Wyspa na Zimnych Wodach to fascynujące miejsce, które przyciąga uwagę swoją unikalną florą i fauną. Zlokalizowana w Bydgoszczy, ma powierzchnię 11,3 ha (450 m x 250 m), co czyni ją znaczącym elementem lokalnego ekosystemu. Częściowo pokryta lasem łęgowym, wyspa stwarza doskonałe warunki do rozwoju różnych gatunków roślinności i życia zwierzęcego.
W centralnej części wyspy znajduje się przestronna łąka o powierzchni 3,5 ha. Dzięki temu obszarowi, wyspa jest nie tylko urokliwym miejscem do wypoczynku, lecz także ostoją dla wielu gatunków ptaków wodnych. Warto podkreślić, że z uwagi na obfitość starodrzewia oraz trudno dostępną, szczególnie w zachodniej części, część lasu łęgowego, wyspa przyciąga ornitologów i miłośników przyrody.
W okresie zimowym, miejsce to staje się jednym z głównych noclegowisk dla ptaków krukowatych w regionie Bydgoszczy, co czyni je kluczowym punktem w lokalnym ekosystemie. Z myślą o dalszym rozwoju i ochronie tego unikalnego środowiska, Plan Rewitalizacji i Rozwoju Bydgoskiego Węzła Wodnego przewiduje budowę przystani oraz nabrzeża cumowniczego dla jednostek wodnych w sąsiedztwie wyspy.
Położenie
Wyspa znajduje się na Brdzie, w malowniczej wschodniej części Bydgoszczy. Jest częścią osiedla Zimne Wody. Przez środek wyspy biegnie ulica Sporna, która na północy łączy się z ulicą Fordońską, a na południu prowadzi przez most na Brdzie oraz 475-metrowy odcinek ulicy do ulicy Toruńskiej.
Na północnym nabrzeżu wyspy zlokalizowany jest bydgoski port rzeczny, co dodatkowo podkreśla jej strategiczne położenie w tym regionie.
Historia
Na miejscu obecnej wyspy istniał niegdyś półwysep, który z północy otoczony był dużym zakolem Brdy o długości 1,3 km. To zakole stanowiło poważną przeszkodę dla żeglugi oraz spławu drewna, co wpływało na gospodarkę regionu. Już od lat 70. XIX wieku Urząd Budownictwa Wodnego w Bydgoszczy podejmował działania mające na celu regulację rzeki w tym kluczowym miejscu, jednak projekt napotykał wiele trudności, szczególnie ze strony właścicieli gruntów na Kapuściskach.
W 1891 roku powstało Bydgoskie Towarzystwo Żeglugi Holowniczej, które przejęło obowiązki Gminy Miejskiej Bydgoszcz, wynikające z umowy z pruskim Skarbem Państwa. Była to umowa na poprawę stanu dróg wodnych pomiędzy Wisłą a Odrą, która obejmowała również wykonanie przekopu w łuku dolnej Brdy oraz przekazanie spółce praw do korzystania z obu martwych ramion rzeki. W zamian przedsiębiorstwo żeglugowe miało zbudować port na lewym brzegu Brdy.
Aby ułatwić realizację planu, Towarzystwo wykupiło teren na Kapuściskach, który był niezbędny do budowy przekopu, i oddało go bezpłatnie pod zarząd pruskiego Skarbu Państwa. W 1897 roku, za pieniądze rządu pruskiego, Urząd Budownictwa Wodnego zrealizował kanał o długości 600 m, który stał się obecnym głównym korytem rzeki. W latach 1898–1901 Bydgoskie Towarzystwo Żeglugi Holowniczej zbudowało również drogę na nowo powstałej wyspie, która obejmowała dwa stalowe mosty oraz zorganizowało port rzeczny na północnym brzegu starorzecza Brdy.
Inwestycje te, w tym przekop i budowa przepraw mostowych, miały ogromne znaczenie dla komunikacji w Bydgoszczy. W roku 2005 na łące w centralnej części wyspy powstało pole golfowe dla początkujących, które zostało zaaranżowane ze skromną wiatą. Obecnie wyspą wiedzie ulica Sporna, gdzie znajduje się most nad sztucznym przekopem rzeki oraz grobla w miejscu dawnego starorzecza Brdy.
Walory przyrodnicze
W Programie Ochrony Środowiska dla miasta Bydgoszczy na lata 2013-2016, z perspektywą do 2020 roku, wyspa zlokalizowana przy ul. Spornej została wyróżniona jako obszar, który kryje w sobie wyjątkowe siedliska przyrodnicze. Należy jednak zaznaczyć, że nie jest objęta formalną ochroną prawną.
Na tym terenie występuje różnorodność ekosystemów, tworząc mozaikę siedlisk. Możemy tu zaobserwować łęgi jesionowo-olszowe ze starodrzewiem, jak również podmokłe łąki oraz ziołorośla. Szerokie brzegi wyspy zdobią bujne szuwary, które stanowią istotny element tutejszego krajobrazu.
Różnorodność fauny tego miejsca jest równie imponująca. Zarejestrowano obecność 66 gatunków ptaków, w tym aż 54 gatunków lęgowych. Wśród tych ptaków znajdują się także gatunki niezwykle rzadkie, takie jak: krakwa, perkozek, wodnik, dzięcioł zielony oraz brzęczka.
Przypisy
- Program Ochrony Środowiska dla miasta Bydgoszczy na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku. Uchwała nr XXXV/721/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28.11.2012 r. Bydgoszcz, czerwiec 2012 r.
- Wroński Stanisław, Pietrzak Ewa. Nasza nadrzeczna tożsamość [w.] Kalendarz Bydgoski 2010.
- a b c Szcząchor Arleta. Tradycje Żeglugi Bydgoskiej – Lloyd Bydgoski 1891-1945. [w.] Kronika Bydgoska XXV (2003). Bydgoszcz 2004 r.
- Przyroda Bydgoszczy, JózefJ. Banaszak (red.), Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, 2004 r., s. 147, ISBN 83-7096-531-8.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wyspy":
Wyspa św. Barbary w Bydgoszczy | Wyspa kanałowa w Bydgoszczy | Wyspa na Kapuściskach | Wyspy w Brdyujściu | Wyspa Młyńska w BydgoszczyOceń: Wyspa na Zimnych Wodach