Wyspa św. Barbary to mała, lecz niezwykle interesująca wyspa rzeczna, zlokalizowana w rejonie staromiejskim Bydgoszczy. Jej powierzchnia wynosi około 0,06 ha, a wymiary to 45 m na 13 m.
Co ciekawe, wyspa ta jest całkowicie niedostępna od strony lądu, co czyni ją jeszcze bardziej tajemniczą i unikalną. Do 2019 roku, teren był porośnięty drzewami, co nadawało mu naturalny charakter.
Warto również zauważyć, że przez wyspę przebiega 18. południk długości geograficznej wschodniej, co dodatkowo podkreśla jej znaczenie geograficzne.
Położenie
Wyspa św. Barbary usytuowana jest na rzece Brdzie, tuż za Jazem Farnym, w bliskim sąsiedztwie katedry bydgoskiej. Ten malowniczy teren można również znaleźć w pobliżu mostu im. Jerzego Sulimy-Kamińskiego.
Historia
Wyspa św. Barbary w Bydgoszczy to interesujący element przestrzeni tego miasta, który ma swoje korzenie w II połowie XIX wieku. Jej powstanie było efektem regulacji rzeki Brdy, podczas której wykorzystywano materiał pochodzący z dna rzecznego. Warto zauważyć, że wyspa ta można zobaczyć na mapie miasta spisanej w 1876 roku, co wskazuje na jej późniejsze włączenie do miejskiej ikonografii.
W latach trzydziestych XX wieku miały miejsce ambitne plany dotyczące budowy figury św. Barbary na wyspie, której projekt został przygotowany przez bydgoskiego rzeźbiarza Piotra Trieblera. Mimo tych planów, realizacja tego przedsięwzięcia nie doszła do skutku. Próby iluminacji wyspy, mające na celu jej oświetlenie, były podejmowane już w dwudziestoleciu międzywojennym, co świadczy o jej znaczeniu w kontekście miasta i jego przestrzeni.
W 2012 roku, w odpowiedzi na potrzebę lepszego zagospodarowania nabrzeży oraz budowy kładki łączącej południowy brzeg rzeki z wyspą, prezydent Bydgoszczy podjął działania mające na celu przejęcie fragmentu bulwaru o powierzchni ponad 700 m², należącego do kurii diecezjalnej. Jednakże, z powodu sporu dotyczącego wartości tej działki, do tej pory nie udało się uregulować stanu prawnego nieruchomości. W efekcie, prace nad nową przeprawą jeszcze się nie rozpoczęły. Dopiero w 2021 roku ponownie podjęto temat udostępnienia wyspy z lądu, co może przynieść nowe możliwości dla tego unikalnego miejsca w Bydgoszczy.
Nazwa
Nazwa tej malowniczej wyspy jest związana z kultem św. Barbary, która jest szczególną patronką szyprów i sterników bydgoskich. Bydgoszcz uzyskała prawo do prowadzenia żeglugi po rzekach Brdzie oraz Wiśle dzięki przywilejowi lokacyjnemu wydanemu przez Kazimierza Wielkiego, a prawo to zostało w późniejszych latach potwierdzone przez kolejnych władców. W 1487 roku zatwierdzono cech szyprów rzecznych, co miało miejsce z inicjatywy Andrzeja Kościeleckiego, który pełnił funkcję starosty bydgoskiego oraz podskarbiego wielkiego koronnego.
W XV wieku w Bydgoszczy istniało Bractwo Sterników, które miało na celu wsparcie ludzi zajmujących się żeglugą. Bractwo to ufundowało kaplicę, która znajdowała się w kościele Karmelitów, usytuowanym na północnym brzegu Brdy, w bliskim sąsiedztwie wyspy.
Po zniszczeniu kościoła Karmelitów w 1822 roku, wizerunek św. Barbary został przeniesiony do kościoła farnego, który również leży blisko tej urokliwej wyspy.
Przypisy
- Oficjalny Serwis Bydgoszczy - Ożywimy Wyspę św. Barbary [online], bydgoszcz.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
- Renowacja Wyspy św. Barbary na Brdzie. Miasto: Nie zostanie zadeptana.
- Krzysztof Błażejewski Kuria ceni sobie bulwar, Express Bydgoski 10.08.2015 r.
- Wielka topola zablokowała inwestycję w Bydgoszczy. Konserwator nie ustąpi.
- a b Encyklopedia Bydgoszczy. t.1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011
- https://web.archive.org/web/20080404151520/http://blog.tenbit.pl/kanal_bydgoski/07-01/ [dostęp 14.01.2010 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Wyspy":
Wyspa kanałowa w Bydgoszczy | Wyspa na Kapuściskach | Wyspy w Brdyujściu | Wyspa Młyńska w Bydgoszczy | Wyspa na Zimnych WodachOceń: Wyspa św. Barbary w Bydgoszczy