Andrzej Zybertowicz

---

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Andrzej Zybertowicz zdobył wykształcenie na dwóch prestiżowych uczelniach. W 1977 roku ukończył studia z zakresu historii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (UMK), a także archiwistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Jego droga naukowa nabrała tempa, gdy w 1985 roku uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Adama Mickiewicza (UAM). Praca doktorska, oparta na teorii materializmu historycznego w kontekście współczesnej historiografii polskiej, została napisana pod kierunkiem Jerzego Topolskiego.

W 1997 roku, Andrzej Zybertowicz obronił rozprawę habilitacyjną na Uniwersytecie Warszawskim, w której omawiał zagadnienia związane z przemocą i poznaniem w kontekście socjologii wiedzy. Od 1989 roku, związany z UMK, pełnił różne funkcje w instytucie socjologii. W latach 1998-2006 był jego dyrektorem oraz kierownikiem Podyplomowego Studium Socjologii Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Posiadał również tytuł profesora nadzwyczajnego na Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. W 2021 roku, Andrzej Zybertowicz uzyskał tytuł profesora nauk społecznych, pomimo wcześniejszej odmowy jego kandydatury przez Prezydium Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów.

Jego twórczość naukowa ukierunkowana jest na socjologię wiedzy i teorię społeczną. Zybertowicz ma na swoim koncie wiele publikacji, które ukazały się w „W Sieci”, „Naszego Dziennika” oraz „Gazecie Polskiej”.

Działalność publiczna

Na początku lat 80. Andrzej Zybertowicz angażował się w działalność grupy „Sigma”, w ramach Socjalistycznego Związku Studentów Polskich. W 1980 roku współpracował z Romanem Bäckerem, opracowując tekst programowy pt. Ostatnia szansa PZPR. W czasie stanu wojennego poświęcił się kolportażowi własnych ulotek i pracy w toruńskim piśmie podziemnym „Obecność”, co skutkowało jego aresztowaniem od 6 lipca do 14 września 1982 roku. Został zwolniony ze względów zdrowotnych, a sprawa umorzona w 1983 roku na mocy amnestii.

Zybertowicz jest jednym z współzałożycieli Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka oraz wykładowcą w Klubie Myśli Politycznej w Toruniu. W 2006 roku pełnił funkcję eksperta Komisji Weryfikacyjnej Wojskowych Służb Informacyjnych, a rok później przewodniczył radzie programowej Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Jako główny doradca premiera Jarosława Kaczyńskiego, a później także doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Zybertowicz zdobył reputację głównego teoretyka układu polityczno-biznesowego. W 2014 roku został mianowany członkiem rady programowej Prawa i Sprawiedliwości. Mimo iż nie został wybrany na posła w wyborach do Parlamentu Europejskiego, w 2015 roku został doradcą społecznym prezydenta RP Andrzeja Dudy. Zaangażował się również w prace Rady ds. Bezpieczeństwa i Obronności oraz Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich.

29 listopada 2023 roku Sejm podjął decyzję o jego odwołaniu z powyższej komisji.

Wybrane publikacje

Andrzej Zybertowicz jest autorem wielu znakomitych prac, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w obszarze socjologii oraz historiografii. Oto niektóre z jego najważniejszych publikacji:

• O obiektywnej funkcji społecznej ruchu robotniczego i ideologii marksistowskiej w XIX wieku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” nr 143, Toruń 1983,
• Między dogmatem a programem badawczym: problemy stosowania materializmu historycznego we współczesnej historiografii polskiej, PWN, Warszawa-Poznań 1990,
• W uścisku tajnych służb. Upadek komunizmu i układ postnomenklaturowy, Antyk, Komorów 1993,
• Przemoc i poznanie: studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy, UMK, Toruń 1995, ISBN 83-231-0645-2,
• Privatizing the police-state: the case of Poland (współautor z Marią Łoś), St. Martin’s Press, Nowy Jork 2000,
• Transformacja podszyta przemocą. O nieformalnych mechanizmach przemian instytucjonalnych (współautor z Radosławem Sojakiem), UMK, Toruń 2008,
• III RP: kulisy systemu – rozmawia Joanna Lichocka, Wydawnictwo Słowa i Myśl, Warszawa 2013.

---

Oceń: Andrzej Zybertowicz

---