu głównej części leczniczo-dydaktycznej otwarto 19 klinik i zakładów, a w 1977 roku oddano do użytku nowy budynek Zakładu Patomorfologii, Medycyny Sądowej i Farmakologii. Kolejna rozbudowa szpitala miała miejsce pomiędzy 1980 a 1989 rokiem, z budową nowego 4-kondygnacyjnego pawilonu, bloku operacyjnego, oraz zwiększeniem liczby łóżek do 710. W 1985 roku zapoczątkowano budowę 11-kondygnacyjnego wieżowca dla administracji oraz nowego budynku zespołu poradni przyklinicznych, co przyczyniło się do niemal trzykrotnego powiększenia powierzchni szpitala do 35 tys. m².

21 kwietnia 1989 roku, po zakończeniu modernizacji, szpital zyskał nowy status: Państwowego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Bydgoszczy, z 10 jednostkami klinicznymi. Współpraca z innymi szpitalami, takimi jak Wojewódzkim im. J. Biziela, Dziecięcym, Gruźlicy i Chorób Płuc, Obserwacyjno-Zakaźnym oraz Wojskowym trwała wnętrz tego okresu.

W latach 90. XX wieku kontynuowano rozbudowę, w 1994 roku adaptując wieżowiec dla potrzeb klinik dziecięcych, a w 1997 roku uruchamiając nowe poradnie przykliniczne oraz klinikę kardiochirurgii. Po reformie szpital stał się samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, a 19 lipca 2001 roku organem założycielskim został Uniwersytet Medyczny. W 2001 roku zakończono budowę nowego 10-kondygnacyjnego wieżowca, w którym znalazły miejsce liczne kliniki przeniesione z innych szpitali.

8 października 2004 roku Akademia Medyczna im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy weszła w struktury Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a 25 stycznia 2005 roku, Senat UMK zatwierdził nową nazwę szpitala: Szpital Uniwersytecki im. dr. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy. W 2015 zakończono kolejną rozbudowę za blisko 300 mln zł, która obejmowała szereg nowoczesnych oddziałów, w tym zespół sal operacyjnych, Centralną Sterylizatornię, Klinikę Hematologii oraz nowy Szpitalny Oddział Ratunkowy. Na bazie reform utworzono także Centrum Medycyny Paliatywnej, a w 2023 roku rozpoczęło działalność Centrum Zdrowia Psychicznego, które jest pierwszym w Bydgoszczy oparte na nowoczesnym modelu opieki.

W 2019 roku ogłoszono konkurs architektoniczny dotyczący rozbudowy bazy naukowo-dydaktycznej w obszarze kampusu szpitala Jurasza, usytuowanego w rejonie ulic: Jurasza, al. Kard. Wyszyńskiego, Skłodowskiej-Curie oraz Powstańców Wielkopolskich. Natomiast w 2023 r. postanowiono zaniechać planu zjednoczenia Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. Jurasza ze Szpitalem Uniwersyteckim nr 2 im. dr. Biziela w celu utworzenia jednolitego bydgoskiego centrum klinicznego Collegium Medicum UMK.

Nazwy

• 1937-1939 – Szpital Miejski,
• 1940–1945 – Siegfried Staemmler Krankenhaus,
• 1945-1951 – Szpital Miejski,
• 1951-1958 – Szpital Wojewódzki (od 1953 im. dr. Antoniego Jurasza),
• 1958-1973 – Szpital Ogólny nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza,
• 1973-1989 – Szpital Wojewódzki im. dr. Antoniego Jurasza,
• 1989-2005 – Państwowy Szpital Kliniczny Akademii Medycznej w Bydgoszczy im. dr. Antoniego Jurasza,
• 2005-2008 – Szpital Uniwersytecki im. dr. Antoniego Jurasza,
• od 2008 – Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza.

Struktura organizacyjna

Kliniki

W skład struktury szpitala wchodzą liczne placówki medyczne, które świadczą usługi w różnych dziedzinach. Wśród największych klinik znajdują się:

• klinika anestezjologii i intensywnej terapii,
• oddział kliniczny anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci,
• I oddział kliniczny anestezjologii i intensywnej terapii z pododdziałem kardioanestezjologii,
• oddział kliniczny chirurgii ogólnej i onkologicznej dzieci i młodzieży,
• klinika chorób oczu,
• klinika chirurgii naczyniowej i angiologii,
• klinika chirurgii wątroby i chirurgii ogólnej,
• klinika chirurgii plastycznej, rekonstrukcyjnej i estetycznej,
• klinika dermatologii, chorób przenoszonych drogą płciową i immunodermatologii,
• klinika endokrynologii i diabetologii,
• klinika geriatrii,
• klinika kardiochirurgii,
• klinika kardiologii,
• klinika medycyny ratunkowej,
• klinika nefrologii, nadciśnienia tętniczego i chorób wewnętrznych,
• klinika neurochirurgii, neurotraumatologii i neurochirurgii dziecięcej,
• klinika neurologii,
• oddział kliniczny ortopedii i traumatologii narządu ruchu,
• klinika otolaryngologii i laryngologii onkologicznej z pododdziałem audiologii i foniatrii,
• klinika pediatrii, alergologii i gastroenterologii,
• klinika pediatrii, hematologii i onkologii,
• klinika psychiatrii,
• klinika rehabilitacji,
• klinika urologii ogólnej, onkologicznej i dziecięcej,
• klinika transplantologii i chirurgii ogólnej,
• oddział medycyny paliatywnej.

Zakłady

W strukturze szpitala znajdują się również zakłady, które prowadzą zaawansowane badania oraz diagnostykę:

• zakład diagnostyki laboratoryjnej,
• zakład endoskopii gastroenterologicznej,
• zakład endoskopii i badań czynnościowych przewodu pokarmowego wieku rozwojowego,
• zakład mikrobiologii klinicznej,
• zakład neuropsychologii klinicznej,
• zakład patomorfologii klinicznej,
• zakład radiologii i diagnostyki obrazowej.

Oddziały i Zespoły w strukturze Kliniki Psychiatrii

W ramach Kliniki Psychiatrii funkcjonuje szereg oddziałów oraz zespołów, które zapewniają kompleksową opiekę:

• oddział psychiatryczny I,
• ośrodek leczenia zaburzeń psychicznych, lękowych i afektywnych,
• oddział psychiatryczny II,
• oddział zaburzeń lękowych i afektywnych,
• oddział leczenia uzależnień,
• oddział psychiatryczny dla dzieci i młodzieży,
• oddział dzienny psychiatryczny,
• oddział dzienny zaburzeń lękowych i afektywnych,
• oddział dzienny rehabilitacji psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży,
• zespół leczenia środowiskowego,
• zespół poradni zdrowia psychicznego,
• psychiatryczna izba przyjęć / punkt zgłoszeniowo-koordynacyjny CZP Bydgoszcz.

Centrum Urazowe

Unikalnym elementem szpitala jest Centrum Urazowe, które stawia sobie za cel zmniejszenie śmiertelności w sytuacjach kryzysowych, takich jak wypadki. To centrum obsługuje około 1 miliona osób, które mogą dotrzeć do szpitala w ciągu 1,5 godziny od momentu zdarzenia. Ponadto, obiekt dysponuje lądowiskiem dla śmigłowców ratunkowych.

Poradnie

W szpitalu działa wiele poradni, w tym 37 poradni specjalistycznych dla dorosłych oraz 12 poradni specjalistycznych dedykowanych dzieciom, co zapewnia wszechstronną pomoc medyczną.

Patron

Na podstawie uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 28 stycznia 1953 r., patronem szpitala został prof. hab. Antoni Jurasz (1847-1923). Był on nie tylko współtwórcą polskiej laryngologii, ale także wybitnym naukowcem oraz dydaktykiem. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 100 prac oraz kilka istotnych podręczników, z których szczególnie wyróżnia się dzieło „Choroby górnych dróg oddechowych”.

Prof. Jurasz swoją karierę akademicką rozpoczął na Uniwersytecie w Heidelbergu, a od 1908 roku prowadził zajęcia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie pełnił funkcje dziekana wydziału lekarskiego oraz rektora. Ostatecznie, od 1919 roku, pracował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie przyczynił się do tworzenia jednego z pierwszych w Polsce ośrodków klinicznych laryngologii.

Lądowisko Bydgoszcz-Szpital im. dr. Antoniego Jurasza

Na dachu budynku szpitala, który znajduje się przy ulicy Skłodowskiej-Curie 9, istnieje zbudowane lądowisko, przeznaczone do lądowania i startów śmigłowców sanitarnych oraz ratowniczych. Lądowisko to działa zarówno w dzień, jak i w nocy, a jego maksymalna dopuszczalna masa startowa wynosi do 5700 kg.

Zarządzanie tym obiektem sprawuje Szpital Uniwersytecki w Bydgoszczy. Warto zaznaczyć, że w roku 2012, lądowisko zostało wpisane do ewidencji lądowisk prowadzonej przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, otrzymując numer 131.

---

Oceń: Szpital Uniwersytecki nr 1 im. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy

---