Cmentarz Najświętszego Serca Pana Jezusa, znajdujący się w Bydgoszczy, jest wielkim miejscem pamięci i kultu dla lokalnej społeczności katolickiej.
To miejsce nie tylko spoczynku, ale również symbol duchowej tradycji i wartości religijnych, jakie wyznają mieszkańcy Bydgoszczy.
Lokalizacja
Cmentarz katolicki Najświętszego Serca Jezusa jest usytuowany w obrębie jednostki urbanistycznej Rynkowo, w północnym rejonie Bydgoszczy. Jego usytuowanie można znaleźć w pobliżu ulic Ludwikowo oraz Rynkowskiej.
Od wschodniej strony, gdzie znajduje się ulica Rynkowska, cmentarz ten graniczy z cmentarzem komunalnym, który zajmuje powierzchnię wynoszącą 1,1 hektara.
Historia
Historia cmentarza katolickiego Najświętszego Serca Jezusa w Bydgoszczy sięga roku 1924, gdy to została erygowana parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa. W tym samym okresie ustalono, że neobarokowy kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa na placu Piastowskim będzie pełnił rolę głównej świątyni parafialnej.
W latach dwudziestych XX wieku, proboszcz parafii, ks. Narcyz Putz, rozpoczął działania mające na celu pozyskanie odpowiedniego terenu pod cmentarz. W roku 1927 udało się zakupić od Dyrekcji Lasów Państwowych obszar o powierzchni 9 hektarów, który został przeznaczony na nekropolię. Nabyty grunt sąsiadował z cmentarzem Nowofarnym, oddzielonym od niego linią kolejową.
W trudnych czasach okupacji niemieckiej, w latach 1939–1945, miejsce to pełniło rolę cmentarza dla Polaków. Z kolei na bramie cmentarza umieszczono tablicę, która informowała o jego przeznaczeniu: Friedhof für Polen.
Charakterystyka
Cmentarz katolicki Najświętszego Serca Jezusa w Bydgoszczy to miejsce o interesującej charakterystyce. Jego wymiary wynoszą 250 x 350 metrów, co daje powierzchnię wynoszącą 8,5 hektara.
Na terenie cmentarza znajduje się około 30 tysięcy pochowanych osób, co świadczy o jego długiej historii i znaczeniu dla lokalnej społeczności. Pochówki mogą odbywać się jedynie na miejscach już zajętych przez wcześniejsze groby, co nadaje temu miejscu jakże wyjątkowy wymiar, łączący pamięć o przeszłości z nowymi zwyczajami.
W centralnej części cmentarza jest zabytkowa drewniana kaplica, która została zbudowana w 1929 roku. Jest ona nie tylko miejscem kultu, ale także świadkiem wielu historii, które związane są z tym szczególnym miejscemspoczynku.
Zasłużeni
Na cmentarzu katolickim Najświętszego Serca Jezusa w Bydgoszczy spoczywają osoby, które znacząco wpłynęły na rozwój miasta oraz regionu. Poniżej przedstawiamy listę zasłużonych postaci, które pozostawiły trwały ślad w historii Bydgoszczy.
Imię i Nazwisko | Data Urodzenia | Data Śmierci | Informacje Dodatkowe |
Jerzy Adamski | 1937 | 2002 | Najbardziej utytułowany bokser w historii bydgoskiego sportu. Rozpoczął karierę bokserską w Pile w 1950 r. W Bydgoszczy był reprezentantem „Brdy” oraz „Astorii”. W wieku 19 lat zdobył tytuł mistrza Polski w wadze koguciej. W latach 1952–1962 oraz w 1964 r. dominował w wadze piórkowej w kraju. Mistrz Europy z Lucerny (1959) oraz brązowy medalista z Moskwy (1963). Na olimpiadzie w Rzymie (1960) zdobył srebrny medal. W 16 walkach w reprezentacji Polski odniósł 14 zwycięstw. Łącznie stoczył 270 walk, wygrywając 237 z nich, a 10 kończąc remisem. |
Leon Dachtera | 1885 | 1961 | Nauczyciel oraz kierownik szkół podstawowych w II RP, m.in. szkoły św. Trójcy w Bydgoszczy, uznanej za wzorcową w 1925 r.; ojciec błogosławionego ks. Franciszka Dachtery. |
Maria Domeracka | 1922 | 1976 | Nauczycielka i bibliotekarka. Od 1955 r. kierowała oddziałem Centralnej Biblioteki Rolniczej w Bydgoszczy. Aktywnie uczestniczyła w Bydgoskim Towarzystwie Naukowym oraz Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. |
Leon Jaworski | 1881 | 1939 | Organista w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa, dyrygent bydgoskich chórów („Harmonia”, „Hasło”, „Halka”), nauczyciel muzyki w Bydgoskiej Szkole Muzycznej im. Ignacego Paderewskiego (1926-1939). |
Kazimierz Jułga | 1935 | 2002 | Malarz, poeta i fotograf. Przez wiele lat był dyrektorem Biura Wystaw Artystycznych. Otrzymał liczne nagrody i odznaczenia za swoją działalność artystyczną, w tym Złoty Krzyż Zasługi oraz medale Prezydenta Bydgoszczy i Kazimierza Wielkiego. |
Piotr Karowski | 1892 | 1967 | Introligator oraz konserwator książek. Odpowiedzialny za utworzenie introligatorni w Bibliotece Miejskiej. Uratował od zniszczenia wiele cennych druków i rękopisów, w tym książki z Biblioteki Bernardynów oraz rękopis „Grażyny” Adama Mickiewicza. Jego imieniem nazwano ulicę w osiedlu Niepodległości w Fordonie. |
Antoni Majchrzak | 1907 | 1983 | Ksiądz katolicki, długoletni proboszcz w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy (1961-1983), dziekan dekanatu Bydgoszcz I; w okresie międzywojennym katecheta w bydgoskich szkołach średnich; więzień obozu koncentracyjnego w Dachau (1942-1945). |
Józef Paderewski | 1871 | 1958 | Brat Ignacego Jana Paderewskiego. Po ukończeniu studiów na uniwersytecie w Kijowie, uczył matematyki i fizyki w szkołach rosyjskich i polskich (Połtawa, Żytomierz). W 1921 r. przybył do Polski, nauczał w Łucku i Otwocku, a od 1926 r. w Bydgoszczy. Przez 12 lat uczył w Miejskim Katolickim Gimnazjum Żeńskim. Po jego śmierci żona przekazała Muzeum Okręgowemu pamiątki po bracie oraz jego testament. Na kamienicy, w której mieszkał przy ul. 20 Stycznia 1920 r., znajduje się tablica upamiętniająca jego osobę. |
Jerzy Riegel | 1931 | 2019 | Fotograf artystyczny, autor wielu wystaw fotograficznych. Specjalizował się w fotografii analogowej, koncentrując się na pejzażach, portretach, scenach rodzajowych oraz dokumentacji fotograficznej Bydgoszczy. |
Andrzej Szwalbe | 1923 | 2002 | Prawnik, który od 1946 r. mieszkał w Bydgoszczy. Był inicjatorem budowy Filharmonii Pomorskiej, gdzie przez 40 lat pełnił funkcję dyrektora (1951–1991). Organizator festiwali i kongresów muzykologicznych (MAEO). Aktywnie wspierał rozwój kultury, zakładając Bydgoskie Towarzystwo Naukowe (1959) oraz angażując się w powstanie Biura Wystaw Artystycznych (1970), Akademii Muzycznej (1994) i Opery Nova. Od 1993 r. Honorowy Obywatel Bydgoszczy. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski. Patron ulicy w Śródmieściu. Na budynku, w którym mieszkał przy ul. Dworcowej 75, znajduje się tablica pamiątkowa, a przed filharmonią stoi pomnik z brązu. |
Władysław Wittstock | 1896 | 1966 | Nauczyciel śpiewu oraz dyrygent chórów w Bydgoszczy i w okręgu nakielsko-wyrzyskim. W latach 30. XX wieku był oddelegowany do pracy pedagogicznej w Niemczech, gdzie kierował polską szkołą w powiecie złotowskim. Dyrygował chórami: „Dzwon”, „Harmonia” i „Hasło”. Pod jego przewodnictwem chór „Hasło” zdobył I miejsce na Zjeździe Śpiewaczym, zorganizowanym w ramach obchodów 600-lecia nadania praw miejskich Bydgoszczy w 1946 r. |
Przypisy
- Rudnicki Daniel Bernard. Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (1924-1996). [w.] Kalendarz Bydgoski 1998.
- a b Woźniak Zbigniew: Bydgoskie cmentarze. [w.] Bydgoska Gospodarka Komunalna. Bydgoszcz 1996. ISBN 83-85860-37-1.
- Kuczma Rajmund: Mała encyklopedia Bydgoszczy – część hasła „C”. [w:] Kalendarz Bydgoski 1993.
- http://www.bydgoszcz.pl/miasto/poznaj_miasto/bydgoska_aleja_zasluzonych.aspx?page=4 [dostęp 20.04.2010 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Cmentarze":
Cmentarz katolicki św. Jana w Bydgoszczy | Cmentarz Komunalny w Bydgoszczy (ul. Kcyńska) | Cmentarz Bohaterów Bydgoszczy | Cmentarz katolicki Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel w Bydgoszczy | Cmentarz katolicki św. Mikołaja w Bydgoszczy | Cmentarz katolicki Trójcy Świętej w Bydgoszczy | Cmentarz Komunalny w Bydgoszczy (ul. Wiślana) | Cmentarz Nowofarny w Bydgoszczy | Cmentarz Starofarny w Bydgoszczy | Cmentarz ewangelicko-augsburski w Bydgoszczy | Cmentarz Komunalny w Bydgoszczy (ul. Ludwikowo) | Cmentarz katolicki św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy | Cmentarz katolicki św. Stanisława w Bydgoszczy | Cmentarz katolicki św. Józefa w Bydgoszczy | Cmentarz katolicki Matki Bożej Nieustającej Pomocy w BydgoszczyOceń: Cmentarz katolicki Najświętszego Serca Jezusa w Bydgoszczy