Roderyk Lange

---

Życiorys

Roderyk Lange rozpoczął swoją karierę w 1946 roku, gdy to podjął studia tańca w szkole Urszuli Gryglewskiej w Bydgoszczy. Dwa lata później, czyli w latach 1952–1954, był członkiem zespołu Marceli Hildebrandt-Pruskiej, działającego przy Filharmonii Poznańskiej. Kolejnym krokiem w jego edukacji było studium analizy oraz notacji ruchu i tańca, które ukończył w 1959 roku w Folkwang Hochschule w Essen w Niemczech, pod okiem profesora Albrechta Knusta.

W 1965 roku Lange uzyskał dyplom magisterski z zakresu etnografii na Uniwersytecie Wrocławskim. Warto zaznaczyć, że rozpoczął on studia w 1956 roku na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie spędził kilka istotnych lat swojego życia akademickiego. Jego praca badawcza w latach 1954–1967 skupiła się na intensywnych badaniach terenowych dotyczących folkloru tanecznego. Warto zaznaczyć, że koordynował akcję zbierania folkloru tanecznego w całej Polsce.

W 1959 roku Lange miał zaszczyt zorganizować Dział Tańca w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. W latach 1958–1967 wykładał kinetografię oraz etnologię tańca na Pedagogicznym Studium Tańca (CPARA) w Warszawie, a także prowadził zajęcia z etnologii tańca w katedrze Etnografii UMK w Toruniu od 1965 do 1967 roku. Warto także wspomnieć o jego gościnnych wykładach w Folkwang Hochschule w Essen, które miały miejsce w 1959 i 1965 roku.

Od 1967 roku Lange podjął pracę poza granicami Polski. W tym okresie prowadził szeroką działalność dydaktyczną oraz publikacyjną, a jego badania terenowe obejmowały takie miejsca jak Indonezja, Melanezja, Egipt oraz regiony Słowian Południowych. W latach 1967–1972 był starszym wykładowcą w Laban Art of Movement Centre w Addlestone. W 1971 roku założył Centre for Dance Studies na wyspie Jersey, gdzie pełnił funkcję kierownika aż do 2003 roku. Był także redaktorem periodyku „Dance Studies” w latach 1976–1996.

W 1975 roku Lange obronił doktorat z etnologii, a dwa lata później uzyskał habilitację na Polskim Uniwersytecie Na Obczyźnie (PUNO) w Londynie. W 1979 roku uzyskał tytuł profesora PUNO. W swojej karierze dydaktycznej prowadził zajęcia na PUNO z zakresu etnografii w latach 1977–1992. Poza tym uczył antropologii tańca w Queen’s University w Belfaście od 1975 do 1982 roku, a także na Uniwersytecie w Edynburgu i w London University Goldsmiths’ College do 1993 roku.

Od 1989 roku Lange związał się z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie został profesorem UAM. W latach 1993–1995 oraz 1996–2003 pracował w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM. Z kolei w 1993 roku założył Instytut Choreologii w Poznaniu i pełnił tam funkcję dyrektora. Od 1999 roku jest redaktorem rocznika „Studia Choreologica”.

Publikacje

Roderyk Lange jest uznawanym autorem wielu znaczących prac dotyczących antropologii tańca oraz metodologii badań etnochoreologicznych i kinetografii. Jego wkład w tę dziedzinę jest nieoceniony i wyraża się w licznych publikacjach, które obejmują zarówno książki, jak i artykuły naukowe.

Do najważniejszych dzieł Lange’a należą:

• Taniec ludowy w pracach Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Metoda pracy i kwestionariusz (1960),
• The Nature of Dance (1975),
• Podręcznik kinetografii (1975; 1995),
• Tradycyjny taniec ludowy w Polsce i jego przeobrażenia w czasie i przestrzeni (1978; 2012),
• O istocie tańca i jego przejawach w kulturze. Perspektywa antropologiczna (1988; 2009),
• Roderyk Lange o tańcu. Wybrane wywiady, wzmianki prasowe i artykuły (2013).

Oprócz wymienionych prac, Lange jest również autorem kilkudziesięciu artykułów i recenzji napisanych w trzech językach: angielskim, niemieckim oraz polskim, co świadczy o szerokim zasięgu jego działalności naukowej.

Członkostwo

Roderyk Lange był aktywnym członkiem wielu prestiżowych towarzystw naukowych, co odzwierciedla jego zaangażowanie w rozwój badań nad kulturą i sztuką. Poniżej przedstawiono najważniejsze z nich:

• Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, w którym działał od 1955 roku,
• International Council for Traditional Music, gdzie był członkiem od 1960 roku oraz przewodniczącym sekcji etnochoreologicznej w latach 1986-1992,
• Fellow Royal Anthropological Institute w Londynie, gdzie uzyskał ten zaszczytny tytuł w 1974 roku,
• Conseil International de la Danse UNESCO, którego członkiem był od 1976 roku,
• Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie w Londynie, do którego przynależał od 1980 roku,
• Polskie Forum Choreologiczne, które założył oraz przewodniczył mu w latach 2009-2014.

Jego wkład w te organizacje znacząco wpłynął na rozwój dziedziny ludoznawstwa i etnochoreologii.

Odznaczenia

Roderyk Lange zyskał notoriety z racji licznych odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w kulturę i sztukę. Poniżej przedstawiamy najbardziej znaczące wyróżnienia, które otrzymał w ciągu swojej kariery:

• Odznaka Honorowa Miasta Poznania, przyznana w 1989 roku,
• Nagroda i Medal im. Oskara Kolberga, uzyskane w 1990 roku,
• Kawaler Orderu Sztuki i Literatury, nadany przez Francję w 2005 roku,
• Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, przekazany w 2013 roku.

---

Oceń: Roderyk Lange

---