Grzegorz Kardaś


Grzegorz Kardaś, urodzony 22 listopada 1909 roku w Bydgoszczy, to wybitna postać w polskiej muzyce. Zmarł 10 grudnia 1988 roku, również w Bydgoszczy, gdzie spędził większość swojego życia.

Był nie tylko pianistą, ale także kompozytorem oraz kierownikiem muzycznym różnych scen w swoim rodzinnym mieście. Jego wkład w muzykę bydgoską i polską pozostaje nieoceniony.

Życiorys

Grzegorz Kardaś, syn Franciszka, który był pracownikiem umysłowym oraz Heleny z domu Echaust, rozpoczął swoją edukację w Bydgoszczy, w której ukończył szkołę powszechną. Następnie kontynuował naukę w Gimnazjum oo. Salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim, uzyskując maturę w 1930 roku. Jego pasję do muzyki rozpoczął w Bydgoskim Konserwatorium Muzycznym. Później przeniósł się do Poznania, gdzie uczył się w szkole muzycznej Piotrowskiego oraz studiował najpierw prawo, a potem muzykologię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1933 roku musiał przerwać studia z powodu choroby ojca i podjąć pracę zarobkową jako sprzedawca w poznańskim sklepie bydgoskiej Fabryki Pianin i Fortepianów Brunona Sommerfelda.

Rok 1934 był przełomowy, ponieważ rozpoczął działalność artystyczną, koncertując w Rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu w duecie ze Stanisławem Dzięgielewskim oraz występując w kabarecie „Stratosfera” Tadeusza Hermesa. W 1937 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie został kierownikiem sklepu pianin i fortepianów firmy B. Sommerfelda, a dodatkowo rozpoczął współpracę z Polskim Radiem jako solista.

Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie, gdzie utrzymywał się z gry w „Gospodzie Koleżeńskiej”, występując m.in. z prof. Jerzym Stefanem oraz Ireną Kurpisz-Stefanową. Po upadku powstania warszawskiego w 1944 roku został wywieziony do Częstochowy, gdzie pracował jako szklarz. W marcu 1945 roku wrócił do Bydgoszczy i rozpoczął współpracę z Pomorską Rozgłośnią Polskiego Radia jako pianista, improwizator oraz kompozytor. Miał na koncie wiele audycji radiowych, w tym szczególnie popularną „Pokrzywy nad Brdą”, realizowaną we współpracy m.in. z Jeremim Przyborą.

Współpracował również jako pianista w Pomorskim Domu Sztuki przy ul. Gdańskiej. W latach 1948–1949 sprawował funkcję kierownika muzycznego w bydgoskim Teatrze Miejskim, a po reorganizacjach pozostał w roli kierownika muzycznego w nowym Państwowym Teatrze Ziemi Pomorskiej, aż do przejścia na emeryturę w 1975 roku. Tworzył muzykę do wielu przedstawień teatralnych, w tym sztuki Ludmiły Legut „Kłopoty zbója Madeja”, które były grane w dziesięciu teatrach, także w Warszawie.

Jego twórczość zyskała również uznanie w telewizji. W 1973 roku komedia E. Labiche’a „Zawsze we troje” przyciągnęła szeroką publiczność, a piosenki Grzegorza Kardasia odegrały w niej kluczową rolę. Kardaś komponował również dla bydgoskich kabaretów literackich, programów radiowych oraz dla wielu solistów. Wśród autorów tekstów, których utwory wykonywał, znajdują się m.in. Ola Obarska, Krystyna Wodnicka oraz klasycy poezji: Konstanty Ildefons Gałczyński, Julian Tuwim i Jan Lechoń. Jego piosenka „Deszczowy chłopiec” z tekstem J. Bekker, wykonywana przez Grażynę Czarnecką, zdobyła wyróżnienie na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 1966 roku.

Jego umiejętności pianistyczne, znamionujące się improwizacjami i interludiami, były szczególnie cenione w studiu radiowym, a ich rozwój związany był z pasją do jazzu. Na liście najwybitniejszych polskich jazzmanów okresu powojennego Andrzej Trzaskowski wymienił Kardasia obok znakomitych artystów, takich jak Jan Cajmer, Jerzy Harald, Władysław Szpilman oraz Waldemar Maciszewski. W życiu osobistym był znany z życzliwości, błyskotliwości oraz poczucia humoru.

Po przejściu na emeryturę, nadal pracował w Teatrze Polskim na pół etatu. Angażował się także w życie społeczne, będąc członkiem Stowarzyszenia Autorów Polskich „ZAiKS”, Związku Muzyków oraz Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki. Ostatecznie spoczął na bydgoskim cmentarzu komunalnym przy ul. Wiślanej.

Rodzina

Grzegorz Kardaś był żonaty z Zofią Aleksandrą z Blizińskich i miał syna Andrzeja Ryszarda, urodzonego w 1939 roku w Warszawie.

Odznaczenia

W życiu Grzegorza Kardaśa wyróżnienia i odznaczenia zajmują istotne miejsce, odzwierciedlając jego osiągnięcia oraz zaangażowanie w działalność społeczną i kulturalną. Oto kluczowe nagrody, które otrzymał:

  • Złoty Krzyż Zasługi przyznany w 1970 roku,
  • Odznaka honorowa – „Bydgoszcz – Zasłużonemu Obywatelowi” zdobyta w 1975 roku,
  • Nagroda „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego”.

Oceń: Grzegorz Kardaś

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:13