Karl August Boethke


Karl August Boethke był postacią wybitną w swoim czasie, osiągającą sukcesy w wielu dziedzinach. Urodził się 2 lutego 1830 roku w Bydgoszczy, a jego życie zakończyło się 2 lutego 1912 roku w Toruniu.

Był profesorem gimnazjalnym, co świadczy o jego głębokim zaangażowaniu w edukację młodzieży oraz kształcenie następnych pokoleń. Jako literat, Boethke pozostawił po sobie ślad w polskiej literaturze, a jego prace literackie do dziś są przedmiotem zainteresowania badaczy.

Dodatkowo, Boethke był aktywnym tłumaczem, co świadczy o jego umiejętności posługiwania się językiem oraz promowaniu wiedzy z innych kultur. Pełnił funkcję prezesa Coppernicus-Verein, organizacji, która miała na celu promowanie nauki i kultury w regionie.

W uznaniu jego zasług oraz wkładu w rozwój miasta, nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Torunia, co jest dowodem na jego znaczenie w historii tego miasta.

Biografia

Karl August Boethke przyszedł na świat 2 lutego 1830 roku w Bydgoszczy. Jego ojciec, burmistrz Bydgoszczy, nazywał się Carl August, a matka to Henrietta, z domu Piwa. W młodości uczył się w gimnazjum w Bydgoszczy, a także w szkole łacińskiej w Halle, gdzie zdobywał podstawy swojej edukacji. Po ukończeniu nauki podjął studia z zakresu filologii, kształcąc się na renomowanych uniwersytetach w Halle oraz Berlinie.

W latach 1851–1852 Boethke odbywał staż nauczycielski w Bydgoszczy. Jednak z powodu trudności w znalezieniu stałej pracy w rodzinnym mieście zdecydował się na zatrudnienie jako nauczyciel domowy w Rojewie. To była jego pierwsza próba odnalezienia się w zawodzie nauczyciela, co otworzyło mu drogę do dalszej kariery.

W roku 1855 objął posadę w Gimnazjum Toruńskim, gdzie zaczął uczyć w wyższych klasach przedmiotów takich jak język angielski, niemiecki, a także geografię i historię. Jego zaangażowanie w życie szkoły zaowocowało uczestnictwem w obchodach 300-lecia gimnazjum w 1868 roku. Po latach rzetelnej pracy, 23 sierpnia 1882 roku, Boethke otrzymał zaszczytny tytuł profesora. W 1902 roku przeszedł na emeryturę, pozostawiając po sobie znaczący ślad w edukacji.

W 1862 roku został członkiem niemieckiego towarzystwa naukowego Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst. W kolejnych latach pełnił różne funkcje, w tym stanowiska sekretarza oraz prezesa tegoż towarzystwa, które objął w 1888 roku, a następnie zarządzał nim do swojej śmierci. Jako członek komisji redakcyjnej miał znaczący wkład w wydanie w 1873 roku edycji dzieł Mikołaja Kopernika, na którą z pewnością miał ogromny wpływ. W 1904 roku Boethke opublikował pracę na temat historii towarzystwa zatytułowaną „Coppernicus-Verein Geschichte des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn im dem ersten halben Jahrhundert seines Bestehens”, upamiętniając 50-lecie istnienia organizacji.

W trakcie swojej prezesury towarzystwo kierowało się głównie popularyzacją nauk humanistycznych, zwłaszcza historii, na poziomie lokalnym, w tym ograniczając współpracę z innymi środowiskami naukowymi poza Toruniem. Karl August Boethke był również autorem podręczników do nauki języka angielskiego, takich jak „Der Gebrauch der Pronomina im Englischen” (Thorn 1868) oraz „Englische Grammatik für Realschulen” (Thorn 1875–1878). Oprócz tego pisał opowiadania i wiersze; w 1903 roku w Dreźnie opublikował zbiór „Steinort. Ein Lied ans Preufiens Vorzeit”, w którym zawarł obrazy historyczne z czasów wczesnych lat zakonu krzyżackiego w Toruniu.

Boethke był także wielkim entuzjastą sportu, propagującym aktywność fizyczną w Toruniu. Zasłynął z poparcia teorii gimnastyki stworzonej przez Friedricha Ludwiga Jahna. W 1860 roku założył Thorner Männer-Turnverein, a z jego inicjatywy w 1893 roku stworzono gimnazjalne towarzystwo gimnastyczne. W latach 1873-1912 reprezentował niemiecki związek sportowy Deutsche Turnerschaft w powiecie toruńskim. W znacznym stopniu przyczynił się do budowy miejskiej hali gimnastycznej, znanej jako hala im. Friedricha Ludwiga Jahnego, zlokalizowanej przy Gartenstraße (obecnie ulicy Krasińskiego 14/16). Hala, zaprojektowana w 1904 roku, została ukończona w 1910 roku i otwarta dla publiczności rok później.

Warto dodać, że Boethke był również przewodniczącym Rady Miejskiej. W 1900 roku zasłużył na tytuł Honorowego Obywatela Miasta Torunia za swoje osiągnięcia. Zmarł 2 lutego 1912 roku w Toruniu, w tym samym dniu, w którym się urodził. Jego wkład w popularyzację sportu został upamiętniony pośmiertnie poprzez wystawienie pomnika w postaci głazu narzutowego z plakietką z podobizną Boethkego, który odsłonięto w 1913 roku. Choć pomnik nie zachował się do dzisiaj, to wiadomo, że istniał co najmniej do okresu międzywojennego.

Rodzina

W roku 1863 Karl August Boethke wstąpił w związek małżeński z Margot Hartmann. Para doczekała się siedmiorga dzieci, w tym czterech synów oraz trzech córek.

Ich synowie to Karl, Paul, Oswald oraz Max. Karl objął stanowisko sędziego w Chojnicach, natomiast Paul służył jako oficer marynarki, pełniąc rolę dowódcy okrętu. Oswald natomiast wybrał ścieżkę kariery medycznej i został lekarzem.

Niestety, Max zmarł w wieku niemowlęcym, co stanowiło smutny akcent w rodzinnej historii Boethke.

Twórczość literacka

W twórczości literackiej Karla Augusta Boethke można odnaleźć wiele interesujących dzieł, które odzwierciedlają jego oryginalny styl oraz głębokie związki z kulturą niemiecką i pruską.

  • Uber das Wesen des Janus (1863),
  • Steinort. Ein Lied ans Preufiens Vorzeit (1903),
  • Gedichte (1904).

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Magdalena Niedzielska: Prof. Karl August Boethke (1900). torun.pl. [dostęp 12.06.2022 r.]
  2. Kluczwajd 2019 ↓, s. 156.
  3. Kluczwajd 2019 ↓, s. 111-112.
  4. Kluczwajd 2019 ↓, s. 111, 205.
  5. Karpińska 2014 ↓, s. 87.

Oceń: Karl August Boethke

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:25