Maksymilian Bart Kozłowski


Maksymilian Kozłowski, znany pod pseudonimem artystycznym Bart, urodził się 9 września 1936 roku w Fordonie, który obecnie jest częścią Bydgoszczy. Jego życie zakończyło się 12 października 2020 roku w Mogielnie.

Był to człowiek niezwykły, polski poeta i prozaik, którego twórczość z pewnością pozostawiła ślad w literackim krajobrazie kraju.

Życiorys

Młodość

Maksymilian Bart Kozłowski przyszedł na świat w Fordonie, który obecnie jest częścią Bydgoszczy. Jego ojciec, Józef, wywodził się z regionu Wielkopolski, natomiast matka, Marianna, pochodziła z Kieleckiego. W wyniku wybuchu II wojny światowej, Maksymilian nie miał możliwości ukończenia pierwszych klas szkoły, co nadrobił, zdobijając dyplomy z dwóch klas w jednym roku. W czasie wojny mieszkał z rodzicami w Turku. Z powodu licznego rodzeństwa oraz trudnej sytuacji finansowej, opuścił dom rodzinny w młodym wieku.

Praca zawodowa

W wieku 15 lat rozpoczął swoją pierwszą pracę w Ursusie, który znajduje się pod Warszawą, jako goniec. Następnie przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie uczęszczał do szkoły górniczej w Szopienicach. Pracował w rozmaitych kopalniach węgla oraz w hucie Bobrek. W 1959 roku powrócił do Bydgoszczy i swoją karierę zawodową kontynuował w Fabryce Opakowań Blaszanych oraz Zakładach Rowerowych Romet. Mając prawie 40 lat, zdobył maturę z wyróżnieniem. Od tego momentu związał się z administracją różnych przedsiębiorstw, w której pracował aż do przejścia na emeryturę. W 1988 roku osiedlił się w Mogilnie, gdzie przez trzy lata, do 1991 roku, zaposzył się w Mogileńskiej Fabryce Mebli.

Utwory i nagrody

Maksymilian Kozłowski zadebiutował jako poeta w 1969 roku, publikując swoje wiersze „Opoka” i „Pielgrzymka” w czasopismach Poezja i Nowa Wieś. Jego mentorem literackim był uznany warszawski literat Tadeusz Chudy. Twórczość Maksymiliana często gościła w literackich periodykach, a jego utwory były również emitowane na antenie Polskiego Radia. Wiele nagród w różnych konkursach literackich przyniosły mu sukcesy w całym kraju, w tym wyróżnienia w XIV Ogólnopolskim Turnieju Poezji Społecznie Zaangażowanej „Czerwonej Róży” w 1974 roku, w konkursie „Rubinowej Hortensji” w 1975 roku oraz „Klubu Forum” w latach 1976-1977. Został uhonorowany nagrodą artystyczną „Artura” za całokształt twórczości. W jego wiersze można znaleźć w wielu antologiach, a także w podręcznikach szkolnych. Oprócz poezji, Maksymilian tworzy również prozę. W 1999 roku wydał powieść „W drodze do Efezu”, która zdobyła nagrodę w ogólnopolskim konkursie imienia Mikołaja Reja. Z kolei „Wyjście z doliny Eszkol” z 2004 roku zdobyło uznanie w ogólnopolskim konkursie imienia Stefana Żeromskiego. W 2007 roku ukazała się powieść „Tamte dni, tamte lata”, wydana przez Komo-Graf w Ożarowie Mazowieckim. W tym samym roku Deutsches Polen-Institut z Darmstadt w Niemczech zamieścił w swoich zbiorach dotąd niepublikowaną powieść Maksymiliana pod tytułem „Odzyskane niebo”. Pisarz został wyróżniony Brązowym Krzyżem Zasługi w 2007 roku, a przedtem otrzymał odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” w 1980 roku, Odznakę Honorową „Za Szczególne Zasługi dla Województwa Bydgoskiego” w 1988 roku oraz Medal Honorowy imienia Jakuba Wojciechowskiego oraz Złotą Odznakę Polskiego Związku Niewidomych w 2003 roku. W 2008 roku opublikował tom poezji „Białych róż zaczerwienienie”. W październiku 2009 roku ukazała się publikacja „Szczególne znaki czasu”, zbiór jego wierszy i opowiadań.

Maksymilian był związany z Kołem Młodych ZLP w latach 1974-1981 oraz z Grupą Faktu Poetyckiego „Parkan” w latach 1975-1981. Działał również w Robotniczym Stowarzyszeniu Twórców Kultury, a także pełnił funkcję przewodniczącego bydgoskiego Klubu Robotników Piszących. Od 1992 roku był członkiem ZLP, wcześniej należał do Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy oraz Koła Młodych ZLP. Od 1988 roku osiedlił się w Mogilnie, na pograniczu Kujaw i Wielkopolski.

Twórczość

Zbiory wierszy

Autor, znany z bogatej twórczości literackiej, wydał szereg zbiorów wierszy, które zdobyły uznanie zarówno wśród krytyków, jak i czytelników. W swoim dorobku artystycznym posiada m.in.:

  • Taniec delfina, Klub Literacki przy WRZZ, Bydgoszcz 1977,
  • A na ziemi dzwonem…, Zarząd Warszawski ZSMP, Warszawa 1978,
  • Moja wasza obecność, Gdański Zakładowy Klub „Lastadia” Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte, Gdańsk 1978,
  • Gdziekolwiek jest konwalia, Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, Bydgoszcz 1981,
  • Zwierzenie, Wojewódzki Dom Kultury, Bydgoszcz 1982,
  • Psalmy użyteczne, Klub „Arkona”, Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury, Bydgoszcz 1987,
  • Wygnanie w wieczność, Klub „Arkona”, Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury, Bydgoszcz 1990,
  • Ukrzyżowanie ziemi obiecanej, wyd. Świadectwo, Bydgoszcz 1991,
  • Wiersze o miłości, Klub „Arkona”, Bydgoszcz 1992,
  • Krzyk oszukanych, Klub „Arkona”, Bydgoszcz 1992,
  • Z samego dna nędzy, nakładem autora, Bydgoszcz 1992,
  • Księga domu, Klub „Arkona”, Robotnicze Stowarzyszenie Twórców Kultury, Bydgoszcz 1993,
  • Lot brylantowych ptaków, wyd. Świadectwo, Bydgoszcz 1993,
  • Kainowe wiano, Bydgoszcz 1994,
  • Posłuchaj Julianie, wyd. Miniatura, Kraków 1996,
  • O mądrym królu Dziegoniu, Tarnów 1996,
  • Innej pogody czas, wyd. Świadectwo, Bydgoszcz 1998,
  • Człowieczy poemat, Oficyna Wydawnicza Ston 2, Kielce 2000,
  • Fratrio recta, Oficyna Wydawnicza Ston 2, Kielce 2003,
  • Za wcześnie na noc, Oficyna Wydawnicza Ston 2, Kielce 2004,
  • Coraz dalej do Itaki, wyd. Komograf, Warszawa 2006,
  • Nie wołaj mnie, Eurydyko!, Kielce 2011,
  • Kobieta, miłość i słowa, Warszawa 2012,
  • Słowa jak gołębie, Warszawa 2012,
  • Kalejdoskop naszych czasów, Warszawa 2013.

Tomy prozy

W jego twórczości literackiej nie brakuje również osiągnięć prozatorskich. Fascynujący świat opowiadań i powieści kształtują m.in.:

  • Opowiadania na czas podróży, wyd. Miniatura, Kraków 1997,
  • Daleko od San Marino, wyd. Świadectwo, Bydgoszcz 1999,
  • W drodze do Efezu, Kielce 1999,
  • Pochyleni w słońcu, wyd. Miniatura, Kraków 2001,
  • Barwy minionego czasu, wyd. Świadectwo, Bydgoszcz 2003,
  • Wyjście z doliny Eszkol, Oficyna Wydawnicza Ston 2, Kielce 2004,
  • Tamte dni, tamte lata, Ożarów Mazowiecki 2007,
  • Białych róż zaczerwienienie, Kielce 2008,
  • Szczególne znaki czasu, Kielce 2009,
  • Nad Parsętą, Kielce 2010,
  • W Peerelu było lepiej, Warszawa 2014,
  • Twój Horeb, Warszawa 2015.

Publikacje w antologiach

Twórczość autora znalazła również swoje miejsce w wielu antologiach, dzięki czemu jego teksty mogą docierać do szerszej publiczności. Oto niektóre z nich:

  • Głód języka, wybór: K.Nowicki, J.L.Ordan, Koło Młodych ZLP, Bydgoszcz 1974, s. 23-24,
  • Brzegiem słów, almanach, red. S.Pastuszewski, K.Soliński, Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, Bydgoszcz 1975, s. 10,
  • Bo piękno na to jest, by zachwycało, Rada Krajowa Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy, Warszawa 1976,
  • Motywy 2, almanach Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy, Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, Bydgoszcz 1976, s. 78-79,
  • Przeprawa, Korespondencyjny Klub Młodych Pisarzy, Bydgoszcz 1976.

Przypisy

  1. Nie żyje Maksymilian Bart-Kozłowski. zlp-poznan.e-kei.pl. [dostęp 13.10.2020 r.]
  2. Związek Literatów Polskich Oddział w Poznaniu - Biografie. [dostęp 01.08.2015 r.]
  3. Słownik pisarzy regionu bydgoskiego (bio-bibliografia). Bydgoszcz: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy, 2008.

Oceń: Maksymilian Bart Kozłowski

Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:21