Struga Młyńska (dopływ Kanału Bydgoskiego)


Struga Młyńska, znana również jako Flis Południowy oraz dawniej określana mianem Krępa, jest prawym dopływem Kanału Bydgoskiego. Ten niewielki ciek wodny odgrywa istotną rolę w lokalnym ekosystemie i jest częścią większej sieci hydrograficznej.

Obszar zlewni Strugi Młyńskiej wynosi 13 km², co nadaje jej znaczenie pod względem ekologicznym oraz hydrologicznym. Zbiera wody z okolicznych terenów, a następnie wpływa do Kanału Bydgoskiego, który stanowi istotny element infrastruktury wodnej regionu.

Charakterystyka

Struga Młyńska jest ważnym ciekiem wodnym, który odprowadza wodę z południowo-zachodniego obszaru Bydgoszczy oraz gminy Białe Błota. Jej całkowita długość wynosi 4,2 km. Do marca 2008 roku pełniła funkcję kanału odpływowego dla oczyszczalni ścieków w Białych Błotach, jednak aktualnie ścieki z tej miejscowości są kierowane kolektorem do oczyszczalni w Bydgoszczy.

Źródło strugi znajduje się w rejonie drogi krajowej nr 5, łączącej Bydgoszcz z Szubinem. Warto zaznaczyć, że struga nie ma jednego konkretnego źródła; woda spływa z różnych rowów do łąk, wśród których się wije, docierając do Bydgoszczy. Główny ciek początkowo przepływa rurociągiem o średnicy 0,40 m, przebiega pod linią kolejową nr 356, a następnie wypływa rurociągiem betonowym o średnicy 1,40 m na tereny łąkowe, znane jako „Łąki Podprądy” (niem. Krempebruch). W tym obszarze struga posiada już uporządkowane koryto.

Na obszarze leśnym oraz przy łąkach znajdują się przystanki Leśnej Ścieżki Dydaktycznej „Białe Błota”, które umożliwiają lepsze poznanie lokalnego ekosystemu. Na łąkach łączy się ona z kanałem melioracyjnym, który odprowadza wodę z lasów państwowych Nadleśnictwa Bydgoszcz. Do czerwca 2012 roku do tego kanału wpływały oczyszczone ścieki z Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych „Belma” S.A. oraz innych okolicznych firm. Po zamknięciu własnej oczyszczalni, ścieki zostały skierowane do oczyszczalni w Bydgoszczy.

Na „Łąkach Podprądy” struga została uregulowana w kanale o szerokości dna wynoszącej 3,0 m, z nachyleniem skarp 1:1 i głębokości w zakresie od 1,0 do 1,5 m. Wyposażono ją w sześć progów betonowych, każdy z wysokością piętrzenia na poziomie 0,6 m.

Od ul. Nakielskiej do Kanału Bydgoskiego znajduje się ujściowy odcinek o długości około 900 m, który przebiega przez tereny zabudowane domkami jednorodzinnymi. Nieopodal cmentarza przy ul. Tańskich, struga malowniczo płynie w wąwozie, spadając przez naturalny bystrotok z kamiennym narzutem o długości 30 m, szerokości 1,2 m oraz spadku wynoszącym 3,2%. Do 15 lipca 1980 roku w tym miejscu istniała mała zapora, która piętrzyła wodę potrzebną młynowi (w XIX wieku znanemu jako Prondy-Kupferhammer). Obecny budynek młyna, który powstał w 1900 roku, już nie funkcjonuje. Staw młyński, zwany Kupferhammer See, o powierzchni 4 ha, był użytkowany rekreacyjnie (ścieżki spacerowe, usługi gastronomiczne, wynajem łodzi), a w 1909 roku na znajdującej się tu wyspie dokonano inscenizacji „Rybaczka” Goethego.

Po awarii spowodowanej dużymi opadami w 1980 roku, jaz został zniszczony, a w kolejnych latach zarośnięty olszyną. Sam młyn, w latach 60. XX wieku, był zasilany energią elektryczną. Pamiątką po nim pozostało koło młyńskie umieszczone na ceglanym postumencie przy przystanku autobusowym na ul. Nakielskiej. W 2022 roku, dzięki działalności bobrów, dawny zbiornik został częściowo odtworzony, jednak z powodu zagrożenia powodziowego jego tamę rozebrano.

Struga Młyńska uchodzi obecnie do Kanału Bydgoskiego w dzielnicy Miedzyń w Bydgoszczy, skąd jej wody kierowane są do rzeki Brdy. Zanim zbudowano kanał, wody strugi zasilały rzekę Flis Północny. Średni przepływ w Strudze Młyńskiej wynosi 143 litry na sekundę. Mimo że jej zlewnia jest niewielka, struga prowadzi wodę przez cały czas, a podczas okresów suszy średni przepływ wynosi około 10 l/sek.

Historia Strugi Młyńskiej jest również związana z rozważaniami na temat przecięcia jej doliny linią kolejową, która przed 1872 rokiem miała prowadzić w kierunku Poznania. Ostatecznie jednak linia została zrealizowana w kierunku Trzcińca i Inowrocławia, podążając obecnym szlakiem.

Przypisy

  1. Aleksandra Lewińska: Bobry zbudowały tamę i na zachodzie Bydgoszczy odtwarza się staw. Stanowi zagrożenie powodziowe?. 29.12.2022 r. [dostęp 01.01.2023 r.]
  2. Stwórzmy małą retencję, czyli Jezioro Miedziowe na bydgoskich Prądach. Bobry dały przykład
  3. Aktualizacja programu ochrony środowiska dla gminy Białe Błota na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015. Urząd Gminy w Białych Błotach
  4. Aktualizacja programu ochrony środowiska dla gminy Białe Błota na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015, str. 9
  5. Encyklopedia Bydgoszczy. t.1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, str. 326-327
  6. Śmierdzi na ścieżce zdrowia i w lasach. „Express Bydgoski”, 16.06.2007 r. brak numeru strony
  7. Messtischblatt Bromberg West 1940
  8. Plan von Bromberg und Umgegend zwisechen der Weichsel und Netze, 1857

Oceń: Struga Młyńska (dopływ Kanału Bydgoskiego)

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:11