Halina Zofia Słojewska-Kołodziej, urodzona 26 czerwca 1933 roku w Bydgoszczy, to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiego teatru i kultury. Zmarła 1 listopada 2018 roku w Gdańsku, pozostawiając po sobie nie tylko dorobek artystyczny, ale także ślad w działalności opozycyjnej przeciwko reżimowi komunistycznemu.
Jej życie stanowi przykład pasji i zaangażowania, które wykazywała zarówno jako aktorka, jak i aktywistka społeczna.
Życiorys
Halina Słojewska była wybitną osobowością w polskim świecie sztuki, która swoje życie zawodowe związała z teatralną i filmową przestrzenią. Rozpoczęła swoją edukację w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej w Łodzi, gdzie uzyskała dyplom w 1957 roku. Jej zaangażowanie w sprawy społeczne wzmocniło się szczególnie w sierpniu 1980 roku, kiedy to wraz z grupą aktorów z Trójmiasta wspierała protestujących w Sali BHP, która stała się symbolem walki robotników w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
W okresie od 1982 do 1988 roku, Halina występowała z recytacjami poezji, a jej działalność artystyczna obejmowała również „Msze za Ojczyznę” oraz Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej w Gdańsku. W czasie swojej kariery pracowała jako aktorka w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gdzie tworzyła przez trzy dekady, tj. od 1970 do 2000 roku. Jej talent był również dostrzegany w teatrach w innych miastach, takich jak Kraków, Bydgoszcz, Białystok oraz Olsztyn.
Halina Słojewska była nie tylko uznaną artystką, ale również aktywną działaczką kulturalną. Od 1974 roku pełniła funkcję przewodniczącej gdańskiego oddziału ZASP-u, a w 1996 roku została jego honorową przewodniczącą. W czasach stanu wojennego zaangażowała się w pomoc dla ukrywających się opozycjonistów, uczestnicząc w komisji charytatywnej przy kościele św. Brygidy w Gdańsku. W 1984 roku, wspólnie z mężem, plastykiem Marianem Kołodziejem, stworzyła spektakl pt. Gloria victis, który był hołdem dla obrońców Westerplatte.
Jej działalność artystyczna i społeczna nie została zapomniana, a w 1988 roku, w czasie strajków w Stoczni Gdańskiej, powróciła na scenę, aby wspierać robotników. Rok 1989 był przełomowym momentem, gdy Halina weszła w struktury Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, angażując się w działania mające na celu demokratyzację kraju.
Halina Słojewska zmarła w Gdańsku i znalazła spoczynek obok swojego męża w podziemiach kościoła oo. franciszkanów pw. Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach. Jej życie i osiągnięcia pozostają w pamięci wielu, jako przykład niezłomności i pasji do sztuki.
Filmografia
Halina Słojewska to utalentowana aktorka, której filmografia jest bogata w różnorodne role w produkcjach telewizyjnych oraz filmach.
- 2005: Wróżby kumaka – starsza turystka,
- 2000: Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości – hrabina, matka rzeźbiarza,
- 1995: Radio Romans – sędzia,
- 1994: Molly – pani Kuźniar, gospodyni w pałacu Totworowiczów w Knyszynie,
- 1992: Natan mędrzec – Sitta; spektakl telewizyjny,
- 1991: Przeprowadź mnie przez samotność, starość i śmierć; spektakl telewizyjny,
- 1990: Pelikan – służąca; spektakl telewizyjny,
- 1989: Wallenstein – księżna; spektakl telewizyjny,
- 1988: Dziewczynka z Hotelu Excelsior – sprzedawczyni w kioskach,
- 1981: Polityka – Jadwiga; spektakl telewizyjny,
- 1980: Krystyna – Maria Eleonora; spektakl telewizyjny,
- 1979: Ciężkie czasy – Idalia; spektakl telewizyjny,
- 1979: Własną drogą – Zoja; spektakl telewizyjny,
- 1978: Znaki zodiaku – lekarka,
- 1977: Miniatury kobiece; spektakl telewizyjny,
- 1976: Kobieta; spektakl telewizyjny,
- 1975: Koszulka; spektakl telewizyjny,
- 1974: Nadzieja – Jo; spektakl telewizyjny,
- 1973: Jenny – Betty Woodruff; spektakl telewizyjny,
- 1973: Malowidło na drzewie – Czarownica; spektakl telewizyjny,
- 1973: Plączą się czasy, miejsca, nagrody, klęski – narratorka; spektakl telewizyjny,
- 1972: Fantomy; spektakl telewizyjny,
- 1972: Światło ziemi; spektakl telewizyjny,
- 1972: Tajemnica wielkiego Krzysztofa,
- 1970: Ostatnie dobranoc Armstronga – Meg; spektakl telewizyjny,
- 1970: Prom – kobieta na promie,
- 1969: Pieśń o naszym morzu,
- 1968: Panna Julia – Krystyna; spektakl telewizyjny,
- 1967: Murzyn; spektakl telewizyjny,
- 1966: Za tych, co w górze – Tulia; spektakl telewizyjny.
Źródło.
Ordery i odznaczenia
Halina Słojewska zdobyła wiele znaczących nagród i odznaczeń, które odzwierciedlają jej działalność oraz wkład w kulturę i sztukę. Oto kluczowe wyróżnienia, które otrzymała w ciągu swojej kariery:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2006),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1997 – odmówiła przyjęcia),
- Złoty Krzyż Zasługi (1973),
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007),
- Medal św. Wojciecha (2004),
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1977).
Nagrody
Halina Słojewska to wybitna artystka, która zdobyła liczne nagrody za swoje niezrównane osiągnięcia w dziedzinie teatru. Jej talent został doceniony na wielu prestiżowych festiwalach i w instytucjach kulturalnych. Oto niektóre z jej wyróżnień:
- IV nagroda FTPP w Toruniu za rolę Io w spektaklu „Prometeusz w okowach” Ajschylosa w Teatrze Polskim w Bydgoszczy (1962),
- V nagroda FTPP w Toruniu za rolę Królowej Gertrudy w „Hamlecie” Williama Shakespeare’a w Teatrze Polskim w Bydgoszczy (1963),
- II nagroda Telewizyjnego Festiwalu Teatrów Dramatycznych za rolę Hejdy w monodramie „Moja droga do Polski” Bohdana Kurowskiego w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg (1965),
- „Order Stańczyka” – nagroda miesięcznika „Litery” za rolę Krystyny w spektaklu telewizyjnym „Panna Julia” Strindberga (1966),
- III nagroda na III WROSTJA we Wrocławiu za monodram „Czas nielegalny” wg Bruno Schulza (1968),
- IV nagroda OFTJA we Wrocławiu za monodram „Na przykład słonie” wg prozy Romaina Gary’ego w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1969),
- „Order Stańczyka” – nagroda miesięcznika „Litery” za role: Klitajmestry w „Orestei” Ajschylosa oraz Molly w „Ulissesie” wg Joyce’a w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1971),
- wyróżnienie XV FTPP w Toruniu za rolę Tenoe w spektaklu „Helena” z Teatru Wybrzeże w Gdańsku (1973),
- Nagroda Wojewody Gdańskiego w dziedzinie kultury i sztuki (1979),
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury z okazji 50-lecia pracy artystycznej (2009),
- Nagroda Specjalna Prezydenta Miasta Gdańska (2011),
- Pomorska Nagroda Artystyczna za całokształt wybitnych osiągnięć artystycznych oraz dokonań na rzecz kultury (2013),
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny” (2014),
- Wielka Pomorska Nagroda Artystyczna – „Gryf Pomorski” za całokształt twórczości,
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury z okazji jubileuszu 70-lecia działalności artystycznej oraz 50-lecia obecności Teatru Wybrzeże w Gdańsku, z wyrazami uznania za wieloletnią twórczą pracę na gdańskiej scenie dramatycznej (2016).
Achievements of Halina Słojewska are a testament to her incredible talent and dedication to the performing arts. Jej wkład w kulturę polską będzie zawsze pamiętany i doceniany.
Przypisy
- Nie żyje Halina Słojewska-Kołodziej. Aktorka i działaczka opozycji gdansk.ipn.gov.pl [dostęp 05.11.2024 r.]
- a b SŁOJEWSKA-KOŁODZIEJ HALINA, aktorka – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 05.11.2024 r.]
- Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 05.11.2024 r.]
- Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 05.11.2024 r.]
- a b Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 05.11.2024 r.]
- Halina Słojewska. Portrety sceniczne, portrety prywatne. kultura.trojmiasto.pl, 30.11.2018 r. [dostęp 27.11.2018 r.]
- Zmarła aktorka Halina Słojewska-Kołodziej. niezalezna.pl. [dostęp 02.11.2018 r.]
- Nie żyje Halina Słojewska. Aktorka i działaczka społeczna miała 85 lat. gazeta.pl. [dostęp 03.11.2018 r.]
- a b Halina Słojewska-Kołodziej. Encyclopedia Solidarności. [dostęp 03.11.2018 r.]
- a b c d Halina Słojewska-Kołodziej nie żyje. Kim była? Mąż, Solidarność, kariera. gala.pl. [dostęp 03.11.2018 r.]
- Halina Słojewska (26.06.1933 - 01.11.2018)
- a b c d e f Halina Słojewska w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Daria Dadun | Henryk Abbe | Maksymilian Bart Kozłowski | Bisz | Ola Obarska | Grażyna Wojcieszko | Bolesław Petrycki | Marcin Błaszak | Stanisław Jędrzejewski (aktor) | Maria Apoleika | Włodzimierz Szymański | June Maria Sadowska-Kruszewska | Zygmunt Moczyński | Jan Drzewiecki (pianista) | Jarosław Klonowski | Ryszard Czekała | Beata Andrzejewska | Marcin Jahr | Jarosław Jakubowski | Joachim FernauOceń: Halina Słojewska