Jarosław Trybuś

---

Życiorys

Jarosław Trybuś uzyskał dyplom z historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, a swoje badania doktorskie zrealizował w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, pod mentorską opieką prof. Marty Leśniakowskiej. Jego twórczość obejmuje publikacje w licznych renomowanych pismach poświęconych architekturze i kulturze. Jego artykuły można znaleźć w takich czasopismach jak: Architektura & Biznes, ARTeon, Architektura-murator, Autoportret, Bauwelt, Czas Kultury, Fluid, Gazeta Wyborcza, Gazeta Malarzy i Poetów, Grafia, Fotografia, Magazyn Sztuki i wielu innych.

W okresie od 2004 do 2012 roku Trybuś był związany z Galerią Miejską Arsenał w Poznaniu, gdzie realizował autorskie wykłady. Następnie, od 2006 roku, podjął współpracę z Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie pełnił funkcję pracownika, prowadząc autorskie cykle wykładów aż do 2012 roku.

W 2008 roku Trybuś współkuratował wystawę w polskim pawilonie podczas XI Biennale Architektury w Wenecji, obok Grzegorza Piątka. Ekspozycja zatytułowana „The Afterlife of Buildings/Budynków życie po życiu” została nagrodzona Złotym Lwem za najlepszą narodową prezentację. W latach 2009-2011 Trybuś pełnił rolę Honorowego Ambasadora Warszawy, promując miasto jako kandydata do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

Kolejnym istotnym krokiem w jego karierze było współzałożenie oraz członkostwo w zarządzie Fundacji Centrum Architektury, gdzie działał w latach 2011–2012. Od 2011 roku zasiada w jury Nagrody Architektonicznej tygodnika „Polityka” i współpracuje z Collegium Civitas.

W latach 2012–2022 Trybuś był wicedyrektorem ds. merytorycznych, a później programowych Muzeum Warszawy. Po odwołaniu w lutym 2019 roku, w lipcu 2020 roku udało mu się wygrać sprawę o przywrócenie do pracy. Obecnie pełni funkcję głównego kuratora nowej wystawy stałej „Rzeczy warszawskie”.

Jarosław Trybuś jest zaliczany do inicjatorów nowej narracji o Warszawie. Publikacja „Wstecz. Historia Warszawy do początku”, której autorami są on oraz Błażej Brzostek, została wydana przez Muzeum Warszawy w 2021 roku. W latach 2013–2019 pełnił także rolę członka Zespołu Nazewnictwa Miejskiego przy Prezydencie miasta st. Warszawy.

Aktualnie prowadzi działania dla Opery o Warszawie, której premiera planowana jest na 2025 rok. Jego osiągnięcia zostały docenione przez środowisko – otrzymał Medalu Młodej Sztuki za krytykę artystyczną w Poznaniu w 2006 roku, Doroczną Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za 2008 rok oraz Dyplom Ministerstwa Spraw Zagranicznych w 2009 roku za zasługi w promocji Polski na arenie międzynarodowej.

Ważniejsze wystawy (jako kurator i współkurator)

Jarosław Trybuś ma na swoim koncie wiele znaczących wystaw, w których pełnił rolę kuratora lub współkuratora. Poniżej przedstawiamy listę wybranych wydarzeń, które świadczą o jego zaangażowaniu i talentach w obszarze sztuki i architektury.

• Wystawa Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings w pawilonie polskim podczas XI Biennale Architektury w Wenecji, która zdobyła Złotego Lwa za najlepszą narodową ekspozycję, z Grzegorzem Piątkiem oraz udziałem artystów: Nicolas Grospierre i Kobas Laksa, miała miejsce w 2008 roku,
• W 2009 roku miała miejsce wystawa Disco Zachęta. Budynków życie po życiu w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki, będąca przeniesieniem wystawy weneckiej,
• W tym samym roku zrealizowano projekt Zapomniki w Hotelu Europejskim oraz Domu Spotkań z Historią, z okazji obchodów rocznicy 4 czerwca 1989 r., we współpracy z Grzegorzem Piątkiem,
• W 2009 roku Trybuś również brał udział w Modernizacion / Modernizacio, organizowanej w Cuenca i Barcelonie w ramach PhotoEspagna, z Grzegorzem Piątkiem,
• W 2010 roku odbyła się wystawa Time Machine na warszawskim Dworcu Centralnym, której artystką była Aleksandra Wasilkowska,
• W 2011 roku miały miejsce Wystawy mówione w wielu europejskich instytucjach: Wiels Art Centre w Brukseli, Garazh w Moskwie, Muzeum Narodowe Centrum Sztuki Królowej Zofii w Madrycie, Royal College of Art w Londynie, Archiv Kabinett w Berlinie oraz CCA w Kijowie, z udziałem takich współkuratorów jak Sebastian Cichocki, Michał Libera oraz Grzegorz Piątek,
• W latach 2017 i 2018 zrealizowano wystawę stałą Rzeczy warszawskie w Muzeum Warszawy,
• Ostatnią z wymienionych wystaw jest interwencja artystyczna Diany Lelonek zatytułowana Pałac, która miała miejsce w Muzeum Warszawy w 2021 roku.

Te wydarzenia stanowią jedynie wycinek twórczości Jarosława Trybusia, który nieprzerwanie aktywnie wpływa na rozwój polskiej sztuki współczesnej poprzez innowacyjne projekty i wystawy.

Ważniejsze publikacje (jako autor i współautor)

Jarosław Trybuś jest uznawanym ekspertem w dziedzinie architektury, a jego osiągnięcia jako autora oraz współautora publikacji są niezwykle istotne dla polskiej kultury. Oto najważniejsze z nich:

• „Od Zamku do Browaru. O architekturze Poznania ostatnich stu lat” (z Aleksandrą Robakowską), Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2005,
• „Atlas Architektury Poznania” (red. Janusz Pazder), Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2008 (hasła dotyczące architektury po 1945),
• „Polska Ludowa jako projekt modernistyczny” (z Grzegorzem Piątkiem), w: Architektura Polska/Polen Architektur, Architektur am Ringturm, Wien 2008,
• „Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings”, katalog wystawy w Pawilonie Polskim na XI Biennale Architektury w Wenecji, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2008,
• „Warschau. Ein thematisches Führer durch Polens Hauptstadt” (z Grzegorzem Piątkiem), Stuttgart 2009,
• „Jeśli nie możesz zbudować, wysadź w powietrze” (z Grzegorzem Piątkiem), „Forma P” nr 5, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2011,
• „Przewodnik po warszawskich blokowiskach”, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011, Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2018 (wznowienie),
• „Archimapa. 1918-1939 Architektura 20-lecia międzywojennego” (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011,
• „Archimapa. 1944 Warszawa niezaistniała” (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011,
• „Archimapa. 1949-1956 Socrealizm” (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2012,
• „Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne Warszawy dwudziestolecia międzywojennego”, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2012; Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2019 (wydanie II uzupełnione),
• „Lukier i Mięso. Wokół Architektury w Polsce po 1989 roku” Rozmawia Marcin Kwietowicz (z Grzegorzem Piątkiem i Marcinem Kwietowiczem), Wydawnictwo 40 000 Malarzy, Warszawa 2012, ISBN 978-83-936015-1-6, Warszawa 2015 (wydanie II rozszerzone),
• „SAS. Ilustrowany atlas architektury Saskiej Kępy” (z Hanną Faryną-Paszkiewicz, Magdaleną Piwowar i Grzegorzem Piątkiem), Centrum Architektury, Warszawa 2012, ISBN 978-83-934574-0-3,
• „Rzeczy Warszawskie”, Muzeum Warszawy, Warszawa 2017, ISBN 978-83-62189-96-0 (główny kurator wystawy, autor koncepcji publikacji i autor wstępu),
• „Things of Warsaw”, Muzeum Warszawy, Warszawa 2017, ISBN 978-83-62189-98-4 (główny kurator wystawy, autor koncepcji publikacji i autor wstępu),
• „O czym wiemy za mało. Inwestycje władz niemieckich w Warszawie (1939–1944)”, w: Kłopotliwe dziedzictwo? Architektura Trzeciej Rzeszy w Polsce, Jacek Purchla, Żanna Komar (red.), Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2020, s. 163–179, ISBN 978-83-66419-16-2,
• „Where our knowledge is lacking. Investments by the German authorities in Warsaw (1939–1944)”, w: Dissonant heritage? The architecture of the Third Reich in Poland, Jacek Purchla, Żanna Komar (red.), International Cultural Centre, Kraków 2021, s. 163–179,
• „Gruz usymbolizowany. Życie po życiu warszawskiego soboru Aleksandra Newskiego”, w: Zgruzowstanie. Przeszłość i przyszłość ruin w architekturze, Adam Przywara (red.), Muzeum Warszawy, Warszawa 2023, s. 110–137,
• „Warszawskie mieszkania. Biografie miejsc, rzeczy i ludzi” (z Piotrem Kordubą), Osnova, Warszawa 2024, ISBN 978-83-66275-40-9.

---

Oceń: Jarosław Trybuś

---