Kamienica Eduarda Schulza w Bydgoszczy

---

Położenie

Kamienica Eduarda Schulza znajduje się w malowniczej części Bydgoszczy. Budynki usytuowane są na wschodniej stronie ulicy Gdańskiej, pomiędzy ulicą Słowackiego a aleją Mickiewicza.

Historia

Budynki, które stanowią wspaniały przykład architektury z przełomu XIX i XX wieku, zostały zbudowane w latach 1904–1905 z myślą o restauratorze Eduardzie Schulzie. Przyjmuje się, że projekt wykonał architekt Rudolf Kern. Te jednorodne stylistycznie kamienice zlokalizowane są na dwóch posesjach (Gdańska 66 i 68), które należały do Schulza. Oba obiekty tworzyły spójną całość, nie tylko pod względem architektonicznym, ale również dzięki osobom zaangażowanym w ich funkcjonowanie.

Nowe nieruchomości powstały na miejscu wcześniejszych zabudowań, które były wykorzystywane w celach rozrywkowych i wypoczynkowych. W połowie XIX wieku w zapleczu dzisiejszych kamienic znajdowały się ogród letni oraz kręgielnia, których właścicielem był egzekutor sądowy Karl Hildebrandt. W latach 80. XIX wieku pojawiła się tam także restauracja. W 1882 roku w ogrodzie wybudowano drewniany letni teatr, początkowo nazywany „Wiktoria”, według projektu Józefa Święcickiego i Antona Hoffmanna, w którym odbywały się różnorodne wydarzenia kulturalne, takie jak przedstawienia teatralne i koncerty.

W roku 1893 Eduard Schulz nabył opisywaną posiadłość i wprowadził zmiany, nadając kompleksowi nową nazwę „Elysium”. Od 1906 roku restauracja mieściła się w nowo wybudowanym obiekcie, który nosił nazwę „Restaurant zum Reichskanzler”. W 1922 roku właścicielami budynku zostało Towarzystwo Hotelowe „Deutsches Haus”, które kontynuowało działalność restauracyjną oraz organizowało niemiecki teatr „Deutsche Bühne” oraz hotel, aż do zakończenia II wojny światowej w 1945 roku. Po wojnie, w lokalu funkcjonowała restauracja o nazwie „Słowianka”, w której w listopadzie 1975 roku uruchomiono dyskotekę.

W latach 1947–1949, na miejscu dawnego budynku teatralnego, zrealizowano według planów architekta Alfonsa Licznerskiego obecny Teatr Polski. Ta kwestia związana z obiektami i wydarzeniami kulturowymi trwała przez dekady, a w 2015 roku z okazji 250-lecia Teatru Publicznego w Polsce, stworzono mural o powierzchni 120 m kw. na szczycie kamienicy przy ul. Gdańskiej 68. Projekt Jakuba Woynarowskiego, jednego z najznakomitszych polskich artystów sztuk wizualnych, ukazuje gigantyczne oko, które z zaciemnionej sceny spogląda na zgiełk współczesnych ulic miasta. Fundatorem tego przedsięwzięcia jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Początkowo mural miał być zrealizowany na zachodniej ścianie 'Kamienicy pod Żaglowcem’ przy ul. Siennej 45 w Warszawie, lecz na skutek protestów projekt przeniesiono do Bydgoszczy.

W 2019 roku w przestrzeni zajmowanej przez kamienicę stworzono niewielki skwer z zainstalowaną ścieżką i kulistym placem, przy którym zamontowana została nowoczesna architektura małej architektury. Na skwerze zaplanowano również nasadzenia kwitnących krzewów oraz drzew, co niewątpliwie przyczyni się do ożywienia tej części miasta.

Architektura

Kamienice, o których mowa, charakteryzują się fasadami bogato zdobionymi dekoracjami o stylu secesyjnym, które w wielu przypadkach zostały znacznie zredukowane wskutek różnych przebudów oraz remontów. Z pierwotnych zdobień fasady budynku zlokalizowanego przy Gdańskiej 66, które uległy zniszczeniu podczas nowoczesnych prac renowacyjnych, zachowały się jedynie pozostałości sztukaterii oraz boniowanie parteru.

Z kolei fasada kamienicy znajdującej się pod adresem Gdańska 68 wzbudza zainteresowanie dzięki ocalałym maszkaronom oraz stylizowanym motywom roślinnym. Warto również podkreślić, że klatka schodowa tejże kamienicy przetrwała w autentycznym stanie, oferując oryginalne drzwi, balustrady oraz detale sztukaterii, które wprowadzają widza w atmosferę minionych epok.

---

Oceń: Kamienica Eduarda Schulza w Bydgoszczy

---