Grażyna Małgorzata Vetulani, z domu Świerczyńska, urodziła się 15 marca 1956 roku w Bydgoszczy. Jest uznaną polską filolożką oraz specjalistką w dziedzinie romanistyki i językoznawstwa. Jej osiągnięcia naukowe przyczyniły się do przyznania jej tytułu profesorki nauk humanistycznych.
Przez wiele lat prowadziła zajęcia jako nauczycielka akademicka, a także pełniła funkcję kierowniczki Zakładu Językoznawstwa Romańskiego i Badań Kontrastywnych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Życiorys
Grażyna Małgorzata Vetulani jest osobą niezwykle zasłużoną dla polskiego językoznawstwa, urodziła się w 1956 roku w Bydgoszczy, w rodzinie Hieronima Świerczyńskiego oraz Reginy Kocińskiej. W 1979 roku ukończyła studia romanistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie zdobyła fundamenty swojej wiedzy. Już w 1988 roku obroniła pracę doktorską z zakresu językoznawstwa romańskiego, której tematem była rozprawa pt. „Le champ de la quantification en français”, pod kierunkiem wybitnego naukowca, Józefa Sypnickiego. W roku 2000 uzyskała habilitację, a w 2013 roku, na mocy decyzji prezydenta Bronisława Komorowskiego, otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych, a niedługo potem miała zaszczyt odebrać nominację profesorską.
Od początku swojej kariery akademickiej, Grażyna Vetulani jest związana z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza, w którym to miejscu piastuje stanowisko profesora zwyczajnego. Od 2000 roku prowadzi Zakład Romańskiego Językoznawstwa Kontrastywnego na Wydziale Neofilologii UAM, który w 2015 roku przekształcono w Zakład Językoznawstwa Romańskiego i Badań Kontrastywnych. W latach 2008-2016 miała zaszczyt być członkinią Senatu Uniwersytetu. Dodatkowo, w latach 2013-2018 była wykładowczynią na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, sprawując tam funkcję profesora nadzwyczajnego.
Jej prace badawcze koncentrują się głównie na językoznawstwie francuskim oraz językoznawstwie porównawczym z uwzględnieniem semantyki powiązanej ze składnią. Nauka, którą prowadzi, osadza się głównie w tematyce badań nad predykacją rzeczownikową w języku polskim. Na polu publikacyjnym opublikowała czterdzieści artykułów naukowych oraz sześć książek, współredagując również sześć tomów zbiorowych. Jest również członkinią kolegiów redakcyjnych czołowych pism naukowych, takich jak Echo des études romanes. Revue semestrielle de linguistique et de littérature romanes oraz Etudes romanes de Brno. W latach 2015-2019 pełniła obowiązki redaktorki naczelnej czasopisma Studia Romanica Posnaniensia oraz zasiadała w radzie tego czasopisma.
Profesjonalnie angażując się w działalność akademicką, była promotorką w dwóch przewodach doktorskich oraz recenzentką kilkunastu przewodów doktorskich i habilitacyjnych. W latach 2012-2016 przewodniczyła Akademickiemu Towarzystwu Romanistów Polskich „Plejada”, a od 2016 do 2020 roku zasiadała w jego Zarządzie. Jako badaczka, wzbogaciła także prace Komisji Frazeologicznej Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk na lata 2020-2023. Pełni rolę członkini Rady Naukowej Dyscyplin Językoznawstwa i Literaturoznawstwa przy Szkole Nauk o Języku i Literaturze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na kadencję 2020-2024.
W grudniu 2020 roku zaangażowała się również w sprawy społeczne, będąc sygnatariuszką listu Poznaniaków, wyrażających solidarność z uczestnikami masowych protestów antyrządowych, które wybuchły w Polsce po ogłoszeniu kontrowersyjnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego kierowanego przez Julię Przyłębską 22 października 2020 roku.
Życie prywatne
Życie prywatne Grażyny Vetulani nie jest mniej interesujące. W 1980 roku w Bydgoszczy zawarła związek małżeński z Zygmuntem Vetulanim, który również zajmuje się lingwistyką komputerową. Para jest rodzicami dwóch córek: Agnieszki Vetulani-Cęgiel (ur. 1981), politolożki oraz Marii Vetulani (ur. 1996), która z powodzeniem reprezentuje Polskę w szermierce, będąc zawodniczką narodowej kadry w tej dyscyplinie sportowej.
Publikacje
Monografie
W dorobku Grażyny Małgorzaty Vetulani znajduje się wiele znaczących prac naukowych, w tym unambiguous coding of the inflections of Polish nouns and its applications in electronic dictionaries – format Polex, będąca współautorstwem, opublikowana przez Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w 1988 roku. Kolejnym istotnym tytułem jest Le champ de la quantification en français, który ukazał się w 1991 roku.
W 1998 roku, Vetulani współtworzyła dzieło pod tytułem Dictionary based Methods and Tools for Language Engineering, znów publikowane przez Wydawnictwo Naukowe UAM. Rok 2000 przyniósł publikację Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku syntaktycznego słownika rzeczowników, poświęconą syntaktyce języka polskiego.
Jednym z ważniejszych osiągnięć w jej karierze jest publikacja z 2010 roku, Zasoby językowe i technologia przetwarzania tekstu jako przykład aplikacji z zakresu bezpieczeństwa publicznego POLINT-112-SMS, w której również była współautorką. Natomiast w 2012 roku wydała work Kolokacje werbo-nominalne jako samodzielne jednostki języka. Syntaktyczny słownik kolokacji werbo-nominalnych języka polskiego na potrzeby zastosowań informatycznych. Część I.
Redakcje
Grażyna Małgorzata Vetulani pełniła również funkcje redakcyjne w kilku ważnych publikacjach, takich jak Panorama des études en linguistique diachronique et synchronique. Mélanges offerts à Józef Sypnicki, opublikowana przez Oficynę Wydawniczą Leksem w 2009 roku. W 2012 roku, pełniła rolę współredaktorki w książce L’apport linguistique et culturel français à l’Europe: du passé aux défis de l’avenir.
Kolejne osiągnięcie redakcyjne stanowi praca zatytułowana Modèles et modélisation en linguistique, littérature, traductologie et didactique, wydana w 2015 roku. Z kolei La description méthodique de faits linguistiques. (Ré)solutions sémantiques to publikacja z 2015 roku w serii Studia Romanica Posnaniensia. Ostatnim wymienionym dziełem jest Les études comparatives des points de vue synchronique et diachronique, w której Vetulani była redaktorką, a publikacja ukazała się w 2019 roku.
Opracowano na podstawie materiału źródłowego.
Przypisy
- Studia Romanica Posnaniensia – Zespół redakcyjny. pressto.amu.edu.pl. [dostęp 08.03.2023 r.]
- Prof. dr hab. Grażyna Małgorzata Vetulani. Promotorstwo. researchportal.amu.edu.pl. [dostęp 07.02.2023 r.]
- Konferencja Jubileuszowa Akademickiego Towarzystwa Romanistów Polskich „Plejada”. ifr.up.krakow.pl, 07.12.2022 r. [dostęp 08.12.2022 r.]
- Appel. plejada.romanisci.edu.pl, 2022. [dostęp 08.12.2022 r.]
- Sprawozdania z działalności Zarządu Akademickiego Towarzystwa Romanistów Polskich „Plejada” 2016–2020. plejada.romanisci.edu.pl. [dostęp 08.12.2022 r.]
- Walne Zgromadzenie ATRP "Plejada". romanistyka.us.edu.pl. [dostęp 08.12.2022 r.]
- Z ziemi włoskiej. Vetulani. W: Magdalena Bajer: Rody uczone. Kreski do szkicu. Tom 2. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019, s. 354–359.
- Sieci semantyczno-leksykalne wokół nazw emocji: smutek, radość, złość, strach w perspektywie porównawczej francusko-polskiej. repozytorium.amu.edu.pl, 2019. [dostęp 02.08.2021 r.]
- Nominacja profesorska dla prof. Grażyny Vetulani. ifrom.amu.edu.pl, czerwiec 2013. [dostęp 16.10.2022 r.]
- Prezydent wręczył nominacje 57 profesorom. prezydent.pl, 17.06.2013 r. [dostęp 20.07.2019 r.]
- My, ludzie Marca' 68 – was popieramy!. monitorkonstytucyjny.eu, 17.12.2020 r. [dostęp 17.12.2020 r.]
- Pokolenie Marca '68: Przysyłamy Wam nasze solidarne wsparcie. Wasza walka musi przynieść owoce. wyborcza.pl, 17.12.2020 r.
- Grażyna Vetulani – Publikacje. Wydział Neofilologii UAM. [dostęp 29.08.2019 r.]
- Grażyna Vetulani – Publikacje. Instytut Filologii Romańskiej UAM. [dostęp 29.08.2019 r.]
- Komisja Frazeologiczna KJ PAN. komjezyk.pan.pl. [dostęp 04.12.2020 r.]
- Skład Rady Naukowej Dyscyplin Językoznawstwa i Literaturoznawstwa na kadencję 2020/2024. snjl.amu.edu.pl. [dostęp 04.07.2022 r.]
- M.P. z 2013 r. poz. 412.
- a b c d e f Prof. Grażyna Vetulani, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 30.11.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Karl August Boethke | Henryk Szelęgiewicz | Albert Stefan Kotowski | Dariusz Nowacki | Adam Marcinkowski | Halina Stasiak | Krzysztof Halicki | Szymon Olszaniec | Marek Andrzejewski (historyk) | Zbigniew Gackowski | Helena Seidel | Barbara Chwirot | Włodzimierz Brzeziński | Agata Różańska | Krzysztof Makowski (historyk) | Jarosław Chojnacki (chemik) | Tomasz Topoliński | Lechosław Lameński | Janusz Umiński | Witold Wnuk (matematyk)Oceń: Grażyna Małgorzata Vetulani