Góra Szybowników, znana również pod innymi nazwami takimi jak Łysa, Czarcia czy Czarna Góra, jest interesującym pagórkiem o charakterze ostrogi wysoczyznowej, położonym w malowniczym Zboczu Fordońskim w bydgoskiej dzielnicy Fordon. Jej wysokość wynosi 54 metry nad poziomem Fordonu oraz 66 metrów ponad lustro Wisły, co czyni tę lokalizację wyjątkowym punktem widokowym.
Wzgórze jest strategicznie usytuowane na styku trzech mezoregionów: od północnej strony spotykamy Wysoczyznę Świecką, od wschodu Dolinę Fordońską, natomiast od południa Kotlinę Toruńską. Góra Szybowników tworzy południowo-zachodnią krawędź tzw. „bramy fordońskiej”, przez którą przepływa Wisła, kierująca się na północ w stronę Bałtyku.
Widoki z tego wzgórza są niezwykle malownicze. Oprócz pobliskich osiedli bydgoskiego Fordonu, w kierunku południowym rozciąga się pradolina Noteci-Warty, a wschodnią stronę zdobi Dolina Dolnej Wisły na odcinku przełomu Fordońskiego.
W historii tego miejsca wyróżnia się okres zaboru pruskiego, kiedy wzgórze znano jako Wzgórze Wilhelma (niem. Wilhelmshöhe). Nazwa upamiętnia wizytę cesarza Wilhelma I Hohenzollerna w 1872 roku. Przez lata, jej obecna nazwa nawiązuje do Fordońskiej Szkoły Szybowcowej, która funkcjonowała w latach 1933–1963 i gdzie wiele osób rozpoczęło swoją przygodę z lataniem. Szkoła ta wykształciła około 5,8 tys. pilotów, w tym 4,2 tys. po zakończeniu II wojny światowej. Warto wspomnieć, że jednym z jej absolwentów był gen. bryg. Jan Frey-Bielecki, dowódca wojsk lotniczych w latach 1956–1962.
Pomocne dla wspominanych wcześniejszych wyczynów były osiągnięcia instruktora szybowcowego Kalinowskiego, który z Góry Szybowników przeprowadził rekordowy lot trwający godzinę i 36 minut podczas startu z lin gumowych. W lipcu 1945 roku z kolei zorganizowano I Centralny Kurs Instruktorów Szybowcowych, podczas którego po raz pierwszy przekroczono wysokość 1000 metrów w locie termicznym na Zboczu Fordońskim.
W dniu 5 kwietnia 2002 roku u podnóża Góry Szybowników odsłonięto pomnik Ikara, który upamiętnia dawną historię lotnictwa w Fordonie. Pomnik ten powstał z inicjatywy Franciszka Gołaty, ostatniego komendanta Fordońskiej Szkoły Szybowcowej, a jego autorem jest Tadeusz Nowak, reprezentujący Bydgoski Klub Seniorów Lotnictwa. Inicjatywa ta spotkała się z finansowym wsparciem Fundacji Stowarzyszenia Lotników Polskich oraz lokalnych absolwentów Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich.
Na wzgórzu znajduje się również szereg oznakowań historycznych, w tym kamienny znak trzech mew pochodzący z okresu międzywojennego, który przypomina o dawnej szkole szybowcowej. W 2015 roku rada osiedla w Fordonie postanowiła odnowić ten znak oraz stworzyć deptak prowadzący na szczyt wzgórza.
Warto dodać, że przez Górę Szybowników prowadzą dwa piesze szlaki turystyczne: szlak im. Jeremiego Przybory oraz szlak im. ks. Zygmunta Trybowskiego. Góra Szybowników, będąca częścią Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, zapewnia niezapomniane widoki na otaczającą dzielnicę Nowy Fordon.
Przypisy
- http://www.expressbydgoski.pl/dzielnice/a/znak-upamietniajacy-szkole-szybowcowa-na-czarciej-gorze-wroci-do-dawnej-swietnosci,10849834/ dostęp 10.01.2017 r.
- https://web.archive.org/web/20170116153859/http://www.tmmb.pl/portal/index.php?option=com_content&task=view&id=387&Itemid=28 dostęp 17.01.2013 r.
- Chudziński Kazimierz. Szkoła szybowcowa w Fordonie. [w:] Kalendarz Bydgoski 2003.
- Rudnicki Daniel: Bydgoskie wydarzenia 2002 roku. [w:] Kalendarz Bydgoski 2003.
- a b Bogdan Zakrzewski: Sportowe skrzydła [w:] Kalendarz Bydgoski 1977.
- http://wirtualneszlaki.pl/szlaki-piesze/bydgoszcz-mariampol-mys lecinek-im-jeremiego-przybory-szlak-pieszy-czerwony dostęp 26.08.2010 r.
- https://web.archive.org/web/20090624124148/http://www.wiatrak.org.pl/main.faces dostęp 26.08.2010 r., zakładka „Fordon – ukryty skarb”.
Oceń: Góra Szybowników