Piotr Wierzchoń

---

Zainteresowania naukowe

Poniżej przedstawione są zainteresowania naukowe Piotra Wierzchonia, wybitnego lingwisty, który swoją pracę koncentruje na różnych aspektach językoznawstwa. Wśród jego kluczowych tematów znajdują się:

• aksjomatyczna rekonstrukcja teorii lingwistycznych,
• derywatologia diachroniczna, szczególnie w odniesieniu do XX wieku,
• frazematyka,
• leksykografia jedno- i dwujęzyczna,
• chronologizacja słownictwa polskiego w XX wieku,
• redatacje obejmujące słownictwo od XIX do XXI wieku,
• gramatyka czynu, koncentrująca się na optymalizacji zasobów w kontekście czynu lingwistycznego,
• morfonotaktyka.

Wśród najważniejszych prac P. Wierzchonia, które zyskały szerokie uznanie w środowisku akademickim, można wskazać te dotyczące gramatyki chronologizacyjnej. Opisuje ona procesy związane z czynem chronologizacyjnym, a początki tych badań sięgają przełomu lat 80. i 90. XX wieku w Polsce, kiedy to Jan Wawrzyńczyk zaczął systematyczne prace w tej dziedzinie.

Na koniec pierwszej dekady XXI wieku, P. Wierzchoń zaprezentował swoje rozważania dotyczące chronologizacji słownictwa nowopolskiego oraz XX wieku, wskazując na konieczność sformułowania programów ekscerpcyjno-chronologizacyjnych. W ramach tej teorii, którą określił jako lingwochronologizację, istotne znaczenie ma zastosowanie metody fotodokumentacyjnej.

Właściwe podejście do językoznawstwa stosowanego polega na uwzględnieniu ograniczeń czasowych oraz zasobów dostępnych dla badań, takich jak etaty, pomieszczenia, warunki pracy czy dostęp do informacji.

Prace Wierzchonia, koncentrujące się na optymalizacji działań, mają na celu uzyskanie najlepszych rezultatów przy minimalnym wykorzystaniu dostępnych zasobów. W efekcie proces tworzenia modelu chronologizacyjnego sprowadza się do ekstrakcji cennych informacji z ogromnej ilości danych.

W kontekście tych działań, należy więc nieustannie doskonalić metody ekscerpcji chronologizacyjnej. Rozważania na ten temat znajdują się w literaturze, która jest regularnie cytowana w jego pracach.

P. Wierzchoń jest również cenionym uczestnikiem polemik naukowych, które dotyczą zagadnień chronologizacji oraz redatacji. Współpracował w tej dziedzinie z wieloma uznanymi profesorami, między innymi z prof. Krystyną Waszakową, prof. Ireneuszem Bobrowskim, prof. Hanną Jadacką oraz innymi ekspertami.

Wybrane publikacje

W twórczości Piotra Wierzchońa można odnaleźć szereg interesujących publikacji, które mieszczą się w różnych dziedzinach lingwistyki oraz badań językoznawczych. Oto niektóre z nich:

• Piotr Wierzchoń: Z cudzysłowów do poczekalni leksykograficznej. Warszawa: [Uniwersytet Warszawski – Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych], 2003. ISBN 83-910937-7-8, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Gramatyka diakrytologiczna: studium ortograficzno-kwantytatywne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004. ISBN 83-232-1369-0, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Z cudzysłowów do poczekalni leksykograficznej. 2. Warszawa: Wydawnictwo TAKT, 2005. ISBN 83-87850-24-1, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Problem informacji frekwencyjnej w słowniku przekładowym. Łódź: Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Łódzkiego, 2006. ISBN 83-60416-03-6, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Indeks a tergo jednostek przekładowych „Wielkiego słownika rosyjsko-polskiego z kluczem polsko-rosyjskim”: porządek translatowy. Warszawa: Wydawnictwo TAKT, 2006. ISBN 83-87850-34-9, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Indeks a tergo jednostek przekładowych „Wielkiego słownika rosyjsko-polskiego z kluczem polsko-rosyjskim”: porządek translandowy. Warszawa: Wydawnictwo TAKT, 2007. ISBN 978-83-87850-40-1, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Kotuś: „verba polona abscondita…” (w fotodokumentacji): szkic lingwochronologizacyjny: centuria pierwsza. Poznań: Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2008. ISBN 978-83-926446-3-7, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Anti. Poznań: Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2008. ISBN 978-83-926446-2-0, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Fotodokumentacja, chronologizacja, emendacja: teoria i praktyka weryfikacji materiału leksykalnego w badaniach lingwistycznych. Poznań: Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2008. ISBN 978-83-926446-9-9, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Jaskółki przejawów internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny w materiałach z lat 1894-1984: tylko sto przykładów. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem, 2008. ISBN 978-83-60178-60-7, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Dlaczego fotodokumentacja? dlaczego chronologizacja? dlaczego emendacja?: instalacja gazowa, parking podziemny i „odległość niezerowa”. Poznań: Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2009. ISBN 978-83-926446-6-8, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Depozytorium leksykalne języka polskiego: nowe fotomateriały z lat 1901-2010. T. 1. Warszawa: BEL Studio, 2010. ISBN 978-83-61208-95-2, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Polish digital libraries as a philologist’s tool: based on 666 adjectives from the Digital Library of Wielkopolska. Poznań: Institute of Linguistics Adam Mickiewicz University, 2010. ISBN 978-83-926446-8-2, brak numerów stron w książce,
• Piotr Wierzchoń: Depozytorium leksykalne języka polskiego: nowe fotomateriały z lat 1901-2010. T. 2. Warszawa: BEL Studio, 2011. ISBN 978-83-7798-014-9, brak numerów stron w książce.

---

Oceń: Piotr Wierzchoń

---