Kamienica Carla Meinhardta w Bydgoszczy

---

Położenie

Budynek Carla Meinhardta zlokalizowany jest w zachodniej pierzei ul. Gdańskiej, gdzie stanowi ważny punkt w architektonicznym krajobrazie. Mieści się naprzeciw placu Wolności, co podkreśla jego strategiczne znaczenie w kontekście całego miasta.

Historia

Kamienica Carla Meinhardta, wzniesiona w latach 1908–1909, była dedykowana restauratorowi Carlowi Meinhardtowi i powstała w miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się willa Georga Minde-Poueta. To właśnie w tym budynku ulokowano pierwszą siedzibę Biblioteki Miejskiej.

Projekt architektoniczny wykonał Alfred Schleusener, znany bydgoski architekt, który nadał budynkowi wyraźny wielkomiejski charakter, czyniąc go jednym z bardziej rozpoznawalnych obiektów zabudowy miejskiej w Bydgoszczy. Na początku kamienica była bogato zdobiona zarówno na elewacji, jak i wewnętrznie, co nadawało jej wyjątkowego stylu.

Jednak tragiczne wydarzenia miały miejsce 19 stycznia 1934 roku, kiedy to w godzinach szczytu ruchu ulicznego z wysokości 20 metrów spadła figura zdobiąca szczyt budynku, powodując śmierć dwóch osób: 25-letniego nauczyciela, Jana Kranza oraz 18-letniej uczennicy, Ireny Mądrowskiej, która była w cukierni w pobliżu. Dodatkowo, jedna osoba została ranna w wyniku tego wypadku. W konsekwencji tego incydentu, postanowiono usunąć wszystkie figurki i dekoracje z kamienicy, a także rozpoczęto ogólnomiejską akcję usuwania gzymsów i figur z innych budynków, co dotknęło m.in. fasady Teatru Miejskiego oraz Archiwum Państwowego.

W okresie międzywojennym kamienica była własnością Jana Ostrowskiego, współwłaściciela fabryki obuwia Behring. Już od lat 20. na parterze mieściła się apteka „Centralna”, która miała oryginalny wystrój zaprojektowany przez Jakuba Hechlińskiego, znanego bydgoskiego projektanta mebli. Również w tym budynku funkcjonował zakład leczniczy doktora Szymańskiego, oferujący kąpiele, masaże oraz gimnastykę. W latach 30. w kamienicy działał „Sanitas”, który prowadził zabiegi kąpielowe oraz hydroterapię. Ponadto, działała tu farbiarnia „Barwa” zarządzana przez rodzinę Kłamajskich.

W latach 40. budynek przeszedł przebudowę, również z udziałem Alfreda Schleusenera. Po zakończeniu II wojny światowej kamienica doczekała się generalnego remontu dopiero w 1974 roku, przed planowaną wizytą Edwarda Gierka, I sekretarza KC PZPR. W wyniku tego remontu z fasady zniknęły wszystkie rzeźby i ozdoby.

W 2003 roku kamienica przeszła gruntowną renowację, przywracając jej sztukatorską dekorację na elewacji. Z okazji zakończenia tych prac, lokalny oddział „Gazety Wyborczej”, który od 1995 roku ma swoją siedzibę w tym budynku, zorganizował uroczystość zwaną Świętem Ulicy Gdańskiej.

Architektura

Kamienica Carla Meinhardta, będąca znakomitym przykładem wczesnego, historyzującego modernizmu, została zaprojektowana z niezwykłą dbałością o detale. Jej bryła ma kształt podkowy, a centralna część obiektu jest dobrze widoczna od ul. Gdańskiej.

Po przeprowadzonej renowacji w 2003 roku, elewacja budynku zyskała na atrakcyjności dzięki odtworzonym zdobieniom sztukatorskim. Wśród nich wyróżniają się pełnoplastyczne figury aniołów umieszczone w partii szczytowej, a także nagie wizerunki sześciu kobiet na poddaszu oraz czterech chłopców położonych na trzecim piętrze. Obiekt zdobią również maszkarony oraz małpki, które w figlarny sposób zasłaniają uszy, oczy i usta.

Na balkonach kamienicy można podziwiać pięknie wykonane, ozdobne balustrady kute, które dodają całości elegancji. Wnętrze obiektu zachowało zabytkową, działającą windę oraz fragmenty oryginalnej sztukaterii, co jeszcze bardziej podkreśla jego historyczny charakter.

Dodatkowo, w zapleczu apteki „Centralna” dostępne są zabytkowe przyrządy farmaceutyczne, takie jak waga, kieliszek do płukania oka, otwieracz do butelek oraz moździerz, które stanowią unikalną pamiątkę minionych czasów.

---

Oceń: Kamienica Carla Meinhardta w Bydgoszczy

---