Kamienica Jezuicka 2 w Bydgoszczy

---

Położenie

Budynek usytuowany jest w strategicznym miejscu na rogu kilku ważnych ulic. Znajduje się na styku ulic: Jezuickiej, Farnej oraz Przyrzecze. Kluczowe skrzydło budynku zlokalizowane jest w zachodnim froncie, vis-à-vis budynku ratusza oraz w bliskim sąsiedztwie katedry św. Marcina i Mikołaja.

Historia

Kamienica przy Jezuickiej 2 w Bydgoszczy ma niezwykle bogatą historię, sięgającą prawdopodobnie XV lub XVI wieku. W ciągu swoich dziejów budynek ten doświadczył wielu zawirowań, w tym zniszczeń związanych z potopem szwedzkim, co miało wpływ na wiele okolicznych domów. Opewną wskazówkę na ten temat dostarcza lustracja z 1658 roku, dokumentująca stan zagospodarowania tych terenów.

W roku 1773 wspomniano, że „wokół Fary istniał tylko jeden dom”, co również zostało potwierdzone w planie Bydgoszczy autorstwa mierniczego Gretha z 1774 roku. W kolejnych latach, w latach 70. i 80. XVIII wieku, kamienica została odbudowana, zyskując nową, barokową formę. Warto zaznaczyć, że w 1899 roku budynek miał bliskie związki z sąsiadującą Jezuicką 4, gdzie mieściły się biura lokalnego urzędu pocztowego, prowadzonego przez wdowę Schwarz.

W okresie międzywojennym kamienica została włączona do uporządkowania numeracji domów przy ul. Jezuickiej, co zaowocowało nadaniem jej numeru 2, który nosi do dziś. Po zakończeniu II wojny światowej, budynek został upaństwowiony, jednak jego stan szybko się pogorszył i popadł w ruinę. W roku 1974, na mocy uchwały MRN, rozpoczęto prace rekonstrukcyjne w tym rejonie, mające na celu “uporządkowanie dawnej zabudowy Starego Miasta”. Kwartał pomiędzy ulicami Jezuicką a Przyrzecze przeszedł w pierwszej kolejności kompleksową renowację, a jednym z pierwszych budynków, które zmodernizowano, była właśnie kamienica przy Jezuickiej 2, oddana do użytku w 1980 roku.

Po przeprowadzonej renowacji, budynek został przeznaczony dla Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. W jego wnętrzach zorganizowano bibliotekę naukową z czytelnią, salę odczytową, redakcję wydawnictw oraz pracownię. W latach 90. XX wieku, budynek stał się domem dla wielu instytucji, w tym Auli Lochovsciana Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, Biblioteki Wydziału Historii UKW, Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego, Biura Badań i Dokumentacji Zabytków PSOZ oraz Wojewódzkiego i Miejskiego Konserwatora Zabytków.

Architektura

„Kamienica Jezuicka 2 to wyjątkowa budowla, która wzbudza zainteresowanie architektów oraz miłośników historii. Obiekt ten jest dwukondygnacyjny z poddaszem użytkowym, co świadczy o jego funkcjonalności. Całość została wzniesiona na charakterystycznym rzucie podkowy z wyraźnymi skrzydłami, które wychodzą na ulicę Jezuicką, Farnej oraz Przyrzecze.

Część nadziemna budynku została wykonana w style barokowym, który dominował w XVIII wieku. W jej skład wchodzi sień przechodnia, z pięknie zachowanym dziedzińcem typowym dla tamtej epoki oraz otwartym, drewnianym krużgankiem, popularnym wśród architektury tamtych czasów.

Na szczególną uwagę zasługuje elewacja frontowa, która jest ozdobiona sgraffitem w formie niezwykle interesujących medalionów. Te dekoracyjne elementy są dziełem znanego artysty, Witolda Wasika, który wykonał także płaskorzeźby przedstawiające pięciu wybitnych naukowców oraz artystówwiązanych z Bydgoszczą i regionem.

---

Oceń: Kamienica Jezuicka 2 w Bydgoszczy

---