Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy

---

Lokalizacja

Ogród ma swoje miejsce na północnych obrzeżach Bydgoszczy, dokładnie pomiędzy granicą Ogrodu Botanicznego a ulicą Jeździecką. Został ulokowany na wysoczyźnie morenowej, na wysokości 93 m n.p.m., blisko północnej części Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Od 1993 roku, ogród jest częścią Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w regionie.

Warto wspomnieć, że w sąsiedztwie znajduje się Leśny Park Kultury i Wypoczynku, co czyni tę lokalizację jeszcze bardziej atrakcyjną dla osób pragnących spędzić czas w otoczeniu przyrody.

Historia

Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy to miejsce niezwykle ważne dla lokalnej społeczności oraz dla nauki. Historia tego ogrodu sięga lat pięćdziesiątych XX wieku, kiedy to z inicjatywy Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin z siedzibą w Bydgoszczy rozpoczęto jego funkcjonowanie. Ogród powstał na bazie Miejskiego Ogrodu Botanicznego, usytuowanego przy placu Weyssenhoffa, który został przejęty w 1951 roku. Do 1970 roku ogród podlegał Zakładowi Biologii i Fizjologii Rozwoju Roślin IHAR w Radzikowie, a po tym czasie funkcjonował w ramach Zakładu Centralnej Kolekcji Roślin.

W trakcie swojego istnienia ogród zyskał znaczenie jako placówka naukowa. W latach 1956-1973 prowadzono tutaj kolekcje kultur grzybów, które były wykorzystywane przez instytucje naukowe, szkoły, przemysł oraz osoby prywatne. Poza tym, od 1971 roku, szczególnym zainteresowaniem cieszyło się gromadzenie odmian traw.

W związku z rozwojem Bydgoszczy i budową Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku w północnej części miasta, w połowie lat 70. zaplanowano przeniesienie ogrodu na nową lokalizację przy ulicy Jeździeckiej 5. Na działce o powierzchni 5,5 ha zbudowano niezbędne obiekty oraz zaplecze techniczne. Nowa siedziba ogrodu została oddana do użytku w czerwcu 1977 roku.

W ramach przenosin do nowego ogrodu zebrano ponad 500 gatunków roślin ze starej siedziby przy ulicy Niemcewicza, w tym kolekcję ekotypów traw z Zakładu Doświadczalnego Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Kończewicach koło Chełmży. Od 1992 roku ogród angażował się w badania nad roślinami przydatnymi w procesach rekultywacji, a w 2004 roku wprowadzono kotłownię na biomasę, aby badać rośliny energetyczne.

W 1973 roku Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy stał się członkiem Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów przy Komitecie Botaniki Polskiej Akademii Nauk, a od roku 2005 jest także częścią międzynarodowego zrzeszenia Ogrodów Botanicznych (Botanic Gardens Conservation International), które ma swoją siedzibę w Richmond.

Od samego początku swojej działalności ogród był kierowany przez różnych dyrektorów. W latach 1951-1971 zarządzał nim mgr Andrzej Michalski, a od 1971 do 1991 roku funkcję tę pełnił dr Bolesław Osiński. Następnie, od 1991 roku, kierownictwo przejął dr inż. Włodzimierz Majtkowski. Obecnie, od roku 2022, funkcję tę sprawuje mgr inż. Jarosław Mikietyński.

Charakterystyka

Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy to instytucja o znaczeniu naukowym i dydaktycznym, która umożliwia zgłębianie tajemnic świata roślin poprzez bezpośrednie badania. Jest to ogród o charakterze specjalistycznym, który koncentruje się na różnych kolekcjach roślinnych, obejmujących zarówno trawy, jak i rośliny użytkowe, a także gatunki służące do rekultywacji oraz zagospodarowania obszarów poprzemysłowych i odłogowanych.

Instytucja ta spełnia wiele funkcji, obejmujących działalność naukowo-badawczą, edukacyjną, popularyzatorską, jak również rekreacyjną. Od 2007 roku badania naukowe w ogrodzie są koordynowane przez Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych IHAR, które mieści się w Radzikowie pod Warszawą. Tematy badań skupiają się na gromadzeniu zasobów genowych traw, ich wykorzystaniu w rekultywacji oraz na odnawialnych źródłach energii pozyskiwanych z biomasy. Ogród Botaniczny IHAR pełni również funkcję banku nasion, co umożliwia odtworzenie gatunków w dalszej przyszłości.

Charakterystyka biologiczna

W 2010 roku w zbiorach ogrodu znajdowało się 4300 taksonów roślin, z czego 2700 to rośliny użytkowe. Kolekcje te obejmują trawy, rośliny energetyczne oraz różnorodne gatunki o zastosowaniach ozdobnych, leczniczych, miododajnych, przyprawowych, barwierskich, włóknodajnych oraz chronionych. Istotnym elementem jest również gromadzona od 1973 roku kolekcja odmian traw, która jest najbogatsza w Polsce i liczy 650 gatunków.

W kolekcji tej znajdują się trawy użytkowe (pastewne, gazonowe, zbożowe, energetyczne), a także ozdobne, dziko rosnące oraz gatunki chronione. W 2007 roku ta imponująca kolekcja zyskała tytuł „Narodowej kolekcji traw i turzyc”.

Godziny otwarcia

Ogród Botaniczny jest dostępny dla zwiedzających od godziny 7 do 15 w dni robocze.

---

Oceń: Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy

---