Dariusz Tomasz Lebioda

---

Życiorys

Syn Władysława i Krystyny z d. Grzechowiak, Dariusz Tomasz Lebioda, to postać urodzona w Bydgoszczy, która z pasją oddaje się literaturze oraz edukacji. Ukończył V Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy w 1978 roku, a następnie kontynuował naukę na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy, gdzie studiował filologię polską w latach 1979–1984. W 1994 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Gdańskim, co otworzyło przed nim drzwi do kariery akademickiej.

W latach 1984–1985 pełnił funkcję nauczyciela w I Liceum Ogólnokształcącym w Bydgoszczy, a wkrótce potem rozpoczął długoletnią współpracę jako wykładowca literatury polskiej na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Jego wiedza i umiejętności były doceniane także na międzynarodowej scenie akademickiej. W 2002 roku był „visiting professor” w The State University of New York w Buffalo, gdzie dzielił się swoją wiedzą z amerykańskimi studentami. Wygłaszał wykłady na renomowanych uczelniach, takich jak Uniwersytet w Wilnie, Kijowie, Brnie i Fryburgu, a także na audytorium Daga Hammarskjölda w ONZ.

Warto również zaznaczyć, że Dariusz Tomasz Lebioda miał zaszczyt uczestniczyć w wymianie poetów europejskich i chińskich w Pekinie w 2009 roku. Jest aktywnym członkiem wielu stowarzyszeń literackich, w tym Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, Towarzystwa Literackiego im. H. Sienkiewicza, Związku Literatów Polskich oraz Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC).

Jest laureatem Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego z 1989 roku i w 2014 roku otrzymał nagrodę specjalną im. Ryszarda Milczewskiego-Bruno za całokształt swojej twórczości literackiej, co potwierdza jego znaczący wkład w polską kulturę i literaturę.

Lebioda publikuje również teksty w czasopiśmie Znad Wilii, które wydawane jest po polsku na Litwie. Jego osiągnięcia zostały docenione nie tylko w środowisku literackim, ale także przez władze. Otrzymał zarówno Srebrny, jak i Złoty Krzyż Zasługi RP, a 8 maja 2020 roku uhonorowano go brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co świadczy o jego zaangażowaniu w kulturę i sztukę.

Publikacje

Poezja

W literaturze Dariusza Tomasza Lebiody kluczowym obszarem twórczości jest poezja, gdzie jego wiersze zdobyły liczne nagrody oraz uznanie. Jego debiutowe dzieło „Samobójcy spod wielkiego wozu”, wydane w Warszawie w 1980 roku, zostało nagrodzone w prestiżowym konkursie „Pokolenie, które wstępuje”. Kolejny ważny utwór to „Zomowcy i gitowcy” z 1982 roku, który wydany został w nielegalnym obiegu.

W roku 1984 zdobył Nagrodę Imienia Andrzeja Bursy za „Najnowszy testament” z 1983. Wśród licznych jego prac należy wymienić „Pole umierającej kraski”, które w 1989 roku odebrało Nagrodę Artystyczną Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego.

Wiersze Lebiody charakteryzują się emocjonalną głębią i różnorodnością tematów, w tym „Czarna kałuża”, „Krew jednorożca”, oraz rozbudowanej kolekcji jak „Cmentarz niebieskich aniołów” czy „Psalmy świetlistej chwili”.

Twórczość Lebiody jest również ważna w kontekście przekraczania granic językowych, co można zobaczyć w angielskojęzycznych edycjach jego zbiorów, takich jak „Black Silk” oraz „Wiersze o miłości i śmierci”.

Proza

Lebioda nie ogranicza się jedynie do poezji, również w sferze prozy zyskał uznanie za utwory takie jak „Chłopcy z cmentarza Świętej Trójcy”, które przyniosło mu Symboliczną Nagrodę Imienia Ryszarda Milczewskiego–Bruna w Dziedzinie Prozy w 2013 roku. Jego „Dziennik ze stanu wojennego” opublikowany w 2016 roku również przykuł uwagę krytyków, podobnie jak „Aleja klonów” z 2017 roku.

Studia – eseistyka

W dziedzinie eseistyki i studiów autor zdołał zdobyć szereg nagród, w tym za „Mickiewicz wyobraźnia i żywioł”, które w 1996 roku przyniosło mu Symboliczną Nagrodę. Książka „Ptaki Mickiewicza i inne artykuły romantyczne” zdobyła w 1998 roku tytuł Najlepszej Książki Eseistycznej Roku w Polsce.

Jego dzieła, takie jak „Krasiński. Gigantomachia”, które otrzymało Nagrodę im. Witolda Hulewicza w 2012 roku, pokazują jego szeroką wiedzę literacką i umiejętność krytycznej analizy.

Faktografia

Dariusz Tomasz Lebioda posiada również wyraźny wkład w literaturę faktograficzną, gdzie w 1991 roku opublikował „Tajemnice życia Karola Wojtyły”. Kolejnym znaczącym dziełem jest „Tajemnica papieża”, które zyskało popularność także dzięki tłumaczeniom na różne języki, w tym chorwacki i ukraiński.

Antologie

W obszarze antologii jego prace obejmują między innymi „Droga do Ashramu”, antologię poezji kontrkulturowej z 1998 roku oraz „Klejnoty poezji polskiej”, wydaną w 2001 roku, która przybliża kluczowe teksty polskiego romantyzmu.

Przekład

Lebioda jest także aktywny w dziedzinie przekładu, na przykład w „Wizji w zimie/Winter Vision” Roberta M. Giannettiego oraz w przełożeniu utworów Jidi Majii, takich jak „Ryty wieczności” oraz „Czerń i cisza”. Jego tłumaczenia pokazują jego biegłość językową oraz głęboką więź z różnorodnymi kulturowymi kontekstami.

---

Oceń: Dariusz Tomasz Lebioda

---