Wojciech Zink

---

Życiorys

Wojciech Zink był synem Antoniego, który z zawodu był mistrzem garncarskim oraz urzędnikiem kolei, a także Augusty, pochodzącej z Warmi. Ich rodzina obfitowała w różnorodne losy – miał troje rodzeństwa, w tym siostrę Marię z poprzedniego małżeństwa matki, która po II wojnie światowej pracowała jako gospodyni domowa dla lekarza w Biskupcu. Jego brat Jan, urodzony 23 czerwca 1894 roku, zmarł 19 maja 1936 roku w Purdzie Wielkiej; był żołnierzem wojska pruskiego w czasie I wojny światowej oraz katolickim kapłanem, który święcenia przyjął w 1922 roku. O losach trzeciego rodzeństwa nie posiadamy żadnych informacji.

W młodości, ze względu na zatrudnienie ojca, Zink kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania. W 1912 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Nakle nad Notecią, jednak tragiczne wydarzenia rodzinne, w tym śmierć ojca z powodu zaczadzenia w lutym 1916 roku, zmusiły go do przeniesienia się do Miejskiego Gimnazjum w Gdańsku. W 1919 roku z powodzeniem zdał egzamin dojrzałości. Po tym podjął studia w Seminarium Duchownym „Hosianum” w Braniewie, otrzymując wsparcie finansowe od wuja Franciszka Tyżaka, który był właścicielem dużego gospodarstwa rolnego w Podlejkach. 10 lutego 1924 roku Zink przyjął święcenia subdiakonatu, a później, z braku wymaganego wieku, pozostał w Gietrzwałdzie, gdzie pomagał duszpastersko ks. Janowi Hanowskiemu i uczył się języka polskiego.

8 lutego 1925, we Fromborku, został wyświęcony na kapłana przez biskupa warmińskiego Augustinusa Bludau. Jego pierwszym stanowiskiem duszpasterskim była parafia w Gryźlinach, gdzie pełnił funkcję wikariusza od 1925 do 1927 roku. Następnie posługiwał we Wrzesinie aż do 1935 roku, a w 1935 na krótko administrował parafią w Barczewku, zastępując ciężko chorego proboszcza, aż wreszcie objął probostwo w Lesinach Wielkich w październiku tego samego roku. Równocześnie sprawował opiekę nad parafią w Wielbarku, gdzie dwukrotnie w miesiącu odprawiał nabożeństwa i głosił kazania w języku polskim, aż do wprowadzenia zakazu używania tego języka w sierpniu 1939 roku.

W początkach II wojny światowej był kapelanem w Szpitalu Mariackim w Olsztynie. W 1940 roku, po serii aresztowań polskich duchownych, z grupą warmińskich księży, w tym z Maximilianem Kallerem, został skierowany do diecezji chełmińskiej, gdzie brakowało polskich kapłanów. Tam, pod opieką biskupa Karola Marii Spletta, pełnił administrację parafii w Łasinie. Zink, po krótkim czasie wrócił jednak do Lesin Wielkich, gdzie pracował niemal do końca wojny, a od października 1941 roku był wicedziekanem dekanatu mazurskiego.

Po przybyciu Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku Zink szukał schronienia u wuja w Podlejkach, gdzie został aresztowany i zesłany do obozu w Iławce Pruskich. Po powrocie z internowania w marcu 1946 roku, zaczął prace duszpasterskie w Gietrzwałdzie, a następnie wygoszączył na Olsztyn, gdzie został sekretarzem kurii. Pracował również jako kapelan Szpitala Mariackiego i we wrześniu 1948 roku został notariuszem kurii.

Wkrótce po aresztowaniu administratora diecezji, Wojciech Zink został wybrany na wikariusza kapitulnego, a jego posługa została potwierdzona przez prymasa Stefana Wyszyńskiego. Podejmował się zadania odbudowy diecezji po wojnie, a w 1951 roku kapituła warmińska została reaktywowana, a Zink otrzymał godność dziekana. Działał na rzecz seminariów duchownych oraz katechizacji, przyjmował wielu nowych księży i wprowadzał regulaminy dotyczące pracy duszpasterskiej.

Jego współpraca z prymasem Wyszyńskim oraz samodzielność w decyzjach duszpasterskich stały się źródłem sporów z władzami państwowymi. Po odmowie podpisania deklaracji Episkopatu Polski, Zink został aresztowany 2 października 1953 roku. Oskarżenia wobec niego dotyczyły np. „sabotowania poleceń władz” i „jednoczenia wśród duchownych antypaństwowych nastrojów”. W czasie aresztowania przebywał w towarzystwie biskupów Kaczmarka i Baraniaka, z którymi utrzymywał nietypowy kontakt poprzez komunikaty śpiewane po łacinie.

Współczesne ocenianie jego działalności, w tym lat 50. i 60., podjął biskup Michał Klepacz, który pomagał Zinkowi w demaskowaniu fałszywych oskarżeń. Po 16 miesiącach spędzonych w areszcie, Zink został zwolniony 1 lutego 1955 roku, ale nie mógł powrócić do diecezji. Przez pewien czas przebywał w Pawłowie, a następnie w sanatorium w Zakopanem.

W grudniu 1956 roku, przejąwszy obowiązki od ks. Biskupskiego, Zink powrócił do diecezji warmińskiej. Uczestniczył w licznych uroczystościach kościelnych, a w 1960 roku papież Jan XXIII nadał mu tytuł protonotariusza apostolskiego. W roku 1965 zwołał specjalne posiedzenie kapituły, która miała na względzie wybór nowego kapłana pomocniczego, a także ogłosił katolicką bazylikę mniejszą w Fromborku.

Pod koniec swojej pracy Zink zmagał się z problemami zdrowotnymi, a jego ostatnie publiczne działania miały miejsce w 1969 roku, kiedy to uczestniczył w konsekracji nowego biskupa pomocniczego warmińskiego Juliana Wojtkowskiego. Po powrocie z tej uroczystości nie czuł się dobrze i wkrótce zmarł w wyniku marskości wątroby. Uroczystości pogrzebowe miały miejsce w Gietrzwałdzie, w których uczestniczyli biskupi oraz wielu księży diecezjalnych.

Wojciech Zink zostawił po sobie nie tylko wspomnienia w lokalnej społeczności warmińskiej, ale również ważny wkład w historię diecezji. Jego życie to przykład zaangażowania w duchowość i adaptację do zmieniających się warunków oraz realiów politycznych w powojennej Polsce.

---

Oceń: Wojciech Zink

---