Teodor Gajewski

---

Życiorys

Teodor Gajewski był osobą o bogatym dziedzictwie rodzinnym, będąc synem Teofila, szewca, oraz Antoniny z Relków. Jego starszy brat, Franciszek Gajewski, był uznawanym artystą malarzem, który otrzymał odznaczenie orderu Virtuti Militari. Edukację w szkole powszechnej rozpoczął w Bydgoszczy, gdzie również aktywnie brał udział w działalności skautowej, angażując się w akcje werbunkowe oraz instruktażowe organizowane przez lokalnych skautów.

Po wybuchu powstania wielkopolskiego rozpoczął działalność w konspiracji, uczestnicząc w skomplikowanych operacjach zdobywania broni oraz przerzucania ochotników do walki. Angażował się także w gromadzenie informacji na temat planów niemieckich i ruchów Grenzschutzu. W latach 1920–1923 pobierał nauki w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego w Bydgoszczy, gdzie zdobywał wiedzę i umiejętności pod okiem wybitnych rzeźbiarzy, takich jak Jan Wysocki oraz Feliks Giecewicz. Po ukończeniu edukacji wojskowej, którą odbył w latach 1924–1925 w 8 Pułku Strzelców Konnych w Chełmnie, powrócił do Bydgoszczy.

W 1925 roku razem z przyjacielem Piotrem Trieblerem, również absolwentem Państwowej Szkoły Przemysłu Artystycznego, otworzył pracownię rzeźbiarsko-kamieniarską przy ulicy Królowej Jadwigi 13. Gajewski był osobą utalentowaną, a jego działalność artystyczna często przybierała formy organizacyjne w ruchu plastycznym w Bydgoszczy. Współuczestniczył w zakładaniu Grupy Plastyków Pomorskich, a także pełnił rolę członka Rady Artystyczno-Kulturalnej.

W swojej pracy artystycznej jako rzeźbiarz najchętniej korzystał z drewna i gipsu, natomiast jego twórczość obejmuje realizacje takie jak studia podstawowe w gipsie, plakiety brązowe oraz kompozycje z drewna i marmuru. Jego dzieła były wystawiane w Bydgoszczy, Poznaniu, Toruniu i Warszawie. Wiele znanych rzeźb Gajewskiego przyniosło mu uznanie, w tym „Głowa Chrystusa”, popiersie Józefa Piłsudskiego (które zniszczyli hitlerowcy), „Judasz” oraz „Faun”. Do jego najbardziej znaczących realizacji należą także pomniki, takie jak „Dobry Pasterz” znajdujący się pod Gnieznem, „Serce Jezusa” z 1932 roku oraz Pomnik – Krzyż umiejscowiony w osiedlu Szwederowo w 1935 roku.

Jego talent artystyczny został doceniony, gdyż projektował pomnik upamiętniający poległych Polaków w St. Hilaire le Grand we Francji, za co zdobył I nagrodę. Część jego projektów znalazła się w zbiorach Muzeum Miejskiego w Bydgoszczy, co potwierdza jego wagę w kulturalnym pejzażu regionu.

Gajewski zmarł 7 października 1948 roku w Szpitalu Zakaźnym w Bydgoszczy. Został pochowany na cmentarzu katolickim Matki Bożej Nieustającej Pomocy przy ul. Kossaka, pozostawiając po sobie niezatarty ślad w historii sztuki w regionie.

---

Oceń: Teodor Gajewski

---